Ο «Ιππόλυτος», ένα από τα 19 σωζόμενα έργα του Ευριπίδη, παρουσιάστηκε πρώτη φορά το 428 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια και απέσπασε το πρώτο βραβείο. Στο έργο περιγράφεται  το μεγάλο πάθος της Φαίδρας, της γυναίκας του Θησέα, για τον πρόγονό της Ιππόλυτο, προϊόν τεχνάσματος της θεάς Αφροδίτης, η οποία θέλησε να εκδικηθεί τον τελευταίο για την αφοσίωσή του στην Άρτεμη και την απόλυτη απαξίωσή του για τον Έρωτα. Ο Ιππόλυτος, όταν του αποκαλύπτεται αυτός ο έρωτας, από την τροφό, τον αποκρούει. Η Φαίδρα, απελπισμένη και ντροπιασμένη, αποφασίζει να δώσει τέλος στη ζωή της. Ο Θησέας, ύστερα από ένα γράμμα που βρίσκει στα χέρια της νεκρής συζύγου του, πιστεύει ότι ο γιος του είναι η αιτία του θανάτου της Φαίδρας και ζητά από τον Ποσειδώνα την τιμωρία του. Όταν αποκαλύπτεται η αλήθεια, είναι πια αργά και ο Ιππόλυτος πεθαίνει στην αγκαλιά του πατέρα του.

Στην παράσταση του Δημήτρη Καμαρωτού και της Αμαλίας Μουτούση ο μύθος του Ιππόλυτου μετατρέπεται σ’ ένα πεδίο συνάντησης, μουσικής σύνθεσης και λόγου, για να ειπωθεί μια ιστορία και οι θεατές να γίνουν μάρτυρες ενός υποκριτικού άθλου μιας ηθοποιού, που μοιάζει σαν απνευστί να ερμηνεύει όλους τους ρόλους της τραγωδίας με έναν απίστευτο εσωτερικό ρυθμό, μια φυσική ροή που εκπλήσσει και μια αμεσότητα που σε καλεί να προχωρήσεις στη μηχανή του χρόνου να γίνεις μέλος του χορού, ώσπου τελικά να νιώσεις την κάθαρση με την αριστοτελική έννοια. 

 Την είδαμε να βιώνει την έννοια του «τραγικού», που εμπεριέχει από την εποχή του Αισχύλου την εμπειρία του συγκλονισμού. Τραγικό είναι έτσι αυτό που μας κάνει να συγκλονιστούμε  για κάποιο λόγο. «Συγκλονίζομαι» με την έννοια «κλονίζομαι συθέμελα», όπως τρανταζόταν το κορμί της ως Φαίδρας από τα πάθη του έρωτα και το στόμα της πάσχιζε να βγάλει ήχους, τραυλίζοντας κάποια πι, που σε ανατρίχιαζαν. Μια σκηνική εμπειρία που οδηγεί και τον θεατή να βιώσει και να αισθανθεί τόσο έντονες ψυχολογικές εμπειρίες που στο τέλος η οπτική του να έχει κατά τι αλλάξει. 

Δεν  ήταν μόνο ο λόγος, όλοι αυτοί οι 1.466 στίχοι-σημαντική και η δουλειά του Νίκου Φλέσσα στη μετάφραση- ήταν και αυτές οι κινήσεις, που τον συνόδευαν αβίαστα, δίνοντας φόρμα στους ήρωες και στο σώμα της Αμαλίας Μουτούση για να τους ζωντανέψει στην αίθουσα του «Παρνασσού». Όπως η Τροφός, που με το στρογγυλό τραπέζι στα χέρια, έφερνε το βάρος των χρόνων αλλά και της αβάσταχτης είδησης που έμαθε. Το ίδιο σκηνικό αντικείμενο τοποθετημένο λίγο πιο πάνω από το στήθος, θα σηματοδοτεί την ταφόπλακα, και θα σχηματίσει τον Ιππόλυτο λίγο πριν το τέλος, καθώς λιγοψυχά. Ενώ μια εξαίσια στάση, στο πλάι του αριστερού φίλου της κεντρικής πόρτας, θα δώσει το στίγμα της αρχοντιάς, μέσα στην ακμαιότητα του βασιλιά Θησέα. Μαγική εικόνα φωτισμένη στο κέντρο της αίθουσας, σαν βγαλμένη από παράσταση αρχαίου αγγείου. 

Η μουσική σύνθεση του Δημήτρη Καμαρωτού, είναι μια παρτιτούρα δουλεμένη στη λεπτομέρεια κάθε στίχου, κάθε λέξης και συλλαβής που ερμηνεύεται και αυτή ζωντανά από τον ίδιο τον συνθέτη που βρίσκεται στην πίσω πλευρά της αίθουσας, πλάτη στο κοινό. Οι ήχοι, βγαλμένοι από υπολογιστή και μουσικά όργανα σε ξαφνιάζουν τόσο ευχάριστα. Χωρίς, ωστόσο, να προλάβεις να επεξεργαστείς λογικά την προέλευσή τους, αφού δένουν τόσο φυσικά με την αφήγηση, που μοιάζουν με γάργαρο νερό που κυλά σε ποτάμι κάποιας κοντινής πηγής. 

Εντυπωσιακά είναι και τα σκηνοθετικά ευρήματα με τον ήχο, όπως τα μαύρα «ηχεία» που αιωρούνται, όταν ο αγγελιαφόρος περιγράφει τη στιγμή του τραυματισμού του Ιππόλυτου. Αλλά και η εξαιρετική σκηνή, όταν η αφηγήτρια ανοίγει το ασημένιο κουτί και αναβλύζει η ανατριχιαστική φωνή της Κατίνας Παξινού από την ερμηνεία της στην Φαίδρα. 

Η επιλογή της αίθουσας εκδηλώσεων του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσού φάνηκε, εκ του αποτελέσματος, ιδανική για αυτή την αλλιώτικη εμπειρία θέασης και ακρόασης του αρχαίου δράματος. Η αισθητική του χώρου, με τις σκηνογραφικές παρεμβάσεις της Εύας Μανιδάκη, δίνει μια αίγλη άλλης εποχής και εντάσσει εξαιρετικά την φιλοσοφία της παρουσίασης στο μοτίβο μιας πιο προσωπικής αφήγησης. Ακόμα και το βαθύ μοβ σύνολο, του Άγγελου Μέντη, έρχεται να δέσει αρμονικά σ’ αυτή την παλέτα. 

Από τα πρώτα λόγια που θα ακουστούν στην παράσταση είναι αυτά του Γ. Σεφέρη για τον «Ερωτόκριτο»: «Όταν δε χρειάζεται να ξεσπάσει ένα ποιήμα, προτιμά να βηματίζει, και ο βηματισμός του αυτός ,όπως κάθε βηματισμός, είναι ένας τρόπος αλυσιδωτός, ο ένας κρίκος βαστιέται από τον άλλον και τον επαναλαμβάνει». Μια παρόμοια αναλογία θα μπορούσε να γίνει για κάθε σπουδαίο έργο τέχνης. Τι ξέσπασμα να χρειάζεται η ερμηνεία της Αμαλίας Μουτούση; Ξέρει να «βηματίζει» με τόση ακρίβεια, που σ’ έχει κερδίσει άμα τη εμφανίσει. Απλά συγκλονιστική! Ιδανική ως Άρτεμις, Φαίδρα, Ιππόλυτος, Θησέας, Αφροδίτη, Τροφός…αλλά και ως κοριτσάκι που ανοίγει το μαγικό κουτί για να βγει μια φωνή από μια άλλη εποχή των Επιδαυρίων. Υπέροχη στο όλον και στο μέρος. 

*Η παράσταση θα παίζεται μέχρι την Κυριακή 11/6 στο Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσό (πλατεία Καρύτση 8, Αθήνα) στις 21:00 και είναι μια παραγωγή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών» του Ιδρύματος Ωνάση. Ελπίζω να συνεχιστεί για να την απολαύσουν περισσότεροι θεατές, όπως της αξίζει!