Από τη Γιώτα Δημητριάδη και τον Αναστάση Πινακουλάκη
Το 2021 μας αποχαιρετά και, αυτές τις μέρες, συνήθως κάνουμε τον απολογισμό μας. Εμείς μετράμε τη χρονιά που φεύγει με παραστάσεις και επειδή το θέατρο μιλά στη ψυχή και το μυαλό μας, κρατάμε όσα μας έκαναν να αισθανθούμε κάποιες σκηνές ή στιγμές των παραστάσεων που παρακολουθήσαμε....21 στιγμές, λοιπόν, από το 2021, με την ευχή το 2022 να είναι μια καλύτερη χρονιά για όλους μας.
Από τη Γιώτα Δημητριάδη
1.Ελένη
Δεν είχαμε την τύχη να τη δούμε στην Επίδαυρο, γεγονός που ευχόμαστε να συμβεί το καλοκαίρι του ’22. Απόλαυσα την παράσταση στο Θέατρο Βράχων, μια μέρα μετά τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, όταν είχε γίνει πολύς λόγος για το τι θα πει διήμερο πένθος. Μετά την υπόκλιση, οι ηθοποιοί και οι μουσικοί της παράστασης τραγούδησαν μαζί μ’ όλους εμάς το ποίημα του Σεφέρη «Στο περιγιάλι το κρυφό» και ένιωσα ότι έγινα κοινωνός στο καλύτερο μνημόσυνο για τον σπουδαίο Μίκη.
2.Βάτραχοι
Μπορεί να περιμέναμε περισσότερα από την πρώτη σκηνοθετική δουλειά της Αργυρώς Χιώτη στην Επίδαυρο. Παρ’ όλα αυτά, η είσοδος των Ακύλλα Καραζήση και Νίκου Χατζόπουλο στους ρόλους του Ευριπίδη και του Αισχύλου αντίστοιχα, μας χάρισαν ένα εξαιρετικό αγώνα λόγων.
3.Κουκλόσπιτο Μέρος Β
Μια παράσταση που προλαβαίνετε να δείτε ακόμη στο Θέατρο Άνεσις, μέχρι αρχές Ιανουαρίου. Η σκηνή που ο Τόρβαλντ του Αλέξανδρου Μυλωνά παραδέχεται στη Νόρα της Ναταλίας Τσαλίκη την αποτυχία του γάμου της, είναι τόσο αληθινή που δύσκολα δεν θα σας συγκινήσει.
4.Γυάλινος Κόσμος
Μπορεί να τρέξαμε στην παράσταση λόγω του σκηνοθέτη της Ίβο βαν Χόβε και της μεγάλης σταρ Ιζαμπέλ Υπέρ, εγώ όμως θα θυμάμαι για πάντα μια ηθοποιό που δεν ήξερα, την Justine Bachelet, που ήταν η πιο «εύθραυστη» και αληθινή Λώρα που έχω δει ποτέ.
5.Girls and Boys
Μπορεί η παράσταση να συνεχίζεται για 3η χρονιά αλλά αυτή η ερμηνεία της Δώρας Παρδάλη, αξίζει να μνημονευτεί και κατά τη γνώμη μου ένα Βραβείο Μερκούρη θα έπρεπε να ήταν ήδη δικό της.
Η νεαρή ηθοποιός καταφέρνει με τεχνική που δεν φαίνεται και υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Άννας Μαρίας Στεφαδούρου, να συγκλονίσει το κοινό. Αν πρέπει να κρατήσω μια σκηνή από το έργο του Ντένις Κέλι, αυτή θα ήταν λίγο πριν το φινάλε, οπότε σαν άλλος εσταυρωμένος, δείχνει στο σώμα της τα σημεία που χτυπήθηκαν τα παιδιά… Δεν δίνω άλλο spoiler. Δείτε το, θα παίζεται μέχρι τέλος Ιανουαρίου
Ο Γιώργος Παλούμπης κατάφερε να ταιριάξει καλούς ηθοποιούς, διαφορετικών όμως σχολών, και να δημιουργήσει μια παράσταση με εντυπωσιακή σκηνική επικοινωνία και ροή. Την παράσταση κλέβει η Αθηνά Τσιλύρα στον ρόλο της Μεγκ. Μια σπουδαία ηθοποιός στην καλύτερή της θεατρική στιγμή.
Ο Νίκος Καραθάνος ζωγράφισε και πάλι, αυτή τη φορά με το κλασικό έργο του Αισχύλου. Στη σκηνή της Στέγης ένιωσα την μεγαλύτερη συγκίνηση της σεζόν. Σαν κάποιος να μιλούσε και για μένα. Κρατάω τη σκηνή με το σπάσιμο των πιάτων.
8. Τζεμ
Ένα γλυκό και τρυφερό έργο που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας, μπορείτε να δείτε στο Studio Μαυρομιχάλη. Ο λόγος για το «Τζεμ» της Ελέιν Μέρφυ που ο Φώτης Μακρής σκηνοθέτησε με ευαισθησία, έχοντας μαζί τους τρεις εξαιρετικές ηθοποιούς : Μαρία Κανελλοπούλου, Στέλλα Κρούσκα και Βασιλίνα Κατερίνη. Ξεχωρίζω την κωμική σκηνή με τον δονητή της Μαρίας Κανελλοπούλου, γιατί γέλασα με την ψυχή μου.
9. Ο Τυχαίος Θάνατος Ενός Αναρχικού
Ίσως, η καλύτερη παράσταση του Γιάννη Κακλέα την τελευταία δεκαετία. Ένας Ντάριο Φο, σύγχρονος και καυστικός χάρη στη δραματουργική επεξεργασία του ίδιου του σκηνοθέτη. Όλος ο θίασος είναι εξαιρετικός, ξεχωρίζω τη στιγμή που ο Πάνος Βλάχος τραγουδά και το κοινό σαν σε συναυλία τον ακολουθεί…
10. Προμηθέας Δεσμώτης
Η παράσταση του Άρη Μπινιάρη ήταν η απόλυτη επιτυχία του καλοκαιριού και δικαίως. Θα ξεχωρίσω την Ηρώ Μπέζου στον ρόλο της Ιούς και τη φράση «Ο Δίας με αποκτήνωσε γιατί με πόθησε». Την ίδια μέρα που παρακολούθησα τη γενική πρόβα της παράστασης, αποκαλύφθηκε ο δολοφόνος της Καρολάιν. Εκεί είναι που σκέφτεσαι πώς αυτά τα κείμενα παραμένουν διαχρονικά και δεν μπορείς παρά να νιώθεις δέος και ανατριχίλα.
Από τον Αναστάση Πινακουλάκη
11.Επιθεώρηση 1821
Το καλοκαίρι του ’21 ο Δημήτρης Καραντζάς κι ο Φοίβος Δεληβοριάς παρουσίασαν στο Βεάκειο και παράλληλα περιόδευσαν σε περιορισμένους σταθμούς ανά την Ελλάδα με μια επιθεώρηση για το 1821. Ποιος θα το περίμενε ότι ο Καραντζάς που μας έχει συνηθίσει σ’ εμπνευσμένες παραστάσεις κλασσικού ρεπερτορίου, θα έκανε μια τόσο φρέσκια και ελληνική ιδέα; Ως στιγμή ξεχωρίζω την εντυπωσιακή ερμηνεία του Γιάννη Νιάρρου που θύμιζε one man show/stand up.
12.Ιχνευτές
Στην αμφιλεγόμενη παράσταση του Μαρμαρινού στην Επίδαυρο, το μοναδικό σωζόμενο σατυρικό δράμα του Σοφοκλή που αφορά τη γέννηση της μουσικής, είχαμε έναν από τους καλύτερους Χορούς παραστάσεων αρχαίου δράματος. Ξεχώρισα τη σαγηνευτική και λυρική παρουσία του Steve Catona ως Ερμή, με την ανδρόγυνη εμφάνιση και τη δουλεμένη φωνή.
13.Γάλα Αίμα
Στην αρθρογραφία μου στάθηκα αρκετά στη σειρά «Contemporary Ancients» του Φεστιβάλ Αθηνών σε συνεργασία με τις εκδόσεις Νεφέλη. Το αγαπημένο μου έργο από τη σειρά ήταν το Γάλα, αίμα της Αλεξάνδρας Κ*, ενώ αντίστοιχα με κέρδισε περισσότερο η παράσταση του Γιάννου Περλέγκα. Κρατώ την ερμηνεία της Έλενας Τοπαλίδου, με τη φεμινιστική της δραματουργία και την αερική παρουσία. Για μένα ήταν η (δεύτερη) καλύτερη γυναικεία ερμηνεία για το 2021.
14.Προμηθέας Δεσμώτης
Και μιας και μιλήσαμε για τη δεύτερη καλύτερη ερμηνεία, να πούμε και για την πρώτη. Ανήκει δικαιωματικά νομίζω στην Ηρώ Μπέζου που ερμήνευσε την Ιώ στην παράσταση Προμηθέας Δεσμώτης του Άρη Μπινιάρη. Η παράσταση ήταν το απόλυτο sold-out του θεατρικού καλοκαιριού, τόσο για την ερμηνεία του Γιάννη Στάνκογλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο όσο και για την απίστευτη αισθητική της σκηνοθεσίας του.
15. Ελένη
Μια παράσταση που αδικήθηκε το περασμένο καλοκαίρι ήταν αυτή της Ελένης που σκηνοθέτησε ο Βασίλης Παπαβασιλείου για το ΚΘΒΕ, μιας και ήταν η μοναδική παράσταση του Αρχαίου Θεάτρου της Επιδαύρου που ματαιώθηκε λόγω των καταστροφικών πυρκαγιών. Απολαύσαμε την παράσταση στο Θέατρο Βράχων και ιδιαιτέρως την ερμηνεία της δεινής ηθοποιού Έμιλυς Κολιανδρή αλλά και της Αγορίτσας Οικονόμου ως Θεονόη.
16.Φεστιβάλ Δάσους
Μέσω ίντερνετ παρακολουθήσαμε αρκετές παραστάσεις του 3ου Διεθνούς Φεστιβάλ Δάσους στη Θεσσαλονίκη. Απήλαυσα ιδίως την παράσταση Δωμάτιο του Μπέκετ, μια παράσταση χωρίς ηθοποιούς!
17. Πουπουλένιος
Για την παράσταση του Πουπουλένιου της Μαίρης Ανδρέου για το Φουαγιέ του ΚΘΒΕ, μιλήσαμε αναλυτικότερα μέσα στο φθινόπωρο, ενώ από 25/12 επανήλθε για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Οι ερμηνείες των Χρίστου Στυλιανού και Γιάννη Τσεμπερλίδη ήταν από τις καλύτερες για το 2021 για τον δυναμισμό, την παιδικότητα και τον ρεαλισμό τους.
18. Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου
Το Θέατρο Πορεία μας έχει συνηθίσει σε υψηλής αισθητικής παραστάσεις, όπως συνέβη και με την πρόσφατη πρεμιέρα της παράστασης «Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου» με πρωταγωνιστή τον Γιώργο Χριστοδούλου. Η παράσταση συμπληρώνει μια σειρά παραστάσεων για το 1821, φέτος που συμπληρώθηκαν 200 χρόνια, ενώ ήταν ανάθεση του Εθνικού Θεάτρου την περασμένη σεζόν. Το φυσικό σκηνικό περιβάλλον, τα εξαιρετικά κοστούμια των Α. Γαρνάβου και Τζ. Ηλιοπούλου και η εμπνευσμένη μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου, συνέβαλαν σε μια must-see παράσταση.
19.Παίκτες
Με αφορμή τον Γκόγκολ, ο Γιώργος Κουτλής σκηνοθέτησε την talk of the town παράσταση της χρονιάς, με έναν αξιοθαύμαστο αντρικό θίασο που ξεχείλιζε από ταλέντο κι ενέργεια. Η παράσταση είναι η ζωντανή απόδειξη πως, μερικές φορές ακόμη κι από ένα «μικρό» κείμενο, μπορείς να κάνεις μια σπουδαία παράσταση.
20. Νόρα
Κλείνω το θεατρικό μου 2021 με την παράσταση Νόρα του Θεόδωρου Τερζόπουλου, με δραματουργική αφετηρία το ομώνυμο έργο του Ίψεν. Η καθαρή αισθητική κι ο τελετουργικός μινιμαλισμός της παράστασης σε συνδυασμό με τις άριστες ερμηνείες των Σοφίας Χιλλ, Αντώνη Μυριαγκού και Τάσου Δήμα, ήταν για εμένα το ιδανικό φινάλε για το πρώτο μισό της σεζόν.
Και 21..
Τελευταία, αλλά όχι λιγότερο σημαντική στιγμή, ήταν η συγκίνηση που μου προκάλεσε μια παιδική παράσταση. Ο λόγος για τον «Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου», το βιβλίο της Άλκης Ζέη που ευτύχισε σε μια μαγική σκηνοθεσία από τον Τάκη Τζαμαριά και έναν εκπληκτικό θίασο.