Από τη Δήμητρα Πέτρου
φωτογραφίες Κοσμάς Ινιωτάκης
Τον συναντώ, μετά την πρόβα του, και καθόμαστε στο ολοκαίνουργιο φουαγιέ του Studio Μαυρομιχάλη. Λίγα λεπτά, νωρίτερα, οι νότες από το πιάνο της Μάγκυ Μελισσάρη, τραβούν αυτόματα την προσοχή μου οδηγώντας με μπροστά στην πόρτα της σκηνής, όπου με κλεφτές ματιές παρακολουθώ, όλα όσα θα δούμε εδώ, από τη Δευτέρα 7 Οκτωβρίου.
«Οι ρυθμοί, λίγες ώρες πριν την πρεμιέρα, είναι πάντα εντατικοί», μου επισημαίνει, χωρίς να χάνει στιγμή το χιούμορ του. Ο Δημήτρης Φραγκιόγλου δείχνει ικανοποιημένος και σίγουρος για το αποτέλεσμα της παράστασης «Χειμωνιάτικο ταξίδι».
Πρόκειται για το ομώνυμο έργο του βραβευμένου συγγραφέα, Σταμάτη Πολενάκη, το οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο θέατρο, σε σκηνοθεσία Έφης Ρευματά και πρωταγωνιστές τον ίδιο, αλλά και τους ταλαντούχους Μάρω Μελισσάρη και Βασίλη Μπατσακούτσα.
Στην παράσταση θα τον δούμε στον ρόλο του αφηγητή - πανδοχέα. Η κουβέντα μας, ανάμεσα στα φωτογραφικά κλικ του Κοσμά Ινιωτάκη, θα οδηγηθεί σε πολλά μονοπάτια.
Η παράσταση
Το έργο λέγεται «Χειμωνιάτικο Ταξίδι» και βασίζεται στην τελευταία μέρα του ποιητή Χάινριχ φον Κλάιστ και της Ενριέττε Φόγκελ, οι οποίοι αποφάσισαν να αυτοκτονήσουν μαζί, τον Νοέμβριο του 1811, στις όχθες της λίμνης Βανζέε. Παράλληλα, αφηγείται και δύο άλλες ιστορίες, από τις οποίες η μία είναι, επίσης, πραγματική, καθώς συνέβη το 1842, στο ίδιο ακριβώς σημείο. Πρόκειται για μια μυστική συνάντηση των SS για να πάρουν κάποιες αποφάσεις σχετικά με την εξόντωση των Εβραίων. Η δεύτερη ιστορία αφορά ένα φανταστικό τρίτο πρόσωπο, τον ποιητή Σουβάροφ. Αυτές οι τρεις ιστορίες, που τρέχουν παράλληλα και χωρίς να είναι χρονολογικά την ίδια στιγμή, συνδέονται με την αφήγηση του πανδοχέα του ξενοδοχείου, στο οποίο έμεναν ο ποιητής κι η Ενριέττε Φόγκελ μια ημέρα πριν την αυτοκτονία τους.
Εγώ υποδύομαι τον πανδοχέα, ο οποίος αφηγείται την ιστορία ζωντανεύοντάς την ξανά, αποτελώντας τον συνδετικός κρίκο ανάμεσα σε αυτές τις τρεις διαφορετικές ιστορίες.
Η μουσική στην παράσταση
Τα κομμάτια είναι σαν ένας ζωντανός οργανισμός που παντρεύει το ένα το άλλο. Είναι αυτά που είχε γράψει ο Σούμπερτ για το «Χειμωνιάτικο Ταξίδι» θεωρώντας τα ορόσημο της ρομαντικής εποχής. Δεν έχουν απλά συνοδευτικό χαρακτήρα, παίζουν μαζί με τους ηθοποιούς παρασύροντας ο ένας τον άλλον.
Το μνημείο
Μπορεί κανείς να φτάσει στον τάφο του Χάινριχ φον Κλάιστ και της Ενριέττε Φόγκελ πηγαίνοντας με το τρένο μέχρι τη στάση του S-bahn Wannsee. Κατά τους θερινούς μήνες, μπορεί κάποιος να δανειστεί κι ακουστικά από ένα περίπτερο, που έχει τοποθετηθεί δίπλα στη στάση του τρένου για να ακούσει τις σχετικές με την αυτοκτονία καταθέσεις, καθώς και πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα. Κάθε χρόνο στις 21 Νοεμβρίου, ημέρα της επετείου του θανάτου τους, διοργανώνονται διάφορες εκδηλώσεις στο σημείο του τάφου.
Κατάθλιψη κι ερωτική απογοήτευση
Όλοι περνάμε στη ζωή μας διάφορες φάσεις, άλλες φορές μπορεί να ζήσουμε μια κατάθλιψη κι άλλες μια ερωτική απογοήτευση. Εδώ, ο ποιητής ήταν διαπιστωμένο ότι είχε κατάθλιψη, με αποτέλεσμα μέσα από το θέμα του ρομαντικού κινήματος να αποζητά τη λύτρωση μέσω της αυτοκτονίας. Όλοι έχουμε ζήσει μια ερωτική απογοήτευση, στην οποία τα βλέπουμε όλα μαύρα ή μια επαγγελματική αποτυχία, που μας κάνει να νιώθουμε πολύ χάλια. Η διαφορά του έργου με εμένα είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι μετουσίωσαν τη ζωή τους σε ένα έργο.
Φάροι αισιοδοξίας
Σίγουρα, όσο δύσκολα κι να έχουμε περάσει, το ζήτημα είναι να είμαστε δίπλα σε ένα περιβάλλον, που να μπορεί να κρατήσει αυτά τα στοιχεία στην επιφάνεια και να μην βυθιστούμε στην κατάθλιψη και την απελπισία.
Δεν υπάρχει κηδεία, χωρίς γέλιο...
Ο ρόλος είναι ενός απλού ανθρώπου, τον οποίο διατρέχει η άγνοια. Δεν καταλαβαίνει γιατί αυτοί οι δύο άνθρωποι συμπεριφέρονται έτσι. Ακριβώς το γεγονός ότι δεν καταλαβαίνει είναι που κάνει τον ρόλο κωμικό με έναν τρόπο. Όλα αυτά που συνέβησαν στον χώρο του, που τα έχει βιώσει και μας μιλάει για αυτά, είναι πράγματα που δεν τα χωράει το μυαλό του, είναι έξω από τη λογική του. Αυτό το κάνει να έχει μια πιο ανάλαφρη νότα. Δεν μπορεί να αντιληφθεί τι σημαίνει ένας ποιητής να πάσχει από μελαγχολία.
Το δικαίωμα της ευθανασίας
Δεν νομίζω να γίνει ποτέ αποδεκτό, γιατί είμαστε ένας λαός, ο οποίος έχει μια άλλη αντίληψη για τη ζωή, συνεχίζουμε να έχουμε μια κοινωνικότητα. Γιατί όλα αυτά συνδέονται με το πως ένας άνθρωπος απομονώνεται μέσα σε μία κοινωνία. Η δική μας κοινωνία είναι μια κοινωνία, στην οποία μοιράζεται κάποιος τις αγωνίες του, οπότε αυτό το πράγμα εκτονώνεται. Εγώ, προσωπικά, είμαι κατά των απαγορεύσεων. Είναι δικαίωμα του καθενός να θέλει να «φύγει». Εγώ προσωπικά, τώρα δεν θα το έκανα, αλλά σε δέκα χρόνια μπορεί να έχω αποφασίσει, ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να «φύγω». Οι άνθρωποι αλλάζουμε στη ζωή μας.
Ηθοποιός, σεναριογράφος ή σκηνοθέτης;
Συνεχίζω να κάνω και τα τρία, ανάλογα με τη φάση στην οποία βρίσκομαι. Ανάλογα με το έργο που έχω διαλέξει ή μου έχουν προτείνει. Είναι τρία διαφορετικά πράγματα, τα οποία κάνω με την ίδια χαρά, κάθε φορά, και τα υπηρετώ χωρίς να θεωρώ ότι είναι κάποιο ανώτερο ή κατώτερο. Είναι αλλιώς να είσαι στη σκηνή και να πρέπει να πειθαρχείς στις οδηγίες κάποιου, αλλιώς να έχεις τη μπαγκέτα και να κατευθύνεις κάποιους ανθρώπους κι αλλιώς το γράψιμο. Το καθένα είναι διαφορετικό, αλλά έχει τη δική του γοητεία.
Back to the past
Πάντα υπάρχει η νοσταλγία, που κάνει τον κόσμο να θέλει να επιστρέψει σε κάτι παλιό. Γι’ αυτό και στο θέατρο επαναλαμβάνονται, τα τελευταία χρόνια, παλιές ελληνικές ταινίες. Η επανάληψη μιας σειράς είναι με έναν τρόπο δίκοπο μαχαίρι σίγουρα, όμως, «πατάει» πάνω στη νοσταλγία του κόσμου. Δεν νομίζω ότι οφείλεται στην έλλειψη ιδεών, απλά έχει γίνει μια τάση. Φέτος, ίσως, είναι εντονότερη από ποτέ για την ελληνική τηλεόραση. Ίσως οι υπεύθυνοι, αποφασίζουν, γνωρίζοντας ότι ο κόσμος θέλει να τα ξαναδεί.
Νέες σειρές
Δεν έχω προλάβει να δω ακόμα. Είδα λίγο τις «Άγριες Μέλισσες», που ξεκίνησαν κι είδα ότι είναι μια πάρα πολύ φροντισμένη σειρά, που δείχνει ότι μπορεί να κάνει μεγάλη επιτυχία και αυτό είναι πολύ αισιόδοξο.
Από πανδοχέας ... Δήμαρχος!
Τον Φλεβάρη θα παίξω στον Επιθεωρητή, του Νικολάι Γκόγκολ, σε σκηνοθεσία Κώστα Φιλίππογλου, στο θέατρο « Άλφα. Ιδέα». Εκεί θα αναβαθμιστώ! Θα είμαι δήμαρχος! (γέλια)
Infο
«Χειμωνιάτικο ταξίδι» πρεμιέρα 7/10 και για 20 παραστάσεις κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
Στούντιο Μαυρομιχάλη (Μαυρομιχάλη 134 Αθήνα), τηλέφωνο κρατήσεων: 21 0645 3330. Από τις 7 Οκτωβρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 για 20 παραστάσεις. Διάρκεια : 70 λεπτά. Τιμές: 12 ευρώ κανονικό, 10 εύρω μειωμένο (φοιτητικό, άνω των 65), 8ευρώ (ατέλεις, ανέργων).
Διαβάστε επίσης: