Από τη Δήμητρα Πέτρου

Έξι άνθρωποι βρίσκονται σε ένα αστυνομικό τμήμα για να εξιχνιάσουν μαζί με τον αστυνόμο την υπόθεση απαγωγής ή κλοπής ή εξαφάνισης ενός χρυσόψαρου. Ο καθένας όμως παρουσιάζει τη δική του εκδοχή της ιστορίας, και τότε όλα μπερδεύονται.

Ο Δημήτρης Νταούλης γράφει και σκηνοθετεί «Το χρυσόψαρο», ένα έργο που θέτει ζητήματα ελευθερίας της σκέψης στον χαοτικό κόσμο της σύγχρονης καθημερινότητας.

Εγώ τον συνάντησα στο θέατρο ΜΠΙΜΠ και έχοντας ως «μουσική υπόκρουση» το ζέσταμα της  παράστασης μιλήσαμε για την ελευθερία, για το τι τον ενέπνευσε να γράψει αυτό το έργο αλλά και για το ποια είναι η δική του «γυάλα».

 

Πες μας δυο λόγια για την παράσταση.

Το «χρυσόψαρο» είναι ένα έργο για την ελευθερία που το έγραψα το καλοκαίρι που μας πέρασε. Προσπαθώ μέσα από αυτό να μιλήσω για τον παραλογισμό τον οποίο βιώνουμε εμείς οι άνθρωποι, Μέσα από αυτόν οι άνθρωποι βιώνουν περίεργες καταστάσεις που τους κάνουν να ξεχάσουν τον ίδιο τους τον εαυτό. Μέσα από αυτό το έργο βλέπουμε κάποιους χαρακτήρες για τους οποίους το χρυσόψαρο συμβολίζει κάτι διαφορετικό. Βλέπουμε ένα χρυσόψαρο που έχει κλαπεί, και καθέναν από τους χαρακτήρες να έρχεται στο αστυνομικό τμήμα να καταθέσει αν το έκλεψε. Ψάχνουμε να βρούμε ποιος είναι ο ένοχος και ακούμε όλες τις εκδοχές της ιστορίας για την κλοπή του χρυσόψαρου. Και μέσα από αυτήν την εξιστόρηση των γεγονότων για το τι έγινε σε αυτό το pet shop βλέπουμε ότι ο καθένας θυμάται διαφορετικά το περιστατικό της κλοπής. Οπότε καταλαβαίνουμε ότι είναι ένα συμβολικό έργο για την μνήμη, που είναι ένστικτο, που ο καθένας θυμάται διαφορετικά τα πράγματα και που τελικά το χρυσόψαρο συμβολίζει κάτι διαφορετικό για τον καθένα.

Για εσένα τι συμβολίζει το χρυσόψαρο;

Για τους Κινέζους το χρυσόψαρο είναι σύμβολο καλής ενέργειας. Για εμένα το χρυσόψαρο συμβολίζει πολλά πράγματα που δεν θα ήθελα να αποκαλύψω γιατί για τον θεατή μπορεί να είναι κάτι προσωπικό και δεν θέλω να τον επηρεάσω. Θα μπορούσε να συμβολίζει ακόμα και την Ελλάδα που ο καθένας θέλει να εκμεταλλευτεί. Για εμένα είναι κάτι πολύ προσωπικό πάντως.

Ποιο μήνυμα θες να περάσεις μέσα από το έργο;

Όταν γράφεις ένα έργο έχεις κάτι στο μυαλό σου αλλά οι χαρακτήρες σε πηγαίνουν μόνοι τους και τελικά ξεπηδούν πολλά πράγματα που δεν περίμενες. Νομίζω πως αυτό που βγαίνει σαν γενικότερη αίσθηση από αυτήν την παράσταση είναι ότι ζούμε έναν πολύ μεγάλο καταιγισμό πληροφοριών τον οποίο ο καθένας δεν μπορεί να διαχειριστεί αλλά και ότι είναι δύσκολο να παραμείνεις αληθινός μέσα στην αναζήτηση του εαυτού σου.

Σκηνοθετικά τι ήταν αυτό που σε δυσκόλεψε περισσότερο;

Σκηνοθετικά αυτό που με δυσκόλεψε περισσότερο είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να διαχειριστείς οκτώ άτομα.

 

Τι σε εμπνέει συνήθως;

Με εμπνέουν πολύ οι δύσκολες καταστάσεις που περνάει η χώρα μας σε κοινωνικό επίπεδο. Εννοώ τις οικογενειακές καταστάσεις, τις ζυμώσεις τις οποίες περνάμε αλλά και τις συζητήσεις που κάνουν οι άνθρωποι. Αλλά με εμπνέει και η φύση, ο ήλιος, η θάλασσα ακόμα και τα πιο απλά πράγματα.

Θα ήθελες να έχεις την μνήμη ενός χρυσόψαρου;

Κάποιοι λένε ότι αυτό με τα τρία δευτερόλεπτα που λένε ότι κρατάει η μνήμη ενός χρυσόψαρου είναι μύθος. Εγώ γράφοντας αυτό το κείμενο συνειδητοποίησα ότι δεν ισχύει. Οι περισσότεροι άνθρωποι πάντως το πιστεύουν γι' αυτό και το κράτησα στο έργο. Εγώ νομίζω ότι έχω μνήμη ελέφαντα γιατί θυμάμαι πολύ καλά τη ζωή μου μέχρι τώρα με πολλές λεπτομέρειες. Η αλήθεια είναι ότι δεν θα ήθελα να τη χάσω αυτή τη μνήμη. Ακόμα και τα άσχημα γεγονότα μας μαθαίνουν να γινόμαστε καλύτεροι. Ακόμα και όταν θυμάσαι μια άσχημη κατάσταση σου θυμίζει ότι εσύ συνεχίζεις να ζεις και μετά από αυτό έχοντας κρατήσει ένα δίδαγμα. Οπότε δεν θα ήθελα να σβήσω τις άσχημες στιγμές.

Τι πιστεύεις όμως ότι οδηγεί τους ανθρώπους να επιλέγουν μερικές φορές να έχουν μνήμη χρυσόψαρου;

Κάποιος μου είπε πρόσφατα ότι η μνήμη είναι ένστικτο. Οπότε αυτό τους οδηγεί. Δεν ξέρω αν ισχύει, το ανθρώπινο μυαλό είναι ένα μυστήριο οπότε πολλά πράγματα είναι ανεξήγητα.

Το χρυσόψαρο χάνει την ελευθερία του γιατί είναι κλεισμένο μέσα σε μια γυάλα. Αν υποθέσουμε ότι εσύ είσαι το χρυσόψαρο ποια είναι η δική σου γυάλα;

Οποιοδήποτε καλούπι για μένα είτε από τους γονείς, είτε από την κοινωνία, είτε από τα στερεότυπα, είναι η δική μου γυάλα και θα ήθελα να ζω έξω από αυτήν. Εννοείται ότι ο άνθρωπος πρέπει να έχει κάποια όρια αλλά ονειρεύομαι μια κοινωνία που ο άνθρωπος θα έχει το γνώθι σαυτόν, που θα αυτοπεριορίζεται. Αυτό είναι μια ιδανική κοινωνία και δεν ξέρω πως μπορεί να γίνει. Μπορεί να λέω μπούρδες αυτή τη στιγμή αλλά για εμένα όποιος βάζει όρια στον άλλον του ασκεί και μια μορφή βίας.

Τι είναι η ελευθερία για εσένα;

Για εμένα την ελευθερία μόνο να την βιώσεις μπορείς, δεν μπορείς να την περιγράψεις γιατί με τον να την ορίσεις είναι σαν να την περιορίζεις αμέσως. Η ελευθερία είναι σαν το νερό, σαν μια βουτιά στην θάλασσα, σαν τον ήλιο. Ο άνθρωπος μόνο αν ζούσε στη φύση ελεύθερος θα μπορούσε να την βιώσει πραγματικά. Δυστυχώς έχει φτάσει σε ένα τέτοιο επίπεδο ο πολιτισμός που ο άνθρωπος έχει σκλαβωθεί κάτω από το χρήμα και δεν μπορεί να τη βιώσει γιατί είναι δουλεύει για τα χρήματα.

Προσωπικά υπάρχει κάτι που νιώθεις ότι σε περιορίζει και σε κάνει να χάνεις τη δική σου ελευθερία;

Θα ήταν άδικο για τους άλλους ανθρώπους που ζουν πολύ πιο περιορισμένοι από εμένα να πω κάτι τέτοιο, γιατί ζω σε ένα πολύ ελεύθερο σπίτι οπότε είμαι ήδη πολύ πιο ελεύθερος από άλλους ανθρώπους. Μπορώ να σκεφτώ πολλά πράγματα στην κοινωνία μας που μας ασκούν καταπίεση. Εγώ δεν θεωρώ ότι είμαι ένας άνθρωπος ο οποίος δεν έχει ελευθερίες, νιώθω ότι είμαι ένας άνθρωπος πολύ ελεύθερος.

Το έργο περιστρέφεται γύρω από την εξαφάνιση ενός χρυσόψαρου, κάτι που φαινομενικά είναι ασήμαντο. Εσύ έχεις χάσει ποτέ κάτι που για εσένα ήταν πολύ σημαντικό αλλά για τους άλλους ήταν ασήμαντο;

Πρόσφατα μου λήστεψαν το σπίτι και έχασα όλα τα γράμματα που είχα ανταλλάξει με την πρώτη μου κοπέλα. Και μέσα σε ένα σωρό άλλα άσχετα πράγματα μου κλέψανε και αυτά που για κάποιον άλλον σίγουρα είναι ασήμαντα αλλά για εμένα όχι.

Ως παιδί συμμετείχες και στην τηλεοπτική σειρά «Λατρεμένοι μου γείτονες». Πως βίωσες όλη αυτή την εμπειρία;

Ήταν μια πολύ διδακτική εμπειρία, κυρίως γιατί έμαθα τον χώρο της τηλεόρασης. Πως είναι δηλαδή να πηγαίνεις στην ώρα σου, να μαθαίνεις τα λόγια σου, να ανταποκρίνεσαι στη σκηνή και όλα αυτά. Απλά το παράπονό μου είναι ότι έπρεπε σαν παιδί να ανταποκριθώ σε μια δουλειά ενήλικα. Τον πρώτο χρόνο δεν καταλάβαινα και πολύ τι γινόταν από τον ενθουσιασμό μου. Τον δεύτερο χρόνο ήμουν πιο άνετος και είχα και κάποια παράπονα, το είχα πάρει και λίγο πάνω μου. Δεν μου άρεσε καθόλου που με αναγνώριζαν στο δρόμο. Στο σχολείο με έλεγαν ομοφυλόφιλο και χοντρό και γι' αυτό μετά δεν ήθελα να ασχοληθώ καθόλου ούτε με το θέατρο, ούτε με την τηλεόραση ούτε με τίποτα σχετικό. Επίσης, θέλω να πω ότι είχα μεγάλη αγάπη στους ηθοποιούς που παίζαμε μαζί γιατί ήξεραν πόσο δύσκολο ήταν αυτό για εμάς και μας πρόσεχαν. Και φυσικά και οι άνθρωποι πίσω από τις κάμερες και ο σκηνοθέτης και ο σεναριογράφος. Όλα ήταν πολύ καλά και υπάρχει σαν μια πολύ καλή ανάμνηση. Ήταν κάτι που το είχα επιλέξει εγώ δεν μου το επέβαλλε κανείς. Ήθελα από μικρό παιδί να παίξω σε σίριαλ, ήταν κάτι που μετά από κάστινγκ κατάφερα μόνος μου, και αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω θα το ξαναέκανα.

 

Από τη Μυρτώ Παπαϊωάννου

Την Δευτέρα στις 16 Δεκεμβρίου, «Το χρυσόψαρο» θα κάνει την πρώτη του θεατρική εμφάνιση στο Θέατρο MΠΙΠ, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Νταούλη και Έλλης Ταμπάκη. Πρόκειται για το νέο έργο του πρώτου, ο οποίος αν και νέος συγγραφέας, έχει κάνει αίσθηση με τα έργα του. Αυτή τη φορά μια σουρεαλιστική κωμωδία με πολλές ανατροπές, που πραγματεύεται το ζήτημα της ελευθερίας μας δίνει ραντεβού στη μικρή σκηνή της Κυψέλης. 

Πριν την πρεμιέρα συναντήσαμε και τους επτά ηθοποιούς της παράστασης οι οποίοι απάντησαν πολύ ανοιχτά στις… περί μνημονικού ερωτήσεις μας!

 

-          Μνήμη χρυσόψαρου ή ελέφαντα.. ; Τι χαρακτηρίζει περισσότερο εσένα ;

Βερόνικα Μπακόλα: Ελέφαντα!Με χαρακτηρίζει η μνήμη χρυσόψαρου γι' αυτό θα’θελα το αντίθετο.

Δημήτρης Μπούρας: Ανάλογα τη φάση που βρίσκομαι είναι αυτό νομίζω. Υπάρχουν στιγμές που θα τις θυμάμαι πάντα και άλλες που διαγράφονται αυτόματα μετά από λίγα λεπτά. Είναι σαν να έχεις μια ελαττωματική κάρτα μνήμης.

Σάββας Βασιλειάδης: Μνήμη Ελέφαντα ξεκάθαρα.

Κωνσταντίνα Αλεξανδράτου: Και τα δύο. Ευχάριστες ή δυσάρεστες καταστάσεις συνήθως θυμάμαι ( παρόλο που τις δυσάρεστες τις θυμάμαι με την ευχάριστη οπτική τους). Ξεχνάω ανούσιες πληροφορίες ή μάλλον... αυτές δεν τις ακούω!!

Δώρα Πανταζοπούλου: Ελέφαντα γενικά αλλά με τα ονόματα καμία φορά χρυσόψαρου

Ανδριανή Κυλάφη: Μνήμη ελέφαντα που θέλει ενίοτε να γίνει μνήμη χρυσόψαρου.

Γιώργος Ημέρης: Διαλέγω μνήμη ελέφαντα, αλλά δυστυχώς έχω μνήμη χρυσόψαρου.

 

-          Γιατί ξεχνούν οι άνθρωποι;

Βερόνικα Μπακόλα: Γιατί δε δίνουν την αρμόζουσα σημασία στα πράγματα. Οι άνθρωποι είναι κλεισμένοι στους εαυτούς τους και δεν δίνουν σημασία στο τι συμβαίνει τριγύρω. Αυτό τους κάνει να ξεχνούν γιατί στην πραγματικότητα δεν άκουσαν ποτέ! Αυτό ίσως τους κάνει πιο ευτυχισμένους.

Δημήτρης Μπούρας: Γιατί δεν δίνουν στις στιγμές τη σημασία που πρέπει. Αφήνουμε να περνάνε πράγματα χωρίς να καταλαβαίνουμε τι σημαίνουν για μας. Χωρίς να καταλαβαίνουμε τι σπουδαίο δώρο είναι οι στιγμές.

Σάββας Βασιλειάδης: Γιατί έχουν πολλά στο κεφάλι τους και θέλουν να ξεχάσουν ή γιατί περνάει ο χρόνος και απλά ξεχνάνε!

Κωνσταντίνα Αλεξανδράτου: Έχουμε το λιγότερο δύο ειδών μνήμες τη βραχυπρόθεσμη και τη μακροπρόθεσμη. Η πρώτη έχει διάρκεια λίγα δευτερόλεπτα ενώ η δεύτερη μπορεί να είναι αιώνια. Η πρώτη αν επαναλαμβάνεται μπορεί να ενταχθεί στην δεύτερη, αλλιώς λησμονείται. Η δεύτερηαν και μπορεί να μην επαναλαμβάνεται περνάει στη μορφή ανάμνησης μέσω κάποιας συσχέτισης γεγονότων ή καταστάσεων. Κάψιμο.

Οι άνθρωποι δηλαδή ξεχνάνε ό, τι δεν τους «άγγιξε» αρκετά.

Δώρα Πανταζοπούλου: Είναι αναγκαίο για την ομαλή λειτουργία του μυαλού να πετάει πληροφορίες που θεωρεί άχρηστες προφανώς ,δεν θα ήταν λειτουργικό να θυμάται κάθε λεπτομέρεια γιατί θα γινόταν ακριβώς το ίδιο που γίνεται με έναν υπολογιστή υπερφορτωμένο θα κράσαρε...Επομένως κρατάμε αυτά που θεωρούμε σημαντικά τα υπολοιπα απλά τα ξεχνάμε, καμία φορά γίνεται και σαν άμυνα αποβάλλουμε αρνητικές αναμνήσεις δεν ξέρω αν γίνεται σε όλους σ εμένα πάντως όταν αναζητώ κάτι στην μνήμη μου τα χαρούμενα γεγονότα είναι πιο καθαρά και λεπτομερή...

Ανδριανή Κυλάφη: Οι άνθρωποι ξεχνούν γιατί δεν τους αρέσει να πονούν. Είναι μηχανισμός άμυνας. Επικεντρώνεσαι στα θετικά ή -έστω- σ' αυτά που αντέχεις να θυμάσαι και τα άλλα επιλέγεις να τα ξεχάσεις. Γι' αυτό, άλλωστε, επιμένουμε πεισματικά να υπάρχουμε.

Γιώργος Ημέρης: Από μόνος του ο οργανισμός προσπαθεί να πετάξει όσα μας κάνουν να νιώθουμε άσχημα ή ασήμαντα. Γι’ αυτό ξεχνάει ο άνθρωπος, κατά τη γνώμη μου.

 

-          Ποια είναι η δική σου γυάλα;

Βερόνικα Μπακόλα: Μερικές φορές ίσως είναι ο καθωσπρεπισμός που μου επιβάλλεται ασυναίσθητα απ' τα κοινωνικά πρότυπα.

Δημήτρης Μπούρας: Δεν ξέρω, νομίζω ότι είναι μια γυάλα στην οποία όλοι κολυμπάμε. Ο φόβος. Και αυτό μας εγκλωβίζει, μας εμποδίζει να ζήσουμε πραγματικά. Νομίζω ότι έχω κάνει μεγάλα βήματα για να ξεφύγω από αυτή τη γυάλα, αλλά δεν ξέρω αν κανείς είναι πραγματικά ελεύθερος ποτέ από αυτή.

Σάββας Βασιλειάδης: Ο εαυτός μου στην κακή του εκδοχή.

Κωνσταντίνα Αλεξανδράτου: Η γυάλα της ώρας. Όλα τα ρολόγια έχουν ένα μικρό γυαλίμπροστά που προστατεύει τους δείκτες. Πόσο πιο όμορφα θα ήταν αν δεν κοιτάγαμε συνέχεια ένα ρολόι. Όπως λέει και ένα αγαπημένο τραγούδι: «Γιατί σπάμε τα κεφάλια μας, μάνα»; της είπα.

«Αυτή η ζωή είναι δανεική, δες το ρολόι στο σαλόνι».

Δώρα Πανταζοπούλου: Έχω προσπαθήσει να βγαίνω από κάθε γυάλα που με βάζω με δυσκολεύει αυτή της τελειομανίας και του ελέγχου θέλω να παίρνανε όλα απ το χέρι μου για να είμαι σίγουρη πως γίνονται όπως θέλω και να νιώθω κάποια σιγουριά, πράγμα πρακτικά αδύνατο αλλά εντάξει νομίζω θα σπάσει κ αυτή η γυάλα σύντομα και θα αφεθώ στην ροη του χρόνου... ελπίζω να μην με πάρει και με σηκώσει! (γέλια..)

Ανδριανή Κυλάφη: Η καθημερινότητα. Σίγουρα. Και η προσπάθεια να συμβιβάσω την πραγματικότητα με το όνειρο.

Γιώργος Ημέρης: Αν ήξερα ακριβώς θα είχα βγει από κει μέσα!

 

-          Έχεις ευχηθεί να μπορούσες να σβήσεις κάτι από τη μνήμη σου για πάντα..;

Βερόνικα Μπακόλα: Όχι.

Δημήτρης Μπούρας: Όχι. Γιατί οι αναμνήσεις είναι στοιχείο του εαυτού μας, της προσωπικότητας μας. Αν σβήσω μια ανάμνηση σβήνω κάτι από μένα. Και είναι το τελευταίο πράγμα που θέλω.

Σάββας Βασιλειάδης: Κάποιες νύχτες που δεν μπορώ με τίποτα να κοιμηθώ γιατί σκέφτομαι διάφορα.

Κωνσταντίνα Αλεξανδράτου: Όχι! Νιώθω πολύ καλά με όσα θυμάμαι!

Και να ήθελα άλλωστε... (βλέπε τη δεύτερη ερώτηση!)

Δώρα Πανταζοπούλου: Μπα δεν νομίζω η αν το ευχήθηκα δεν το θυμάμαι πράγμα που σημαίνει πως η ευχή μου πραγματοποιήθηκε....

Ανδριανή Κυλάφη: Ναι. Το ότι είμαι θνητή, αλλά δεν ξεχνιέται γαμώτο.

Γιώργος Ημέρης: Όχι, θέλω να τα θυμάμαι όλα, είναι ένα μάθημα για να προχωράμε στη ζωή!

 

ΤΟ ΕΡΓΟ: Έξι άνθρωποι βρίσκονται σε ένα αστυνομικό τμήμα για να εξιχνιάσουν μαζί με τον αστυνόμο την υπόθεση απαγωγής ή κλοπής ή εξαφάνισης ενός χρυσόψαρου.

ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ:

Το χρυσόψαρο δεν είναι στη γυάλα του πια. Ένας Κύριος κατηγορεί μια Κυρία και την πηγαίνει στο αστυνομικό τμήμα, ο Αστυνόμος αναγκάζεται να παρακολουθήσει τις καταθέσεις μιας σειράς προσώπων που έρχονται να παρουσιάσουν την δική τους εκδοχή της ιστορίας απαγωγής ή εξαφάνισης του χρυσόψαρου από το κατάστημα μικρών ζώων. Ένα παιχνίδι του μυαλού και της μνήμης μέσα από μια κωμωδία καταστάσεων κι ένα έργο που θέτει ζητήματα ελευθερίας της σκέψης στον χαοτικό κόσμο της σύγχρονης καθημερινότητας. Μια παράσταση που θέτει το ερώτημα: Ποιος δεν θα ήθελε να έχει τη μνήμη του χρυσόψαρου για να ξεχάσει αυτά που συμβαίνουν γύρω μας; Ένα έργο που ρωτά: πρέπει κανείς να ζει «μέσα στη γυάλα» ή μήπως όχι; Κι αν ζει «έξω από τη γυάλα» είναι ικανός να τα καταφέρει η χρειάζεται πάντα κάποιος να τον προστατέψει και να τον επαναφέρει στην τάξη όταν αυτό χρειάζεται;

Δημήτρης Νταούλης

 

ΘΕΑΤΡΟ ΜΠΙΠ

Αγίου Μελετίου 25 & Κυκλάδων, Κυψέλη

τηλέφωνο κρατήσεων: 2130344074

Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15 στο Θεάτρο ΜΠΙΠ από 16 Δεκεμβρίου μέχρι 4 Φεβρουαρίου (εκτός από 31/12)

Κείμενο: Δημήτρης Νταούλης

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Νταούλης, Έλλη Ταμπάκη

Επιμέλεια Κίνησης: Έλλη Ταμπάκη.

Μουσική: Λένα Σέρρα.

Σκηνικά - Κοστούμια: Δώρα Πανταζοπούλου.

Φωτισμοί: Βασίλης Καρανταλης

Φωτογραφίες-Βίντεο: Άρης Γεωργίου.

Οργάνωση Παραγωγής: Δώρα Πανταζοπούλου.

Επικοινωνία: Γιώτα Δημητριάδη

Παίζουν, καταθέτουν, τραγουδούν: (Με σειρά εμφάνισης) Δημήτρης Μπούρας, Γιώργος Ημέρης, Δώρα Πανταζοπούλου, Βερόνικα Μπακόλα, Ανδριανή Κυλάφη, Σάββας Βασιλειάδης, Κωνσταντίνα Αλεξανδράτου.

Διάρκεια: 80 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων: 12 € κανονικό 8€ μειωμένο (φοιτητικό, ανέργων, ατέλειες)