Από τη Μυρτώ Παπαϊωάννου
«Το σώμα του ανθρώπου είναι ο ναός του Θεού και ο μόνος Θεός του ανθρώπου είναι το σώμα του» .
Έχοντας στο νου μου την πρόταση αυτή του Δημήτρη Δημητριάδη, δεν θα μπορούσα να βρεθώ σε καταλληλότερο χώρο από αυτόν της Αγγλικανικής Εκκλησίας του Αγίου Παύλου για να παρακολουθήσω τους πέντε μονολόγους του θεατρικού συγγραφέα , «Ήττα- Μνήμη-Μετάνοια-Τέχνη-Λήθη».
Η Βίκυ Αδάμου κι ο Χρίστος Καπενής σκηνοθετούν τα μοναδικά κείμενα της «Λήθης», δίνοντάς τους σάρκα και οστά, σωματοποιώντας και αποκαλύπτοντας το μεγαλείο των λέξεων και των νοημάτων της ύπαρξης, της ύπαρξης και της ανυπαρξίας που προϋπήρχε και ακολουθεί. Ενώ τα κεφάλαια του έργου είναι ξεχωριστά, επιτυγχάνεται μεταξύ τους η απόλυτη εναρμόνιση κι αίσθηση συνέχειας , ως το τέλος του έργου.
Σε ένα μυστηριώδες κατανυκτικό σκηνικό με έντονο το στοιχείο της φύσης γύρω μας , τέσσερις ηθοποιοί εξομολογούνται.
Ο πρώτος μονόλογος «Ήττα», προδιαθέτει και μυεί τους θεατές στο να αφουγκραστούν μια φωνή, που αντηχεί σε όλη την εκκλησία, μια φωνή που δίνει την αίσθηση ότι είναι η εσωτερική τους φωνή, σαν από καθαρτήριο, δημιουργώντας από το πρώτο λεπτό ένα κλίμα σύμπραξης.
Στη «Μνήμη», ένας καθημερινός άνδρας (Χρήστος Καπενής) θυμάται, όσο μια γυναίκα (Βίκυ Αδάμου), ντυμένη σα νύφη χαμένη (οι Νεφέλη Κλαπή και Αριστοτέλης Γεώργιος Ζώγας κατασκεύασαν ένα επιβλητικό νυφικό φόρεμα) συναντιούνται, κοιτάζονται αντανακλώντας ο ένας στον άλλο την βιωμένη μοναξιά, αλλά και τον έρωτα, ως μόνη λύτρωση.
Μπροστά τους έρχονται να καλύψουν όσα δεν λέγονται, ένας Γερμανός ρήτορας (ο βαρύτονος Joe Tornabene) που χάνεται στα πολλά και περιττά λόγια που αφορούν στην «Μετάνοια» και την προσπάθεια που καταβάλλεται να μιλήσουμε για ό,τι είμαστε, όσο η μικρή (Κλειώ Ροκανά) με στόμφο και καθαρό λόγο διορθώνει και συμπληρώνει, για να τονίσει τα σημαντικά του Λόγου του, σε εκείνον και στο κοινό.
Στο κεφάλαιο της «Τέχνης», οι Βίκυ Αδάμου και Χρήστος Καπενής σαν πρωταγωνιστές του βωβού κινηματογράφου ερμηνεύουν εξαιρετικά τον μονόλογο με μορφή διαλεκτική πάνω στην Τέχνη και την αδυνατότητα κατάκτησής της, όσο οι θεατές παρακολουθούν καθηλωμένοι.
Ο τελευταίος μονόλογος του έργου, «Λήθη», βρίσκει τους τέσσερις ηθοποιούς να αλληλεπιδρούν μέχρι να οδηγηθούν στην ανυπαρξία τους . Η Βίκυ Αδάμου απαγγέλει σταθερά τον λόγο όσο οι υπόλοιποι γύρω της ταράσσουν με κινήσεις αποφυγής τον φόβο- σιγουριά της λήθης. Στο τέλος τα κεριά σβήνουν, τα φώτα κλείνουν, «όλα έχουν τελειώσει».
Μελανό σημείο στο τελευταίο κεφάλαιο υπήρξε η ένταση του εκκλησιαστικού οργάνου. Ενώ κατά τα άλλα έδενε απολύτως αρμονικά στον χώρο αυτόν και το παίξιμο από την Χριστίνα Αντωνιάδου ήταν άρτιο, ακουγόταν τόσο δυνατά ώστε να μην ακούγεται καθαρά ο μονόλογος, που κατά την γνώμη μου αποτελεί το κρισιμότερο κομμάτι του έργου αυτού.
Η παράσταση αυτή, βυθίζει στα μύχια της σκέψης τον θεατή, αλλά παράλληλα τον απελευθερώνει. Υπεύθυνη για τη κίνηση ήταν η Πετρίνα Γιαννάτου η οποία όπως φάνηκε εργάστηκε ουσιαστικά με τους τέσσερις ηθοποιούς-περφόρμερς πάνω στο έργο. Πράγματι οι ηθοποιοί της παράστασης , απαγγέλλουν, χορεύουν, τραγουδούν, μετασχηματίζοντας τους μονολόγους σε πράξεις που εξυμνούν το σώμα, το σφάλμα, τη φύση των ανθρώπων, τον καθημερινό μας θάνατο και την αναγέννηση.
Καταλυτικής σημασίας ο φωτισμός (Βασίλης Αποστολάτος) καθόλη τη διάρκεια της παράστασης, δημιουργεί το ιδανικότερο κλίμα φωτίζοντας όσα χρειάζονται να αναδειχθούν και σκιάζοντας τους “ψιθύρους”. Η πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Ορέστη Τάνη κυρίως με τα πρωτότυπα ενδιαφέροντα ηλεκτρονικά στοιχεία, συμβάλει έντονα στο μυστηριακό κλίμα του έργου.
Η αναγνώριση κι η ανάδειξη ενός τόσο δύσκολου και αξιόλογου κειμένου είναι αξιέπαινη, και οι τρεις μονάχα παραστάσεις δυσάρεστα λιγοστές!
Αγγλικανική Εκκλησία Αγίου Παύλου, Φιλελλήνων 27, Σύνταγμα
2, 4 & 5 Οκτωβρίου στις 21.15
