Από τη Γιώτα Δημητριάδη
Μπορεί να πέρασε στη Νομική Σχολή και να ολοκλήρωσε με επιτυχία τις σπουδές του, αλλά από την αρχή γνώριζε ότι δεν ανήκε στις δικαστικές αίθουσες. Από την πρώτη δημοτικού που πάτησε το πόδι του στη σκηνή τα πράγματα για τον Δημήτρη Ντάσκα ήταν ξεκάθαρα. Σήμερα έχει καταφέρει να ζει και να εργάζεται τόσο στην Αθήνα, όσο και στον Παρίσι. Έχει βρεθεί στο ίδιο πλατό με την Φανί Αρντάν, στην ταινία Lola Pater και με τον Σαρλ Μπερλίνγκ στο θέατρο Nanterre – Amandiers. Επιπλέον έχει περάσει από το ιστορικό Théâtre du Soleil.
Ο Δημήτρης καταπιάνεται επίσης και με τη συγγραφή, τη σκηνοθεσία, το τραγούδι αλλά και τη μετάφραση. Όπως μάλιστα αποκάλυψε στην κουβέντα που είχαμε αυτή την περίοδο, μεταφράζει το βιβλίο του Grégory Reibenberg «Μια ωραία ομάδα» (Une belle équipe), το οποίο θα σκηνοθετήσει στο θέατρο η Μάρθα Μπουζιούρη. Στη συγκεκριμένη θεατρική δουλειά θα συμμετέχει και ως ηθοποιός.
Στα πλαίσια του αφιερώματος του texnes-plus για τους Έλληνες που ζουν και εργάζονται, εν μέσω πανδημίας ,στο εξωτερικό ο Δημήτρης μας έδωσε μια γεύση για όλα όσα συμβαίνουν στη Γαλλία αυτή την περίοδο, για τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση και για την επόμενη μέρα...
φωτογραφία: Danielle Aspis
Έχει λάβει κατά τη γνώμη σου η γαλλική κυβέρνηση ικανοποιητικά μέτρα ενίσχυσης των καλλιτεχνών μετά την κρίση λόγω του κορονοϊού;
Στις 6 Μαΐου, αρκετά καθυστερημένα, ανακοινώθηκαν κάποια μέτρα, όταν πια είχε φτάσει ο κόμπος στο χτένι. Μάλιστα, ήταν ο ίδιος ο Μακρόν που τα ανακοίνωσε, καθώς ο υπουργός πολιτισμού, κατ’ουσίαν εξαφανισμένος, από την αρχή της καραντίνας, ήταν ωσεί παρών. Η ανακοίνωση ορισμένων από αυτά τα μέτρα έφερε ένα αίσθημα ανακούφισης, όπως, ας πούμε, η ανακοίνωση του «λευκού έτους», δηλαδή μιας περιόδου όπου θα μπορούν οι εργαζόμενοι στο χώρο του θεάματος να λαμβάνουν επίδομα ανεργίας, ακόμα κι αν δεν συγκεντρώσουν τα απαραίτητα ένσημα – και πώς θα μπορούσαν άλλωστε να τα συγκεντρώσουν, όταν ο χώρος του θεάματος είναι από τους πρώτους που χτυπήθηκαν, κι από τους τελευταίους που θα επανέρθουν. Άλλα μέτρα, πάλι, όπως η απασχόληση καλλιτεχνών και τεχνικών του θεάματος – ακροάματος στα σχολεία ή στις κατασκηνώσεις, προκάλεσε σχεδόν θυμηδία στους άμεσα ενδιαφερόμενους.
Εν πάση περιπτώσει, έχουν περάσει πολλές μέρες από την ανακοίνωση αυτή. Υποτίθεται ότι αυτά τα μέτρα θα περνούσαν από επεξεργασία και συζήτηση με τα Υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας. Αυτή τη συζήτηση, που θα έδινε το πράσινο φως για την εφαρμογή των μέτρων, ακόμα την περιμένουν οι Γάλλοι καλλιτέχνες και τεχνικοί. Και στο μεταξύ, υπάρχουν άνθρωποι που ήδη έχουν μηδαμινά έσοδα, καθώς και μετά την άρση της καραντίνας, οι περισσότερες καλλιτεχνικές δραστηριότητες δεν έχουν φυσικά ακόμα επανέρθει. Τα καλοκαιρινά φεστιβάλ, μουσικής, θεάτρου, χορού έχουν ακυρωθεί όπως άλλωστε και οι εκθέσεις – κάτι ακατανόητο για μένα, αφού στις εκθέσεις θα μπορούσε να υπάρχει έλεγχος του αριθμού των επισκεπτών.
Με την Φανί Αρντάν και τον σκηνοθέτη, Ναντίρ Μοκνές, στα γυρίσματα της τανίας Lola Pater. (φωτογραφία: Philippe Castetbon)
Όπως και στην Ελλάδα, έτσι και στη Γαλλία είδαμε ότι ανακοινώθηκε ένα πρόγραμμα δημοσίων παραγγελιών. Εδώ υπήρξαν αντιδράσεις για τις άμεσες αναθέσεις, στη Γαλλία πώς θα λειτουργήσει αυτό το μέτρο;
Οι δημόσιες παραγγελίες αφορούν κυρίως το χώρο των εικαστικών, είτε από το κεντρικό κράτος είτε από την περιφέρεια. Υπάρχει η αίσθηση ότι μιλάμε για σταγόνα στον ωκεανό, και φυσικά, ουσιαστικά αφήνει ακάλυπτη την ανεξάρτητη καλλιτεχνική δημιουργία. Τα πράγματα είναι πολύ αόριστα ακόμα και για τις άμεσες ενισχύσεις και αποζημιώσεις, καθότι οι προυποθέσεις που έχουν τεθεί, αφήνουν πολλούς εικαστικούς απ’έξω.
Αυτό που έχει προκαλέσει εντύπωση ωστόσο, είναι ότι, ενώ έχουν ακυρωθεί όλα τα φεστιβάλ, όπως ας πούμε το Φεστιβαλ της Αβινιόν, δόθηκε άδεια επαναλειτουργίας απ’ευθείας σε ένα τεράστιο θεματικό πάρκο, του οποίου ο ιδιοκτήτης φαίνεται να έχει ισχυρές πολιτικές διασυνδέσεις. Γενικώς, επικρατεί η αίσθηση ότι υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Έχεις παρακολουθήσει το κίνημα “Support art workers”; Υπάρχει κάτι αντίστοιχο στη Γαλλία;
Απο μακριά, αναγκαστικά, καθώς βρίσκομαι στη Γαλλία αυτή τη στιγμή.
Στη Γαλλία, υπήρξαν κάποιες τέτοιες κινήσεις (ενδεικτικά αναφέρω το #LPPM Lutter pour ne pas mourir, Αγωνίζομαι για να μην πεθάνω). Ωστόσο, τις βασικές διεκδικήσεις αρθρώνει το σωματείο των εργαζομένων στο χώρο του θεάματος το οποίο συνεχίζει τις κινητοποιήσεις.
Φωτογραφία:Eric Deniset
Στη Γαλλία η κατάσταση ήταν πιο σοβαρή από τη χώρα μας. Νιώθεις ότι το κοινό δύσκολα θα κλειστεί από το φθινόπωρο σε κάποια αίθουσα;
Πραγματικά δεν έχω ιδέα, μακάρι να είχα μαντικές ικανότητες. Θα εξαρτηθεί πολύ από τα μέτρα που θα πάρουν οι ίδιες οι αίθουσες ως προς την τοποθέτηση των θέσεων και, φυσικά, από την αναζωπύρωση του ιού από Σεπτέμβριο, το περίφημο «δεύτερο κύμα». Πάντως, η απολύτως προσωπική αίσθηση που έχω, από συζητήσεις με γιατρούς, είναι ότι πλέον είναι προετοιμασμένοι και, συνεπώς, αισιόδοξοι για την εξέλιξη.
Έχεις ασχοληθεί και με το θέατρο και τον κινηματογράφο στη Γαλλία. Πλήττονται το ίδιο τόσο όσον αφορά το κομμάτι της προετοιμασίας (πρόβες κ.λ.π) όσο και τον τρόπο που τελικά φτάνουν στο κοινό; (θερινά, drive-in)
Σε ό,τι αφορά κινηματογράφο, τηλεόραση, ίντερνετ, έχει πάλι αρχίσει να κινείται δειλά δειλά το στάδιο της παραγωγής, καθότι στα γυρίσματα, μπορούν πιο εύκολα να τηρηθούν τα μέτρα προστασίας. Στο θέατρο, από τις πρώτες ανακοινώσεις για την επόμενη σεζόν, φαίνεται να υπάρχει μια τάση για περισσότερες επαναλήψεις και λιγότερες νέες παραγωγές, έτσι ώστε τα χαμένα έσοδα από την περιορισμένη προσέλευση να αντισταθμιστούν με το χαμηλότερο κόστος (αμοιβές προβών, κατασκευές σκηνικών κτλ.)
Θερινοί κινηματογράφοι υπάρχουν λιγότεροι από ό,τι στην Ελλάδα, ενώ βλέπουμε ότι και η Αβινιόν, παρά τους ανοιχτούς χώρους που διαθέτει, δεν απέφυγε την ακύρωση.
Επόμενα επαγγελματικά σχέδια;
Έχω τη χαρά να ξανασυναντηθώ με τη Μάρθα Μπουζιούρη, η οποία μου πρότεινε να παίξω στην παράσταση που θα σκηνοθετήσει με θέμα τα θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων. Η παράσταση θα βασιστεί καταρχήν στο βιβλίο-μαρτυρία του Grégory Reibenberg «Μια ωραία ομάδα» (Une belle équipe). Ο ίδιος ο Reibenberg, είδε το εστιατόριο του να γίνεται αντικείμενο επίθεσης των τρομοκρατών οι οποίοι, λίγα λεπτά πριν, είχαν χτυπήσει το συναυλιακό χώρο Μπατακλάν, με δεκάδες νεκρούς, στις 13 Νοεμβρίου 2015. Στην επίθεση αυτή, ο συγγραφέας έχασε τη μητέρα του παιδιού του και άλλους 19 ανθρώπους, φίλους, συνεργάτες κτλ. Το βιβλίο μιλάει για τη διαχείριση αυτή της τεράστιας απώλειας. Ταυτόχρονα, καθώς ο ίδιος ο συγγραφέας με τη σύντροφό του αποτελούσαν ένα μεικτό ζευγάρι (αυτός εβραίος, εκείνη μουσουλμάνα) διαλύονται κάποιοι μύθοι σε σχέση με την τρομοκρατία. Βλέπουμε ανθρώπους που, μακριά από πολιτικά παιχνίδια, γνωρίζουν πολύ καλά πώς να συνυπάρχουν, να δημιουργούν και να εξελίσσονται, χωρίς οι προσωπικές πεποιθήσεις τους να μπαίνουν εμπόδιο στην αρμονική συμβίωση.
Σε προσωπικό επίπεδο, η πρόταση της Μάρθας έμοιαζε σχεδόν καρμική. Μέσα στην καραντίνα, ήταν μια πρόταση που με έβγαλε από το παρόν και μου επέτρεψε να ονειρεύομαι το μέλλον. Επίσης, ανέλαβα με μεγάλη χαρά και τη μετάφραση του βιβλίου που θα αποτελέσει τον άξονα της παράστασης. Διαβάζοντας και μεταφράζοντάς το, συνειδητοποίησα ότι μένω σε απόσταση λίγων μόνο μέτρων από όλα τα μέρη που αναφέρονται στο βιβλίο! Δρόμοι, πλατείες, δημόσια κτίρια, μπαρ, καφετέριες, εστιατόρια, όλοι οι χώροι του δράματος ζωντάνευαν κάθε μέρα τρισδιάστατα μπροστά μου, όταν έκανα το καθημερινό «νούμερο 6» της καραντίνας. Το «ζωντάνευαν» είναι βέβαια σχετικό, καθότι όλοι αυτοί οι «χώροι ζωής», όπως τους αποτελεί ο Ράιντεμπεργκ, ήταν κλειστοί λόγω lock down, και οι δρόμοι ήταν απολύτως έρημοι. Νομίζω ότι ήταν από τις πιο περίεργες και ενδιαφέρουσες φάσεις έρευνας που έχω κάνει ποτέ για παράσταση.
