Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Είδα το «ART», σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αθερίδη

«Ό,τι έγινε σ’ αυτόν τον κόσμο, ό,τι ωραίο και υψηλό έγινε σ’ αυτόν τον κόσμο, ποτέ δεν έγινε μέσα από μια λογική συζήτηση».

Η Γιασμίν Ρεζά με το φλεγματικό χιούμορ και τη γραφή που αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στο σουρεαλισμό και το ρεαλισμό, γεννήθηκε το 1959 στο Παρίσι από μητέρα Ουγγαρέζα και πατέρα Ρωσο-Ιρανό. Οι σπουδές της στη θεατρολογία και στην υποκριτική τελικά δεν την κέρδισαν και αφοσοιώθηκε στη συγγραφή θεατρικών και όχι μόνο έργων. Βραβευμένη επανειλλημένα με το Βραβείο Molière για το πρώτο της έργο «Συζητήσεις μετά από μια κηδεία» (Conversations après un enterrement), αλλά και το 1994 για το «ART», που θα μας απασχολήσει στη συγκεκριμένη κριτική, συνέχισε την ανοδική της πορεία και κάπως έτσι το 2007 γίνεται η πολυσυζυτημένη βιογράφος του Νικολά Σαρκοζί «Αυγή, βράδυ ή νύχτα» (LAube, le soir ou la nuit). Στη συνέχεια μας δίνει το καλύτερο της, κατά την προσωπική μου άποψη πάντα, έργο «Ο Θεός της Σφαγής» (Le Dieu du Carnage), το οποίο κέρδισε το Βραβείο Tony το 2009, ενώ το 2011 έγινε ταινία από τον Ρομάν Πολάνσκι.

Η ιδέα του «ART» αφορμήθηκε από αληθινή ιστορία με «πρωταγωνίστρια» την ίδια την Ρεζά και κάποιο φίλο της δερματολόγο που αγόρασε έναν Μαρτέν Μπαρρέ έναντι ενός τρελού ποσού. Το περίεργο όμως δεν ήταν αυτό, αλλά το ότι ο πίνακας ήταν λευκός, ακριβώς όπως στο έργο και η αντίδραση της Ρεζά, ίδια με αυτή του Μαρκ. Έτσι εξηγείται ότι χρειάστηκε μόλις ενάμιση μήνα για τη συγγραφή του. Κάποιοι μιλούν για μια κωμωδία, η ίδια όμως πιστεύει πως είναι ένα δράμα, γραμμένο με αστείο τρόπο. Μια νευρώδης κωμωδία, με εντάσεις και δυναμική που αγγίζει το θεατή.

Στο επίκεντρο της ιστορίας η ανδρική φιλία, μεταξύ τριών ανδρών. Η Ρεζά τολμά να την κάνει θεατρικό έργο.

Ο Σερζ, ένας ευκατάστατος, διαζευγμένος δερματολόγος, λάτρης της μοντέρνας τέχνης αγοράζει έναν αμφιλεγόμενο πίνακα, λευκό, 200.000 ευρώ.

Ο Μαρκ, ένας σαρκαστικός και αυτάρεσκος τεχνοκράτης, μηχανικός στο επάγγελμα, δεν αντιλαμβάνεται με τον ίδιο τρόπο τη μοντέρνα τέχνη, ξεσπά σε γέλια όταν αντικρίζει τον πίνακα και δημιουργείται σύγκρουση ανάμεσα στους δύο φίλους.

Ο Ιβάν, ο τρίτος της παρέας, ο πιο ανθρώπινος και συγκαταβατικός, ευαίσθητος με απέχθεια στις εντάσεις, λειτουργεί σαν από μηχανής θεός για να σταματήσει την κόντρα που ξέσπασε ανάμεσα στους φίλους του. Η σύγκρουση παρόλ’ αυτά κλιμακώνεται και στο παιχνίδι μπαίνει τελικά και ο ίδιος.

Με αφετηρία την τέχνη και ως εκ τούτου την αισθητική του καθενός, ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια των θεατών μια αντιπαράθεση που απλώνεται σε όλα τα επίπεδα και κάνει να διαφανεί η μεταξύ τους έλλειψη επικοινωνίας, ενώ ταυτόχρονα διασαλεύεται η σχέση τους.

Στις ανθρώπινες σχέσεις αρκεί μια μικρή λεπτομέρεια, μια τόση δα ρωγμή που γιγαντώνεται αν τη σκαλίσεις. Επομένως το έργο «ΑΡΤ» της Ρεζά δεν είναι απλά ένα έργο για τη φιλία ή για την τέχνη, είναι ένα έργο για να σε κάνει να προβληματιστείς σχετικά με το πόσο αληθινές είναι οι σχέσεις και πόσο εύθραυστες συνάμα.

Στην παράσταση «ART» στο Μικρό Παλλάς σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αθερίδηπαρακολουθήσαμε αρχικά τρεις φίλους, τρεις ηθοποιούς με απόλυτη σκηνική χημεία. Σε μια μετάφραση του Σταμάτη Φασουλή, πολύ προσαρμοσμένη στο στυλ της Ρεζά και πολύ γνώριμη στον ίδιο, αφού την είχε επιμεληθεί και εικοσιένα χρόνια πίσω στην παράσταση που σκηνοθετούσε και πρωταγωνιστούσε υποδυόμενος τον Σερζ, με τον Γιώργο Κωνσταντίνου και τον Γιάννη Βούρο στους άλλους ρόλους. Η σκηνοθετική προσέγγιση του Θοδωρή Αθερίδη υπήρξε λιτή, με ρυθμό σε γενικές γραμμές, αν και σε κάποια σημεία υπάρχουν παύσεις που κουράζουν. Η τζαζ μουσική που επέλεξε ταιριάζει απόλυτα στο στυλ του έργου, ενώ πόνταρε σκηνοθετικά στο ταλέντο και στην σκηνική αρμονία των ηθοποιών του. Απίστευτη η σκηνή που και οι τρείς τρώνε ελιές στον καναπέ.

Ερμηνευτικά, ο Αθερίδης κινείται στο γνωστό του στυλ, αποδεικνύεται επαρκής, χωρίς ωστόσο να απογειώνει τον Σερζ του. Ατάκα κορυφαία που μένει, απευθυνόμενος στον Ιβάν «Τώρα δεν μπορείς να νιώσεις τον κραδασμό. Μεσημέρι να έρθεις», ή όταν ο Ιβάν του προτείνει μια θέση για τον πίνακα, απαντά: «Είσαι καλά; Από εκεί έχει ήλιο, θες να μου ξασπρίσει;».

Ο Άλκης Κούρκουλος στο ρόλο του Μαρκ, εύστοχος, λιτός, πειστικός, καταθέτει μια ερμηνεία διαφορετική, τσαλακώνοντας όπου πρέπει το ατσαλάκωτο προφίλ του, επιδίδεται σε μορφασμούς και γκριμάτσες και σκιαγραφεί τον δύσκολο ήρωα του με χιούμορ, σαρκασμό και την απαιτούμενη ειρωνεία.

Ο Γιώργος Πυρπασόπουλος εξαιρετικός στον ρόλο του Ιβάν. Ο αδύναμος κρίκος της παρέας, ο συνδετικός τους κρίκος βρίσκει την καλύτερη του μορφή στο πρόσωπο του Πυρπασόπουλου. Με διακυμάνσεις που εναλλάσσονται από το κωμικό στο τραγικό, ευστοχία και δεινότητα υποκριτική παρουσιάζει έναν, «δυνατό» αδύναμο Ιβάν. Είναι η αποκάλυψη της παράστασης, με κορυφαίες στιγμές του το τελικό ξέσπασμα και η στιγμή που περιγράφει το σχεδιασμό του προσκλητηρίου του γάμου του στους φίλους του.

Την παράσταση συμπληρώνουν τα μινιμάλ λευκά σκηνικά της Μαρίας Φιλίππου, τα κομψά κοστούμια της Άγις Παναγιώτου και οι προσεγμένοι φωτισμοί του Χρήστου Τζιόγκα που εστιάζουν στους πρωταγωνιστές.

Θοδωρής Αθερίδης: «Είμαι Ένας, Εξωστρεφώς, Εσωστρεφής»

Πολυμέσα