17/9/2016, «Τα τρία γουρουνάκια», Παραμυθοχώρα
Η Παραμυθοχώρα είναι το μέρος εκείνο στο οποίο με το που μπαίνεις σκέφτεσαι: Να ένα παιδικό θέατρο! Φροντισμένος χώρος και στην παραμικρή του λεπτομέρεια, οι εργαζόμενοι ευγενέστατοι, με το χαμόγελο στα χείλη και με αγάπη για τα παιδιά που φαίνεται στο βλέμμα τους. Ακόμα και η είσοδος στο χώρο της παράστασης γίνεται με τρόπο που να ωφελούνται τα παιδιά: πρώτα τα παιδιά που μπορούν και κάθονται μόνα τους, μετά τα παιδιά χρειάζονται τους γονείς τους μαζί και τελευταίοι οι «ασυνόδευτοι» γονείς! Οργάνωση, ευγένεια, αγάπη και σεβασμός για τα παιδιά.
Το σκηνικό του κουκλοθέατρου, απλό και συνάμα μεγαλοφυές στη σύλληψή του, είναι η εφαρμογή αυτού που λέμε «κουκλοθέατρο γίνεται παντού». Μια βαλίτσα που θα μας ταξιδέψει. Πριν ξεκινήσει το ταξίδι οι κουκλοπαίχτριες έδειξαν στους μικρούς θεατές πώς μιλούν οι κούκλες και πώς αλλάζουν φωνές. Η λεπτομέρεια αυτή δεν θα μου φαινόταν σημαντική πριν από κάποια χρόνια…Μέχρι που έγινα κι εγώ μαμά και πήγαμε για πρώτη φορά κουκλοθέατρο με το γιο μου… Η λεπτομέρεια αυτή επιβεβαίωσε την πρώτη μου εντύπωση, ότι η Παραμυθοχώρα είναι ένας χώρος τέχνης με παιδαγωγικό υπόβαθρο όπου γνωρίζουν καλά τις ανάγκες των παιδιών.
Οι κανόνες ορίστηκαν με ένα παιχνίδι και πολλή μαγεία. Έτσι άλλωστε πρέπει να γίνεται όταν μιλάμε σε παιδιά! Η παράσταση ξεκίνησε και όλα ήταν άψογα σχεδιασμένα. Η μουσική, η διάρκειά της, ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάστηκε και η διασκευή που τελικά επιλέχθηκε και είναι πολύ κοντά στην πρωτότυπη εκδοχή του παραμυθιού.
Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι μας λίγο πριν ανοίξει η μαγική βαλίτσα.
ΠΡΙΝ…
Κατασκευή: Ρολά από χαρτί υγείας, κουτάλες, κάλτσες, γάντια, λούτρινα ζωάκια χωρίς το γέμισμά τους, γλωσσοπίεστρα. Αυτές είναι μόνο μερικές ιδέες για να κατασκευάσετε κούκλες κουκλοθέατρου με τα παιδιά. Φαντασία να υπάρχει, αλλάζει λίγο κι η φωνή και όλα μπορούν να μεταμορφωθούν σε κούκλες. Έπειτα αρκεί ένα σεντόνι με ένα άνοιγμα στην πόρτα κι είστε έτοιμοι να δώσετε παράσταση. Θα μπορούσε κάποιος να το ονομάσει κουκλοθέατρο πριν από το κουκλοθέατρο.
Παιχνίδι κίνησης/Παιχνίδι για μεγαλύτερες ομάδες ή εκπαιδευτικούς: Ώρα να γίνουμε εμείς κούκλες. Το παιχνίδι ονομάζεται Μαριονέτες. Η μαμά, ή ένας ενήλικας, αναλαμβάνει αρχικά το ρόλο του μαριονετίστα. Λίγη μουσική και αρχίζει σιγά σιγά να κινεί τα σκοινάκια της μαριονέτας. Σηκώνει αργά αργά το ένα χέρι και μετά το αφήνει να πέσει, το άλλο χέρι, το πόδι, και, αφού η μαριονέτα-παιδί ζεσταθεί, την κινεί στο χώρο. Μπορεί να την «τραβήξει» από τη μύτη, την πλάτη, τον ποπό, την κοιλιά. Έπειτα αφήνει ξαφνικά τα σκοινάκια της και η μαριονέτα σωριάζεται στο κουτί με τα παιχνίδια. Το ρόλο του μαριονετίστα είναι δυνατό να το αναλάβει και το παιδί και επιτέλους να καταφέρει να κινήσει τη μαμά όπως αυτό θέλει! Μετά την κίνηση μπορεί να ακολουθήσει και ένας καθοδηγούμενος αυτοσχεδιασμός,αν συμμετέχουν μεγαλύτερα παιδιά/ομάδα. Τι γίνεται όταν μια μαριονέτα αρρωστήσει, δηλαδή όταν κοπεί ένα σκοινάκι; Κι αν οι μαριονέτες αποφασίσουν να το σκάσουν; Πώς θα περπατούν; Πού πηγαίνουν και ποιον συναντούν; Μήπως φτάνουν στην Παραμυθοχώρα όπου μαθαίνουν από τα τρία γουρουνάκια πώς να χτίσουν ένα πολύ γερό σπιτάκι;
ΜΕΤΑ…
Μετά την παράσταση ακολουθεί θεατρικό παιχνίδι με εμψυχώτριες τις δύο κουκλοπαίχτριες. Όλες τους οι δραστηριότητες είναι εξαιρετικά σχεδιασμένες και εντάσσουν τα παιδιά γρήγορα στο ρυθμό του παιχνιδιού. Το ΜΕΤΑ θα μπορούσε να είναι το θεατρικό παιχνίδι που εμψύχωσαν.
Αφήγηση: Είναι σχεδόν βέβαιο ότι τα παιδιά μέχρι να δουν τα τρία γουρουνάκια στο κουκλοθέατρο έχουν ακούσει το παραμύθι αρκετές φορές. Αφού το δουν, μπορούν οι γονείς να εισαγάγουν το αντίθετό του. «Τα τρία μικρά λυκάκια» του Ευγένιου Τριβιζά είναι ένα παραμύθι που θα το απολαύσουν παιδιά και γονείς.
Παιχνίδι στο πάρκο: Λαχανιασμένοι μπαμπάδες και μαμάδες αναλαμβάνουν τον άχαρο ρόλο του λύκου και μικρά γουρουνάκια τρέχουν στα δέντρα (που είναι τα σπίτια τους) για να σωθούν. Ο λύκος φυσάει φυσάει και από την πολλή προσπάθεια εξαντλείται και τον παίρνει ο ύπνος. Τότε βρίσκουν ευκαιρία τα γουρουνάκια να φύγουν και το κυνηγητό συνεχίζεται!
Η καθημερινότητα ως παιχνίδι: «Ό,τι κι αν κάνετε να το κάνετε όσο καλύτερα μπορείτε», λέει η μαμά γουρουνίτσα στα τρία γουρουνάκια της. Είναι η κεντρική ιδέα πάνω στην οποία χτίστηκε η παρουσίαση του παραμυθιού και επαναλαμβάνεται αρκετές φορές. Τα τρία γουρουνάκια δεν είναι παρά το ίδιο γουρουνάκι (ρόλος με τον οποίο τελικά θα ταυτιστεί το παιδί) σε διαφορετικά αναπτυξιακά επίπεδα (Μπέτελχαϊμ, «Η γοητεία των παραμυθιών»). Αν λοιπόν την επόμενη βδομάδα μετά την παράσταση ο μικρός σας μπόμπιρας στρώνει βιαστικά το κρεβάτι του πετώντας το πάπλωμα πάνω από τα παιχνίδια, κάνει ορνιθοσκαλίσματα αντί για γράμματα ή αφήσει ένα βομβαρδισμένο δωμάτιο, δοκιμάστε να του πείτε : «Ο Ζωηρούλης μάλλον θα το έκανε έτσι. Ας δοκιμάσουμε πώς θα το έκανε ο Ατακτούλης. Και τώρα ώρα να δούμε και πώς τελειώνει τις δουλειές του ο Γνωστικούλης». «Ό,τι κάνεις να το κάνεις όσο καλύτερα μπορείς», είναι μια αρχή που θα τους φανεί χρήσιμη σε όλη τους τη ζωή.
Η κούκλα είναι για το παιδί τόσο αληθινή και σημαντική όσο για μια μοναχική γιαγιά η φωτογραφία των εγγονών της που λείπουν μακριά. Γι’ αυτό το κουκλοθέατρο ασκεί τόση δύναμη πάνω τους. Δεν είναι τυχαίο ότι στον παιδικό σταθμό, στο νηπιαγωγείο και ίσως ακόμα και στις πρώτες τάξεις του δημοτικού η κούκλα της τάξης είναι το βασικό εργαλείο του εκπαιδευτικού. Όταν το παιδί μιλά μέσω της κούκλας, ας τεντώνουμε τα αυτιά μας γιατί τότε λέγονται οι σημαντικότερες αλήθειες.
Παραμυθοχώρα
