Από τη Γιώτα Δημητριάδη

Στη σκηνή του Faust κυριαρχεί το βαθύ κόκκινο, ένα πανί γεμάτο αίματα, ένα κόκκινο νήμα και μια γυναίκα με κατακόκκινα νύχια που δεν σταματά να πλέκει – το εικαστικό κομμάτι υπογράφει η ομάδα.

Ένα ζευγάρι, σ’ ένα απροσδιόριστο τοπίο, κάτι περιμένει. Ένα κινητό παλιάς τεχνολογίας χτυπά ανά διαστήματα και δίνει πληροφορίες από τον έξω κόσμο, πληροφορίες γι’ αυτό που περιμένουν αλλά τόσο πολύ καθυστερεί.

Οι τσακισμένοι άνθρωποι, σ’ έναν κόσμο που όλοι ξέρουν τι γίνεται και κανείς δεν μιλάει. Μια θρησκόληπτη σύζυγος, ένα ακόμη νοικοκυριό που γέμισε μ’ όλα όσα του πετούσαν από την τηλεόραση. Ένα παιδί που κρεμάστηκε στο διπλανό διαμέρισμα, αφήνοντας ένα σημείωμα μίσους. Ένα περιβάλλον, περικυκλωμένο από τον θάνατο, μια γειτόνισσα που πέθανε στο διαμέρισμά της, χωρίς κάποιος να την πάρει χαμπάρι, ένας γαμπρός που έσφαξε την πεθερά του, ένα ζευγάρι που απανθρακώθηκε στο αμάξι.

Μπορεί ο θάνατος να είναι παντού αλλά η ζωή συνεχίζεται, όχι σαν ανάγκη αλλά σαν ψυχαναγκασμός, σαν το πλεκτό που πρέπει κάποια στιγμή να τελειώσει. Σαν το φόνο του παιδιού που πρέπει να βγει από τη μέση.

Το τελευταίο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη «Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ», με τον υπότιτλο «δεν περιμέναμε να έχει τόσο αίμα μέσα του», ευτύχησε στα χέρια του Γιάννη Σκουρλέτη, που ανέβασε μια από τις καλύτερες δουλειές των bijoux de kant, θυμίζοντάς -τολμώ να πω- ανεβάσματα του Λευτέρη Βογιατζή. Το έργο εξάλλου έχει πολλές κοινές προσλαμβάνουσες και με τον «Τόκο», που είχαμε παρακολουθήσει στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Οι τρεις ηθοποιοί της παράστασης: Μαρία Παρασύρη, Χάρης Χαραλάμπους-Καζέπης και Δημήτρης Παγώνης επιτυγχάνουν μέσω της σκηνοθετικής μπαγκέτας, μια παράσταση τόσο άρτια τεχνικά και καλοδουλεμένη που μοιάζει με άρτια εκτελεσμένη σονάτα.

Ό,τι και να γράψει κανείς για την Μαρία Παρασύρη θα είναι λίγο. Για μένα, έχουμε την καλύτερη ερμηνεία της χρονιάς. Η ηθοποιός δημιούργησε μια περσόνα τόσο άμεση και αληθινή, τόσο οικεία και σπαρακτικά αληθινή, που το μόνο σίγουρο είναι ότι θα θυμόμαστε για καιρό.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Χάρης Χαραλάμπους-Καζέπης με τις σκηνές μεταξύ τους να εξελίσσονται σ’ ένα συναρπαστικό πινκ-πονκ. Το σώμα του ηθοποιού αντικατοπτρίζει μοναδικά όλη την εσωτερική πάλη του ήρωα.

Σε ρόλο κλειδί, ο ηθοποιός και χορογράφος Δημήτρης Παγώνης καταφέρνει να εμπλουτίσει τον κόσμο της παράστασης μ’ ένα υπόκωφο μεταφυσικό παρόν, που φλερτάρει με το ασφυκτικό παρελθόν μιας παιδικότητας που έχει χαθεί ανεπιστρεπτί.

Μια από τις ευτυχείς θεατρικές στιγμές της σεζόν, μια παράσταση που σίγουρα αξίζει να βρίσκεται στην ατζέντα κάθε θεατρόφιλου.

Από τη Γιώτα Δημητριάδη

Φωτογραφίες: Κοσμάς Ινιωτάκης 

Την παρακολουθώ και τη θαυμάζω πολλά χρονιά τη Σύρμω Κεκέ… ηθοποιός με απίστευτη δυναμική στη σκηνή που όμως πηγάζει αβίαστα από μια σπαρακτική ενσυναίσθηση. Το σπάνιο όνομά της, είναι θρακιώτικο από τη μητέρα του μπαμπά της: «Είναι παγανιστικό όνομα, έδωσαν μάχη οι δικοί μου με τον παπά για να δεχθεί να με βαπτίσει» , θα μου πει χαρακτηριστικά.

Αυτή την περίοδο ετοιμάζεται να ερμηνεύσει τη σύζυγο του Λεονάρντο στο αριστούργημα του Λόρκα «Ματωμένος Γάμος», που σκηνοθετεί η ταλαντούχα Μαρία Μαγκανάρη, αδελφική της φίλη από τα χρόνια της σχολής, όπως θα μου πει.

Το ραντεβού μας είναι λίγες ώρες πριν την πρόβα της παράστασης, στο Εθνικό Θέατρο. Εκεί, στις θέσεις των θεατών, με την απαραίτητη απόσταση μεταξύ μας, η ηχογράφηση του κινητού θα καταγράψει μια ειλικρινή κουβέντα για όλα όσα την αφορούν. 

Από τα έργα του Λόρκα, ο «Ματωμένος Γάμος» είναι αυτό που ανεβαίνει πιο συχνά. Τι να περιμένουμε από τη δική σας παράσταση; Πώς προσέγγισε η Μαρία Μαγκανάρη το έργο;

Η Μαρία μελετώντας το έργο, είχε από την αρχή την αίσθηση, η οποία και επαληθεύτηκε πιστεύω τελικα, η ιστορία στο έργο αυτό είναι ένας διαρκής κύκλος. Όπως έχουν τον κύκλο τους η ζωή και ο θάνατος. Είναι ένας μύθος που ξεκινάει και θα μπορούσε να παίζεται αιωνίως και να μην τελειώνει στην τελευταία σκηνή αλλά να συνεχίζει και πάλι από την αρχή. Νιώθω για αυτά τα πρόσωπα, ότι ενώ το ένστικτό τους τα προειδοποιεί ότι κάτι πολύ κακό θα συμβεί, εκείνα πρέπει να το ζήσουν ξανά και ξανά.

Το έργο και η δική σας προσέγγιση αφορά και τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε τόσες γυναίκες να σκηνοθετούν στο Εθνικό Θέατρο, γεγονός ιδιαίτερα ελπιδοφόρο. Νομίζεις ότι σε συνδυασμό και με τις καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, αλλάζει κάτι;

Βέβαια και είναι ελπιδοφόρο! Όπως και όλα αυτά που έχουν συμβεί τον τελευταίο χρόνο με το Metoo. Είναι τόσο σημαντικό για παράδειγμα το γεγονός ότι μια γυναίκα βγαίνει και καταγγέλει  το βιασμό της αναζητώντας δικαιοσύνη και κυρίως γνωρίζοντας η ίδια, μέσα της ότι δεν σχετίζεται η βία που της ασκήθηκε για παράδειγμα:με το τι φορούσε ή με το αν θα έπρεπε να είναι έξω τέτοια ώρα. Σκέφτομαι καμιά φορά πως αν ήμουν άνδρας αυτή την εποχή, θα ένιωθα ότι πρέπει να απολογηθώ για κάτι, ακόμη και αν δεν έχω κάνει τίποτα κακό. Τους χτυπάμε αυτή τη στιγμή τους άνδρες, κάποιες φορές νιώθω ότι είναι σαν να τους κατηγορούμε ανεξαιρέτως. Συχνά όμως όταν αλλάζουν τα πράγματα χάνουν την ισορροπία τους, φτάνουν σε μια υπερβολή μέχρι να επανέλθουν και να βρουν ένα κέντρο.Ας  μην ξεχνάμε ότι δεν μιλάμε μόνο για αδικίες στον εργασιακό χώρο αλλά και για μία ατελείωτη γραμμή κακοποιήσεων βιασμών, φόνων…

Πίστευες ότι κάποια μέρα θα φτάναμε στο σημείο κάποιοι άνθρωποι να μπουν φυλακή και τώρα να δικάζονται;

Δεν το έχω σκεφτεί να σου πω την αλήθεια. Έχουν γίνει διάφορες συζητήσεις, κάποιοι λένε ότι όλο αυτό ξέσπασε γιατί εκείνη την περίοδο δεν δουλεύαμε, οπότε δεν θα κατέβαιναν παραστάσεις. Για όποιο λόγο όμως και αν έγινε, αυτό που θέλω να πω είναι ότι θαυμάζω πάρα πολύ τον κλάδο μου και αυτό γιατί είμαι σίγουρη ότι τέτοια φαινόμενα συμβαίνουν σε πολλούς άλλους κλάδους αλλά εμείς είμαστε συνηθισμένοι στην ανασφάλεια, την ανεργία και έχουμε μάθει να είμαστε εκτεθειμένοι. Δεν ντρεπόμαστε για τα πράγματα που μας συμβαίνουν. Έχουμε μάθει να μιλάμε!

"Έχουν γίνει διάφορες συζητήσεις, κάποιοι λένε ότι όλο αυτό ξέσπασε γιατί εκείνη την περίοδο δεν δουλεύαμε, οπότε δεν θα κατέβαιναν παραστάσεις. Για όποιο λόγο όμως και αν έγινε, αυτό που θέλω να πω είναι ότι θαυμάζω πάρα πολύ τον κλάδο μου και αυτό γιατί είμαι σίγουρη ότι τέτοια φαινόμενα συμβαίνουν σε πολλούς άλλους κλάδους αλλά εμείς είμαστε συνηθισμένοι στην ανασφάλεια, την ανεργία και έχουμε μάθει να είμαστε εκτεθειμένοι. Δεν ντρεπόμαστε για τα πράγματα που μας συμβαίνουν. Έχουμε μάθει να μιλάμε!"

Μου ανέφερες τη λέξη «έκθεση». Τι σχέση έχεις μαζί της; Έχω την αίσθηση ότι θες να μιλάς μόνο μέσα από τη δουλειά σου. Για παράδειγμα, σπάνια δίνεις συνεντεύξεις, δεν είσαι ενεργή στα social media...

Η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που δίνω μια συνέντευξη, έχω μεγάλο άγχος. Σκέφτομαι, τι έγινε και αν δώσω εγώ μια συνέντευξη; Έχω το άγχος της χρησιμότητας. Έχω πάντα την αγωνία, αν με ρωτήσουν κάτι εκτός της δουλειάς, η απάντηση που θα δώσω να φανεί σε κάποιον χρήσιμη, ακόμη και στον έναν άνθρωπο που θα το διαβάσει. Να υπάρχει λόγος που μίλησα. Έτσι το βλέπω εγώ, μπορεί να είναι παραπάνω ναρκισσιστικό αυτό που λέω.

Νιώθεις ότι ίσως δεν έχεις «πουλήσει» τόσο καλά τον εαυτό σου στον χώρο;

Νομίζω ότι δεν έχω ταλέντο σ’ αυτό. Είμαι φύση ντροπαλή γι' αυτό μάλλον επέλεξα να κάνω και αυτή τη δουλειά. Μου πήρε πολλά χρόνια να παραδεχθώ ότι έχω φιλοδοξίες. Για μένα, η φιλοδοξία ήταν κάτι «δαιμονοποιημένο». Προσπαθούσα πάντα να κάνω τα βήματα στη δουλειά μου με βάση την προσωπική μου ηθική. Το σημαντικό είναι να μην έχεις απωθημένα. Μετά από δουλειά με τον εαυτό μου, αποφάσισα όταν κάτι με αφορά επαγγελματικά, να πηγαίνω προς τα εκεί πιο συνειδητά και όταν κάτι με ενοχλεί, να μιλάω. Πολύ βασικά πράγματα που πρέπει να κάνουμε όλοι.

Αυτό το αποτέλεσμα ήρθε με την εμπειρία ή μέσα από διαδικασία ψυχοθεραπείας;

Ήρθε με ψυχοθεραπεία. Πριν μερικά χρόνια, πέρασα μια πολύ δύσκολη περίοδο στην προσωπική μου ζωή και ξεκίνησα ψυχοθεραπεία, την οποία και συνεχίζω. Είναι το πιο χρήσιμο πράγμα που έχω κάνει στη ζωή μου. Νομίζω ότι ο βασικός πυρήνας μου δεν έχει αλλάξει, γιατί το «πώς» θέλω να υπάρχω στη δουλειά, σχετίζεται με το «με ποιους» θέλω να υπάρχω και πώς θέλω να μου συμπεριφέρονται και να τους συμπεριφέρομαι.

"Πριν μερικά χρόνια, πέρασα μια πολύ δύσκολη περίοδο στην προσωπική μου ζωή και ξεκίνησα ψυχοθεραπεία, την οποία και συνεχίζω. Είναι το πιο χρήσιμο πράγμα που έχω κάνει στη ζωή μου. "

Επομένως, ονειρεύεσαι συνεργασίες και όχι ρόλους;

Ναι! Πλέον πολύ πιο συνειδητά καταλαβαίνω ότι θέλω να έχω κάτι να πω μέσα από τη δουλειά μου. Προσπαθώ να μην έχω απλά τη συμπεριφορά του ταμένου καλλιτέχνη που εξυπηρετεί το όραμα κάποιου άλλου. Έχω συνειδητοποιήσει ότι δεν είμαι σ’ αυτή τη δουλειά για να υπηρετήσω μόνο το όραμα κάθε καλλιτέχνη. Προσπαθώ και εγώ να πω κάτι μέσα από αυτή τη διαδικασία.

Σκέφτηκες ποτέ να αναλάβεις εξ’ ολοκλήρου το όραμα μιας παράστασης, σκηνοθετώντας την; Έχεις υπάρξει βοηθός σκηνοθέτη.

Δεν είμαι καθόλου οργανωτική και μου αρέσει πολύ να παίζω. Με τη Μαρία Μαγκανάρη είμαστε συμμαθήτριες από τη σχολή, κολλητές φίλες πάνω από εικοσιπέντε χρόνια και κουμπάρες, επομένως έχουμε έναν μοναδικό τρόπο να επικοινωνούμε και καλλιτεχνικά. Η Μαρία είναι και πολύ ανοιχτή στο τι έχω να της προτείνω, ζητά τη γνώμη μου, έχουμε μια βαθιά συνεργασία. Αυτό αποζητώ στο θέατρο. Ευτυχώς μέσα στα χρόνια έχω συναντήσει υπέροχους ανθρώπους.

"Με τη Μαρία Μαγκανάρη είμαστε συμμαθήτριες από τη σχολή, κολλητές φίλες πάνω από εικοσιπέντε χρόνια και κουμπάρες, επομένως έχουμε έναν μοναδικό τρόπο να επικοινωνούμε και καλλιτεχνικά. Η Μαρία είναι και πολύ ανοιχτή στο τι έχω να της προτείνω, ζητά τη γνώμη μου, έχουμε μια βαθιά συνεργασία. Αυτό αποζητώ στο θέατρο."

Αν κάποια συνεργασία δεν έχει την εξέλιξη που περίμενες, τι κάνεις; Αποχωρείς από τη δουλειά;

Δεν είναι πάντα το ίδιο. Έχω φύγει από δουλειά που ο σκηνοθέτης είχε απαράδεκτη συμπεριφορά απέναντί μου. Υπάρχει όμως και περίπτωση, που έχω δυσκολευτεί πάρα πολύ αλλά έχω μείνει για να μην κρεμάσω την παράσταση και τους συναδέλφους. Μπορεί βέβαια και κάποιος συνάδελφος να δημιουργεί προβλήματα στην παράσταση. Όλα είναι σχετικά, μπορεί εγώ να αντέχω κάτι που κάποιος άλλος δεν μπορεί. Επιπλέον, είναι και θέμα βιοπορισμού, κάποιες φορές αναγκάζεσαι να μείνεις για οικονομικούς λόγους. Καλό είναι όμως, όσο μεγαλώνουμε και έχουμε λίγη περισσότερη δύναμη, να στηρίζουμε και τους συναδέλφους και τον οποιονδήποτε συνεργάτη όταν αδικείται, ακόμη και αν χρειαστεί να συγκρουστούμε, χωρίς να φοβόμαστε ότι μπορεί να μείνουμε στην απέξω. Τώρα είναι η ώρα ν’ αλλάξουν τα πράγματα! Είναι συμπεριφορές που τις είχαμε ως κανονικές αλλά δεν είναι!

 Και όχι μόνο τις είχατε ως κανονικές, υπήρχε και η άποψη ότι αν δεν υποφέρει ο ηθοποιός στην πρόβα, δεν θα είναι καλός στην παράσταση....

"Όταν ξεκινάω να δουλεύω κάτι, πρώτα απ’ όλα είναι η μελέτη και το ένστικτο."

Τις τελείες τις ενώνεις καλύτερα όταν είσαι καλά στην προσωπική σου ζωή, όταν περνάς δύσκολα ή με τα χρόνια και την εμπειρία δεν σε επηρεάζει τίποτα;

Έχω καταφέρει να είμαι πιο ψύχραιμη με τη δουλειά και να μην τη συνδέω με την προσωπική μου ζωή. Η αλήθεια όμως είναι ότι, δεν μπορώ να μην επηρεάζομαι. Μπορώ να σου πω ότι καθετί που μου έχει συμβεί επίπονο, με έκανε τελικά περισσότερο επικοινωνιακή. Με βοήθησε να δείχνω μεγαλύτερη κατανόηση και ως προς τον εαυτό μου αλλά και στον τρόπο που συμπεριφέρονται οι άλλοι. Αυτό ξεκλειδώνει και πράγματα στη δουλειά μου γιατί με τους ανθρώπους ασχολούμαστε.

Τι δεν συγχωρείς εύκολα στον εαυτό σου;

Λυπάμαι πολύ για ευκαιρίες που χάθηκαν...Θα ήθελα όταν είχα κάποιους ανθρώπους κοντά μου, που πλέον είτε λόγω συνθηκών είτε επειδή δεν υπάρχουν πια στη ζωή, δεν τους έχω… θα ήθελα σε κάποια αιτήματά τους να έχω ανταποκριθεί καλύτερα. Αυτό το κουβαλάω σαν ενοχή....

"Λυπάμαι πολύ για ευκαιρίες που χάθηκαν...Θα ήθελα όταν είχα κάποιους ανθρώπους κοντά μου, που πλέον είτε λόγω συνθηκών είτε επειδή δεν υπάρχουν πια στη ζωή, δεν τους έχω… θα ήθελα σε κάποια αιτήματά τους να έχω ανταποκριθεί καλύτερα. Αυτό το κουβαλάω σαν ενοχή...."

Είσαι γενικά ενοχική;

Πολύ αλλά έχω βρει αυτή τη φοβερή λέξη που λέγεται «αποδοχή» και προσπαθώ να αποδέχομαι και το πώς είμαι αλλά και τους άλλους.

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε αρκετές καλές τηλεοπτικές σειρές με σημαντικούς ηθοποιούς. Πώς και δεν συμμετέχεις σε κάποια από αυτές;

Δεν μου έγινε πρόταση! Πιστεύω ότι οι άνθρωποι που κάνουν τα κάστινκ και ασχολούνται με την τηλεόραση, δεν μαζεύουν το υλικό τους παρακολουθώντας παραστάσεις. Λίγοι είναι αυτοί που το κάνουν. Για να είμαι ειλικρινής, κάποτε δεν έκανα τηλεόραση από άποψη. Τώρα όμως που υπάρχουν​ τόσες καλές σειρές, ευχαρίστως θα συμμετείχα αν ένιωθα ότι κάτι είναι αξιοπρεπές.

Πρόσφατα, συμμετείχα σε μια παραγωγή της Cosmote TV, με τίτλο «Η Γενιά του’30», για τους Έλληνες λογοτέχνες σε σκηνοθεσία του Γιώργου Γκικαπέππα.

Ήσουν από τα παιδιά που έλεγαν πάντα ότι θα γίνουν ηθοποιοί;

Όχι, προέρχομαι από ένα τελείως λαϊκό περιβάλλον, η οικογένειά μου δεν είχε καμία σχέση με την Τέχνη, μόνο κάτι γλέντια κάναμε στο σπίτι. Η μητέρα μου ήταν μοδίστρα και ο πατέρας μου μαρμαράς. Επομένως δεν υπήρχαν ιδιαίτερα ερεθίσματα. Για κάποιον περίεργο λόγο όμως, από πολύ μικρή θαύμαζα οποιονδήποτε ασχολούταν με την Τέχνη. Αν μου έλεγε κάποιος ότι είναι ζωγράφος ή ότι παίζει μουσική, ενθουσιαζόμουν, θαύμαζα πάρα πολύ τους ανθρώπους που ασχολούνταν με τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα. Κάποια πετριά είχα!

Η Τέχνη γενικότερα ήταν κάτι που σε απασχολούσε. Το θέατρο ειδικότερα πώς ήρθε στη ζωή σου;

Λίγο τυχαία...Μια φίλη μου στο Λύκειο, μού είπε ότι πίστευε πως έπρεπε να γίνω ηθοποιός. Εγώ, ούτε καν τολμούσα να το ονειρευτώ αυτό. Πήγα σε μια ερασιτεχνική ομάδα και μετά έδωσα εξετάσεις και πέρασα. Άργησα πολύ όμως να παραδεχθώ ότι ήταν αυτό που πραγματικά ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Πολύ μεγαλύτερη συνειδητοποίησα ότι μόνο αυτό ήθελα να κάνω στη ζωή μου, μόνο αυτό με απασχολούσε.

"Πήγα σε μια ερασιτεχνική ομάδα και μετά έδωσα εξετάσεις και πέρασα. Άργησα πολύ όμως να παραδεχθώ ότι ήταν αυτό που πραγματικά ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Πολύ μεγαλύτερη συνειδητοποίησα ότι μόνο αυτό ήθελα να κάνω στη ζωή μου, μόνο αυτό με απασχολούσε."

Υπάρχει κάποιος προσωπικός μύθος που είχες γι’ αυτό το επάγγελμα και καταρρίφθηκε από την πραγματικότητα;

Έχει να κάνει περισσότερο με τη σκέψη ότι μπορεί κάποιος να σε πάρει από το χέρι και να σε οδηγήσει ως μέντορας και να σου αποκαλύψει κάτι για τον εαυτό σου που δεν το ξέρεις. Κατάλαβα, όμως, ότι τελικά σου δίνονται μόνο κάποια ερεθίσματα και όλα τα υπόλοιπα είναι δική σου δουλειά.

Επόμενα επαγγελματικά σχέδια υπάρχουν;

Ναι, ήταν να κάνουμε με τη Μαρία (Μαγκανάρη) τον «Μισάνθρωπο» του Μολιέρου αλλά αποφασίσαμε λόγω κορονοϊού να το πάμε την επόμενη σεζόν και το καλοκαίρι θα είμαι στη «Μήδεια» του Μποστ που θα σκηνοθετήσει ο Γιάννης Καλαβριανός στην Επίδαυρο.

Ματωμένος Γάμος 

Κτίριο Τσίλλερ | Σκηνή Νίκος Κούρκουλος

Από τις 19.2.2022

Μέσα στην πανδημία και τα ακραία καιρικά φαινόμενα ο  θεατρικός σφυγμός της πόλης μπορεί να μην είναι ζωηρός, όπως άλλες σεζόν, αλλά αντέχει και φαίνεται πως ό,τι και να γίνει οι άνθρωποι του θεάτρου, συντελεστές και ηθοποιοί θα επιμένουν και θα ονειρεύονται ένα καλύτερο μέλλον. Πώς αλλιώς; 

Οι πρεμιέρες του Φεβρουαρίου δείχνουν ότι  το θεατρικό μενού έχει τα πάντα: από πρωτότυπα θεατρικά έργα μέχρι κλασικά αριστουργήματα και θέατρο ντοκιμαντέρ.

Κλείστε τις θέσεις σας και απολαύστε  υπεύθυνα με το πιστοποιητικό και την μάσκα σας.

«Ματωμένος Γάμος»

Η Μαρία Μαγκανάρη σκηνοθετεί το αριστούργημα του Λόρκα. Το έργο είναι ιδιαίτερα αγαπητό στη χώρα μας. Γραμμένο το 1932, σε μία περίοδο πολιτικής καμπής της Ισπανίας, ο Ματωμένος Γάμος έγινε ορόσημο μιας ολόκληρης εποχής και επηρέασε όσο λίγα έργα τη γραφή του σύγχρονου θεάτρου. Το έργο σύστησε στο ελληνικό κοινό ο Κάρολος Κουν το 1947, σε μια εμβληματική παράσταση, ενώ στο Εθνικό Θέατρο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1981, σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού. Στη σκηνή Νίκος Κούρκουλος θα απολαύσουμε έναν ξεχωριστό θίασο: Σύρμω Κεκέ, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Νόνη Ιωανίδου, Μαρία Κεχαγιόγλου, Μαρία Σκουλά, Βαγγέλη Αμπατζή κ.α

Πρεμιέρα 11 Φεβρουαρίου, στο Εθνικό Θέατρο

«Πονηρό Πνεύμα»

Ο Γιάννης Χουβαρδάς επιστρέφει στο Εθνικό Θέατρο με το έργο του Νόελ Κάουαρντ που ανεβαίνει για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο. Γράφτηκε το 1941 και έκανε πρεμιέρα στο Ουέστ Εντ, σημειώνοντας ρεκόρ παραστάσεων. Αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες θεατρικές επιτυχίες του συγγραφέα σε Αγγλία και Αμερική και γνώρισε αρκετές προσαρμογές ως μιούζικαλ, κινηματογραφική ταινία (1945 και 2020), ραδιοφωνική παράσταση, τηλεταινία. Στη σκηνή θα δούμε ένα θίασο αξιώσεων: την Αμαλία Μουτούση, την Άννα Μάσχα, την Κωνσταντίνα Τάκαλου, τον Αργύρη Ξάφη, τον Θανάση Δήμου, την Κατερίνα Λέχου και την Ειρήνη Λαφαζάνη.

Πρεμιέρα 18 Φεβρουαρίου, στο Εθνικό Θέατρο

«Αντιγόνη»  

Ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της παγκόσμιας δραματουργίας η «Αντιγόνη» του Ζαν Ανούιγ, ανεβαίνει στο Υπόγειο του Θέατρου Τέχνης Καρόλου Κουν, σε σκηνοθεσία Μαρίας Πρωτόπαππα. Μετά το επιτυχημένο «Ρίτερ, Ντένε, Φος», η σκηνοθέτις προσεγγίζει ένα από τα ωραιότερα κείμενα που γράφτηκαν ποτέ για την εξουσία. Στην σκηνή μαζί με τη σκηνοθέτη θα δούμε και έναν εξαιρετικό θίασο: Χρήστος Στέργιογλου, Γιάννης Τσορτέκης, Κίττυ Παϊταζόγλου, Αντριάνα Ανδρέοβιτς,Δημήτρης Μαμιός, Δημήτρης Μαργαρίτης και  Ηλέκτρα Μπαρούτα.

Πρεμιέρα 18 Φεβρουαρίου, Θέατρο Τέχνης, Υπόγειο

«ΜΑΡΙΚΑ ΝΙΝΟΥ – Σαν άστρο»  

Μια θεατρική παράσταση με ζωντανά ρεμπέτικα τραγούδια αλλά και χορό-ακροβασία, που ξετυλίγει το νήμα της σύντομης και πολυτάραχης ζωής της ακροβάτισσας που έγινε μεγάλη λαϊκή τραγουδίστρια: της Μαρίκας Νίνου αλλά και ίδιας της εποχής της, κατά τη διάρκεια της οποίας πρόλαβε να αναπτυχθεί , να εδραιωθεί αλλά και να ξεκινήσει να παρακμάζει το αυθεντικό ρεμπέτικο τραγούδι. Σε  κείμενα και σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη με τους: Ευγενία Αποστόλου, Βερόνικα Δαβάκη, Δημήτρης Μαγγίνας, Γιάννο Περλέγκα και Μάνο Στεφανάκη.

 Πρεμιέρα 11 Φεβρουαρίου, Θέατρο Τέχνης, Φρυνίχου

«ΑΜΑΝΤΕΟΥΣ»  

Το θεατρικό αριστούργημα του Πήτερ Σάφερ το οποίο μάγεψε κοινό και κριτικούς όταν έκανε πρεμιέρα το 1979 στο Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας και έγινε η ταινία των 8 όσκαρ το 1984, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου και κεντρικούς πρωταγωνιστές τον Νίκο Ψαρρά, τον Γιάννη Νιάρρο και τη Μαίρη Μηνά.

Πρεμιέρα 2 Φεβρουαρίου στην κεντρική σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου

«Η Αυλή των θαυμάτων»  

Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Ιάκωβου Καμπανέλη ο σκηνοθέτης Χρήστος Σουγάρης και ο διεθνώς καταξιωμένος σολίστ και συνθέτης Στέφανος Κορκολής υπογράφουν μια ιδιαίτερη εκδοχή του πιο εμβληματικού έργου του νεοελληνικού θεάτρου, της Αυλής των θαυμάτων του Ιάκωβου Καμπανέλλη, σε μορφή μιούζικαλ μ’ έναν all star θίασο ηθοποιών: Γιώργος Γάλλος, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Κατερίνα Παπουτσάκη, Ρούλα Πατεράκη, Φιλαρέτη Κομνηνού, Μάνος Βακούσης, Κόρα Καρβούνη, Δημήτρης Πιατάς κ.α

Πρεμιέρα 11 Φεβρουαρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

«Mody Dick»  

Η λογοτεχνία, η μουσική, το θέατρο ο χορός και η πιο σύγχρονη τεχνολογία των «Ολογραμμάτων» κάνουν εφικτή τη σκηνική αναπαράσταση του πέμπτου, πιο πολυδιαβασμένου βιβλίου στην ιστορία της Ανθρωπότητας: o Moby Dick - το μιούζικαλ, του Δημήτρη Παπαδημητρίου σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, βασισμένο στο μυθιστόρημα του Χέρμαν Μέλβιλ επιστρέφει για να μας συναρπάσει. Το Onassis Culture μεταμόρφωσε το αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας σ’ ένα μοναδικό μουσικό υπερθέαμα. Στη σκηνή θα δούμε τους: Μπάμπη Βελισσάριο, Αιμιλιανό Σταματάκη, Θοδωρή Βουτσικάκη, Ivan Svitalio, Νίκο Σπανάτη και ακόμη 25 ηθοποιούς και τραγουδιστές. 

Πρεμιέρα 9 Φεβρουαρίου,στο Christmas Theater

«Αινιγματικές Παραλλαγές» 

Ο Γιάννης Μπέζος και ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης πρωταγωνιστούν στο έργο του Eric- Emmanuel Schmitt.

Μια συνέντευξη που οδηγεί σε ένα σκληρό παιχνίδι της αλήθειας και παράλληλα φανερώνει έναν τρυφερό και ευαίσθητο κόσμο.

Ο Σωτήρης Τσαφούλιας συναντάει σκηνοθετικά τον Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη και μαζί έρχονται αντιμέτωποι μέσα από το έργο, με τον διχασμό, την απομόνωση, τις ανθρώπινες σχέσεις και τα αιώνια μυστήρια του έρωτα.

Πρεμιέρα 4 Φεβρουαρίου, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

«Ο Όσκαρ και η κυρία Ροζ» 

Ο Τσέζαρις Γκραουζίνις σκηνοθετεί την αριστουργηματική νουβέλα του Éric-Emmanuel Schmitt. Στον ρόλο του Όσκαρ ο Θανάσης Τσαλταμπάσης. Κυρία Ροζ η Μαρίνα Καλογήρου. Σπαρακτική, αστεία, τρυφερή, η μοναδική ιστορία του μικρού Όσκαρ, που αψηφά τον θάνατο με το χιούμορ και τη φαντασία.

Πρεμιέρα 19 Φεβρουαρίου, στο Αμφι-θέατρο

«ΤALK SHOW» 

Μετά τη μεγάλη επιτυχία που γνώρισε η παράσταση «Παίκτες» που συνεχίζει να κάνει ουρές στο θέατρο Κιβωτός το δίδυμο Suyako και  Γιώργος Κουτλής επανέρχεται φέρνοντας στη σκηνή τρεις ταλαντούχους ηθοποιούς: Στέλιος Ιακωβίδης, Άρης Μπαλής, Πανάγος Ιωακείμ. Οι τρεις τους θα πρωγωνιστήσουν σε μια καφκική κωμωδία τηλεοπτικής (υπο)κουλτούρας.

Πρεμιέρα 1η Φεβρουαρίου, στη  Θεατρική Σκηνή Αθηναϊς

«Λευκές Νύχτες»  

Η νουβέλα του Φίοντορ Ντοστογιέφσκι σε θεατρική  διασκευή και σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ασπιώτη ανεβαίνει στη σκηνή.  Ο ίδιος πρωταγωνιστεί μαζί με την Αλεξάνδρα Αϊδίνη.

Πρεμιέρα 12 Φεβρουαρίου, Μικρό Άνεσις

«Μήδεια»  

Η Κάτια Γέρου σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί μαζί με τους Νίκο Νίκα, Αλέξανδρο Σωτηρίου, Λίνα Φούντογλου και  Ιωάννα Μπιτούνη σε μια παράσταση εμπνευσμένη από την αρχαία τραγωδία.

«Η Μήδεια είναι μία μεγάλη κιβωτός που μας διέσωσε το πλήρες φορτίο του ιστορικού πάθους εκείνων των καιρών δια μέσου των αιώνων» γράφει ο Αλέξης Διαμαντόπουλος.

Προδίδονται οι όρκοι για ειρήνη, το μίσος κυριαρχεί, οι νεαροί Έλληνες της εποχής πήγαιναν κυριολεκτικά από πόλεμο σε πόλεμο, γενιές χανόντουσαν υπηρετώντας υπερφίαλα σχέδια επέκτασης και πλουτισμού.

Πρεμιέρα 11 Φεβρουαρίου, Μικρό Άνεσις

«Ο θάνατος και η κόρη» 

Το συγκλονιστικό ψυχολογικό θρίλερ του Ariel Dorfman ανεβαίνει σε σκηνοθεσία της Θάλειας Γρίβα στο Θέατρο 104. O Κωνσταντίνος Δανίκας, η Σίσσυ Μαράθου και ο Στράτος Σωπύλης ερμηνεύουν τους τρεις ρόλους του έργου.

Πρόκειται για ένα από τα πιο δημοφιλή σύγχρονα θεατρικά έργα, γραμμένο το 1990, που έγινε ευρέως γνωστό από την κινηματογραφική του μεταφορά το 1994 σε σκηνοθεσία του Ρομάν Πολάνσκι, με την Σιγκούρνι Γουίβερ, τον Μπεν Κίνγκσλεϊ και τον Στούαρτ Γουίλσον. Έχει παρουσιαστεί σε πολλές χώρες αλλά και στην Ελλάδα. Το 1992 κέρδισε το βραβείο Olivie καλύτερου νέου θεατρικού έργου.

Πρεμιέρα 19 Φεβρουαρίου, θέατρο 104

«Τα Κορίτσια Δεν Πρέπει Να Παίζουν Ποδόσφαιρο» 

Το έργο της  Marta Buchaca γράφτηκε το 2009 και μεταφέρθηκε στο κινηματογράφο το 2014 με μεγάλη επιτυχία, τώρα σε μετάφραση της Μαρίας Χατζηεμμανουήλ-Δημήτρη Ψαρρά και σε σκηνοθεσία Θοδωρή Βουρνά , ανεβαίνει στο Θέατρο 104  με τους: Αντώνη Γιαννακό, Νίνα Λαμπριανίδη, Βάγια Ματαφτσή.

Πρεμιέρα 31 Ιανουαρίου, Θέατρο 104

«Νόμοι της έλξης»  

Το θεατρικό έργο του  Γιώργου Κατσιφή δεν είναι μία συνηθισμένη ρομαντική κομεντί, όπου οι ήρωες έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Αντίζηλος του αγοριού είναι ένα κορίτσι, που διεκδικεί το κορίτσι που εκείνος ερωτεύτηκε. Η παράσταση μιλά για την καθημερινότητα των νέων του 21ου αιώνα, τα date apps, το sexting, τις εφήμερες παρέες, το άγχος της δουλειάς, όλα αυτά με φόντο την Αθήνα του 2022. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο συγγραφέας του έργου και στη σκηνή θα δούμε τους: Ναταλία Καντεμνίδη ,Εύα Μοσχολιδάκη , Κωνσταντίνος Πεσλής και  Νικόλ Χριστοδούλου.

Πρεμιέρα 11 Φεβρουαρίου, Θέατρο 104

«Belle Equipe»  

Η Μάρθα Μπουζιούρη, πιστή στην ενασχόλησή της με το θέατρο ντοκιμαντέρ, καταπιάνεται αυτή τη φορά με το ευαίσθητο θέμα της τρομοκρατίας, αγγίζοντας το πολιτικό μέσα από το ανθρώπινο και καταθέτοντας ένα έργο - ύμνο στη ζωή και ταυτόχρονα ηχηρό μήνυμα κόντρα στη διαιώνιση του φόβου και του μίσους. Προϊόν εκτεταμένης έρευνας στη Γαλλία, η παράσταση θεάτρου ντοκιμαντέρ "Belle Equipe" είναι βασισμένη στο ομώνυμο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Grégory Reibenberg Une belle équipe . Στην παράσταση παίζουν οι: Νικολίτσα Αγγελακοπούλου, Γιώργος Κισσανδράκης, Άννα Κλάδη, Βασίλης Λιάκος, Εύα Οικονόμου-Βαμβακά

 Πρεμιέρα 11 Φεβρουαρίου στο Θέατρο Ελεάρ, Φρυνίχου 10

«Η αλήθεια είναι»  

Η bijoux de kant επιστρέφει στη σύγχρονη ελληνική δραματουργία με το νέο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη «Η αλήθεια είναι».Η παράσταση επιχειρεί μια κατάβαση σε μια σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης που βρίσκεται δίπλα μας και αναπαράγει στερεότυπα που αντιμάχονται κάθε διαφορετικότητα και «παρέκκλιση». Η bijoux de kant μίλα απροκάλυπτα για τη σκληρότητα της καθημερινότητας, τη συγκάλυψη της συναισθηματικής παθογένειας, τις στερεοτυπικές αντιλήψεις και τη στοχοποίηση του διαφορετικού. Μιλά για το σώμα, τη σεξουαλικότητα, τη συγγένεια, τη μνήμη, το τραύμα, την ταυτότητα. Μιλά για την σιωπηλή εξοικείωσή μας με τη βία.

Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο  Γιάννης Σκουρλέτης και παίζουν οι: Μαρία Παρασύρη, Χάρης Χαραλάμπους-Καζέπη και ο Δημήτρης Παγώνης.

Πρεμιέρα 4 Φεβρουαρίου στη σκηνή του Faust. 

Από τη Γιώτα Δημητριάδη

Φωτογραφίες: Κοσμάς Ινιωτάκης 

 Το πρώτο πράγμα που βλέπεις σ’ εκείνη είναι μια πανέμορφη γυναίκα. Όμως, συνομιλώντας μαζί της, πολύ γρήγορα καταλαβαίνεις ότι αυτό είναι απόρροια  του εσωτερικού φωτός που την περιλούζει από τα μύχια της ψυχής.

Η Παναγιώτα Βλαντή κατάφερε από πολύ νέα να γίνει γνωστή και να συνεργαστεί με καταξιωμένους σκηνοθέτες και ηθοποιούς.

Σήμερα, στην πιο ώριμη φάση της καριέρας της,  δίνει μια εξαιρετική ερμηνεία στην παράσταση «Σιωπηλή Λίμνη», σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη στο Θέατρο Επί Κολωνώ.

Ο ρόλος της Ιρένε λοιπόν ήταν η αφορμή να κάνουμε  τη δεύτερη συνέντευξή μας, μετά από δώδεκα χρόνια, εν αναμονή της  άφιξης του συγγραφέα του έργου Νταβίντ Ντεσόλα στην Ελλάδα, για να παρακολουθήσει την εκδοχή της ομάδας ΝΑΜΑ.

Καθόμαστε στις πρώτες θέσεις του θεάτρου και ξεκινάω την ηχογράφηση της συνέντευξης. Στα επόμενα λεπτά, η Παναγιώτα θα μου μιλήσει με παρρησία και αφοπλιστική ειλικρίνεια για τη ζωή και την καριέρα της. Με το βλέμμα της να κοντοστέκεται πολλές φορές στο σκηνικό της παράστασης… εκεί, όπου κάθε βράδυ έρχεται αντιμέτωπη με τον μεγαλύτερο φόβο της ζωής της: την απώλεια.   

Ο Νταβίντ Ντεσόλα, ο συγγραφέας της «Σιωπηλής Λίμνης» θα έρθει στην Ελλάδα και θα παρακολουθήσει την παράσταση. Είναι, νομίζω, τύχη για τον ηθοποιό να συναντήσει τον δημιουργό του ρόλου του….

Τύχη και αγωνία μαζί! Εγώ, για να είμαι ειλικρινής, αγχώνομαι πολύ μ’ αυτά. Γενικά, πριν από κάθε παράσταση έχω άγχος, πόσω μάλλον όταν είναι πρεμιέρες ή όταν ξέρω ότι στο κοινό βρίσκεται ο συγγραφέας ή κάποιος που ξέρει το έργο τόσο καλά. Δεν σου κρύβω όμως, ότι κάθε μέρα έχω αγωνία με τον κόσμο.

Μετά από τόσα χρόνια εμπειρίας;

Ναι! Τα πρώτα λεπτά είμαι πάντα πολύ αγχωμένη! Έχω ένα σφίξιμο.

Αυτό είναι θέμα ανασφάλειας ή ενός προσωπικού στοιχήματος ότι «πρέπει να είμαι πολύ καλή»;

Όλοι θέλουμε να είμαστε πολύ καλοί σε μια παράσταση. Νομίζω όμως ότι έχει να κάνει περισσότερο με εμένα, δεν νιώθω ότι επειδή παίζω κάθε μέρα, δεν νιώθω ότι «το έχω» κιόλας και επειδή σε κάθε παράσταση ψάχνω πράγματα για τον ρόλο μου, πάντα στα πλαίσια της σκηνοθετικής γραμμής, έχω αγωνία. Σκέφτομαι, τι κοινό θα είναι αυτό; Τι ενέργεια θα έχει; Νιώθω όπως όταν έχεις ένα τραπέζι στο σπίτι και θες να ευχαριστήσεις τους καλεσμένους σου. Η οικοδέσποινα τρώει ποτέ; Δεν έχει πάντα αγωνία;

Πόσω μάλλον όταν θα είναι στο κοινό ο συγγραφέας. Θα του αρέσει αυτό; Είχε φανταστεί έτσι την ηρωίδα του; Θα δει μια άποψη του έργου του και από μια σκηνοθέτη που είναι αναγνωρισμένη, όπως η Ελένη Σκότη, αλλά πάντα υπάρχει αυτή η αγωνία.

Υπάρχει κάτι που θα ήθελες να τον ρωτήσεις;

Τα έχει πει όλα ο ίδιος στις συνεντεύξεις του, επομένως δεν έχω να τον ρωτήσω πολλά πράγματα. Μάλλον θα τον ρωτήσω πώς του φάνηκε το δικό μας ανέβασμα. Γενικά, ίσως να τον ρωτούσα πώς νιώθει όταν βλέπει την παράσταση κάποιου έργου του και δεν έχει ανέβει όπως το είχε ο ίδιος φανταστεί. Όταν δεν έχουν βγει τα συναισθήματα που θα ήθελε.

 Είναι πολύ σημαντικό αυτό που λες για το συναίσθημα του έργου και ενδιαφέρον παράλληλα, γιατί θα το παρακολουθήσει και σε μια ξένη γλώσσα που δεν γνωρίζει.

Ακριβώς και αυτό είναι ένα στοίχημα για εμάς.

Ποια γνώμη μετράει περισσότερο για σένα;

Του κόσμου! Με ενδιαφέρει η κριτική πάρα πολύ, αν και κατά τη διάρκεια της παράστασης αποφεύγω να διαβάζω για να μην επηρεαστώ. Γιατί ακόμη και το καλό που θα γραφτεί, μπορεί να τονίσει τον ναρκισσισμό που ήδη έχουμε εμείς οι ηθοποιοί. Με ενοχλεί αυτό το κομμάτι του ναρκισσισμού που σίγουρα έχω για να κάνω αυτή τη δουλειά και προσπαθώ να μην τον τροφοδοτώ περισσότερο.

Με ενδιαφέρει πολύ, όμως η γνώμη του κοινού. Θέλω να έρχεται ο κόσμος να παρακολουθεί τις δουλειές μου. Δεν μου αρέσει να ταλαιπωρούμαι με πρόβες και στο τέλος η παράσταση να μην έχει απήχηση.

Αισθάνεσαι ότι σε επίπεδο ρόλων έχεις μπει σ’ άλλη φάση;

Από πολύ μικρή έπαιζα σε θέατρα πoυ ήταν off Brodway , δεν έπαιζα σε κεντρικά θέατρα. Αν εξαιρέσουμε το Εθνικό Θέατρο, όπου έπαιξα μια σεζόν. Νομίζω όμως ότι έχω μπει σ’ άλλη φάση ρόλων γιατί τα πρώτα χρόνια έπαιζα πιο κλασικό ρεπερτόριο, τώρα παίζω σε πιο μοντέρνα έργα.

Το γεγονός ότι είσαι μια πάρα πολύ ωραία γυναίκα; Θυμάμαι όταν σε είχα πρωτοδεί στη σειρά «Βίος ανθόσπαρτος» ως νοσοκόμα στις σκηνές με τον Γιάννη Φέρτη.

Απορούσα και εγώ πώς έπαιζα μαζί του, γιατί ήμουν και εγώ ερωτευμένη… Έχω να σου πω ότι ακόμη του μιλάω στον πληθυντικό και ένα μεγάλο μου όνειρο είναι να παίξω μαζί του και στο θέατρο!

"Απορούσα και εγώ πώς έπαιζα με τον Γιάννη Φέρτη! Ακόμα του μιλάω στον πληθυντικό" 

Με ποιους άλλους θα ήθελες να συνεργαστείς;

Α…με πάρα πολλούς! Με τον Δημήτρη Καταλειφό, τον Γιάννη Στάνκογλου και με γυναίκες με τη Μαρία Ναυπλιώτου… Και με την ομάδα ΝΑΜΑ ήθελα πάντα να δουλέψω. Με την Ελένη Σκότη είχαμε πει ότι θα συνεργαστούμε από την εποχή που με είχε στο «Frozen» στο Αγγέλων Βήμα και τελικά με πήρε το 2019 και μου πρότεινε το έργο.

Επιστρέφω στην προηγούμενη ερώτηση. Η εικόνα που έχει το κοινό για σένα μέσω της τηλεοπτικής σου παρουσίας, σε δυσκόλεψε στο θέατρο;

Όχι, και δεν με πειράζει καθόλου να χαλάσω και την εικόνα μου. Με δυσκολεύει και στη συγκεκριμένη περίπτωση της Ιρένε, το ψυχικό φορτίο που έχει αυτός ο ρόλος. Είμαι ανοιχτή στο να χαλάσω την εικόνα μου, να τσαλακωθώ. Στο «Frozen» για παράδειγμα που ήταν μια παρατημένη γυναίκα, είχα βάψει πιο σκούρα τα μαλλιά μου για να βγει και πιο σκληρή αυτή η γυναίκα.

Δεν είναι απαραίτητο ότι θα βγω στο θέατρο με λαμέ φόρεμα και βαμμένη, όπως ήμουν ως Συλβί. Εκτός και αν το απαιτεί ο ρόλος. Το δικό μου στοίχημα κάθε φορά είναι να βρω τον ρόλο μου και το φορτίο που φέρει. Δεν με προβληματίζει το πώς θα φαίνομαι… Γιατί ξέρω ότι όταν κάτι είναι ειλικρινές, ο κόσμος το θέλει και το αγκαλιάζει. Δεν «πουλάω» την εικόνα της ωραίας. Μου αρέσει να βγαίνω ωραία στη σκηνή αλλά όχι εις βάρος του ρόλου μου. Θέλω να υπηρετώ τον ρόλο μου.

Θα έκανες αυτό που έκανε η Σαρλίζ Θερόν στο «Monster», να πάρεις 20 κιλά για ένα ρόλο;

Εννοείται… δυστυχώς δε γίνεται αυτό στην Ελλάδα εύκολα. Μου είχα ζητήσει πριν πολλά χρόνια να παχύνω για μια ταινία και είπα αμέσως «ναι» αλλά δεν έγινε η ταινία. Το περιμένω πώς και πώς, είμαι μονίμως στη στέρηση! Περιμένω, ένας άνθρωπος να μου πει «Πάρε κιλά!». Ξέρω ότι θα τα χάσω μετά…. Τα κυνηγάω αυτά πολύ!

"Μου είχα ζητήσει πριν πολλά χρόνια να παχύνω για μια ταινία και είπα αμέσως «ναι» αλλά δεν έγινε η ταινία. Το περιμένω πώς και πώς, είμαι μονίμως στη στέρηση! Περιμένω, ένας άνθρωπος να μου πει «Πάρε κιλά!»." 

Υπάρχει κάποιος ρόλος που θες πολύ να παίξεις;

Όχι! Αυτό που θέλω, όμως, είναι να περνάω καλά και στις πρόβες και στις παραστάσεις. Θέλω καλούς συνεργάτες!

Να υποθέσω ότι έχεις περάσει δύσκολα σε κάποιες συνεργασίες;

Έχουν υπάρξει και τέτοιες συνεργασίες και στην τηλεόραση και στο θέατρο. Κακότροποι συνεργάτες που θέλουν να φανούν πάνω από εσένα. Αλλά μου έχει τύχει λίγες φορές. Ζήτημα να ήταν τρεις φορές.

Τι κάνεις σε μια τέτοια περίπτωση, μένεις και υπομένεις ή φεύγεις;

Δεν φεύγω ποτέ… Αλλά ρωτάω από πριν ποιοι θα είναι σε μια δουλειά και αν μου πουν για κάποιον με τον οποίο δεν είχα καλή συνεργασία στο παρελθόν, λέω «όχι» από την αρχή. Έχει συμβεί στο παρελθόν να μου πουν ότι θα είναι ο τάδε και να μην πάω σε μια παραγωγή, λέγοντας ότι είχα κλείσει κάτι άλλο.

"Ρωτάω από πριν ποιοι θα είναι σε μια δουλειά και αν μου πουν για κάποιον με τον οποίο δεν είχα καλή συνεργασία στο παρελθόν, λέω «όχι» από την αρχή. Έχει συμβεί στο παρελθόν να μου πουν ότι θα είναι ο τάδε και να μην πάω σε μια παραγωγή, λέγοντας ότι είχα κλείσει κάτι άλλο."

Πέρα από τους «δύσκολους» συνεργάτες υπάρχουν δυστυχώς και οι κακοποιητικές συμπεριφορές. Εσύ μίλησες ανοιχτά για το Metoo και τη δική σου ιστορία. Σε άκουσα να λες στη τηλεόραση ότι φοβάσαι μήπως τα ξεχάσουμε όλα αυτά και όχι μόνο γι’ αυτούς που καταδικάστηκαν αλλά και για τους υπόλοιπους….

Βεβαίως, γιατί υπάρχουν και εγκλήματα που έχουν παραγραφεί. Όπως ήταν και η δική μου περίπτωση. Αυτό που είπα όμως και θα το ξαναπώ, είναι ο κόσμος να μην ξεχάσει και να τους τιμωρήσει.

Ο κόσμος νομίζεις πως δεν ξεχνάει;

Ξεχνάει, αλλά ένα τόσο τραγικό γεγονός νομίζω ότι δεν θα το ξεχάσει.

Θα κάνω τον συνήγορο του διαβόλου και θα σε ρωτήσω: όταν ψηφίζει ο κόσμος δεν ξεχνάει;

Αυτό που λες, το έχει σκεφτεί πάρα πολλές φορές…. Κάνουμε σαν προδομένες γυναίκες που μας αφήνει ο άνδρας και πάμε στην κάλπη για να εκδικηθούμε τον πρώην μας. Στην περίπτωση του Metoo όμως, επειδή είναι ευαίσθητο θέμα και έχει να κάνει με κακοποίηση γυναικών και ανδρών ακόμη και παιδιών με Bulling ,θέλω να ελπίζω ότι θα σκεφτούν σαν γινόταν στο δικό τους παιδί ή στον δικό τους αδερφό.

"Θέλω να ελπίζω ότι ο κόσμος ακόμα και σε εγκλήματα που έχουν παραγραφεί, όπως στη δική μου περίπτωση, δεν θα ξεχάσει...Ελπίζω πώς θα τους τιμωρήσουν και θα τους γυρίσουν την πλάτη!" 

Δεν ήταν όμως γνωστά κάποια από αυτά και οι συγκεκριμένοι άνθρωποι συνέχιζαν να δρουν μέσα στο χώρο;

Κοίτα, γνωρίζαμε κάποιες συμπεριφορές. Προσωπικά ήξερα ότι κάποιος από αυτούς είχε κακή συμπεριφορά αλλά έπεσα από τα σύννεφα όταν έμαθα ότι είχε βιάσει. Για κάποιους που ξέραμε ότι έχουν κακή συμπεριφορά, όσοι μπορούσαμε αποφεύγαμε να δουλέψουμε μαζί τους. Κάποιοι όμως, που δεν είχαν άλλες προτάσεις, αναγκάζονταν να συνεργαστούν και τότε λέγαμε, «Εντάξει ήταν μια κακή στιγμή του», γεγονός που συμβαίνει στο θέατρο με την πίεση που υπάρχει. Εδώ όμως φάνηκε ότι μιλάμε για κάτι πολύ πιο σοβαρό. Μιλάμε για κατάχρηση εξουσίας και αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να τιμωρηθούν.

Και σε περιπτώσεις, όπως η δική μου, που το αδίκημα έχει παραγραφεί, πιστεύω ότι πρέπει να το πληρώσουν με αποχή από τη δουλειά. Γι’ αυτό λέω, ο κόσμος να τους γυρίσει την πλάτη! Εκεί ποντάρω!

Ακούω διάφορα ότι ήταν μια κακή στιγμή και πρέπει να τους δούμε αλλιώς… Όχι! Κακή στιγμή ήταν των θυμάτων!

Δυστυχώς, νομίζω ότι έχει ήδη ξεκινήσει το «πλυντήριο» ….Διαβάσαμε και ακούσαμε για κάποιους ότι ανεβάζουν παραστάσεις στη φυλακή και πόσο σπουδαίο είναι αυτό… Άλλοι υπογράφουν δουλειές χωρίς να φαίνονται….

Υπάρχει μεγαλύτερη τιμωρία από αυτή; Να κάνουν δουλειές χωρίς το όνομά τους; Αυτοί οι άνθρωποι ζούσαν για τα φώτα και ήταν αρπακτικά. Ήθελαν πάντα να είναι μπροστά, αν αναγκάζονται τώρα να δουλέψουν έτσι, για μένα είναι αναξιοπρέπεια και αυτό τους αξίζει! Το συζητάμε και ταράζομαι πραγματικά!

Ας πάμε σε κάτι πιο ευχάριστο λοιπόν. Πες μου ένα σχόλιο που σου έχουν κάνει τελευταία για τη δουλειά σου και σ’ έχει κάνει να νιώσεις πολύ ωραία.

Πιο πολύ με συγκινούν τα νέα παιδιά που έρχονται και μου λένε ότι τα λόγια που είπες σε μια συνέντευξη εμένα με βοήθησαν να κάνω κάτι στη ζωή μου. Αυτό είναι ό,τι πιο τιμητικό και με ξάφνιασε γιατί δεν περίμενα ποτέ να επηρεάσω κάποιον.

Δεν είναι λογικό όταν είσαι τόσο γνωστή και αγαπητή να επηρεάζεις το κοινό;

Επειδή δεν είμαι ένας άνθρωπος που δίνω συχνά συνεντεύξεις ούτε ασχολούμαι με τα social, αυτό μου έκανε εντύπωση. Με συγκινεί και ένιωσα όμορφα.

Επομένως, για σένα είναι πιο σημαντικό το ανθρώπινο κομμάτι από το καλλιτεχνικό;

Ναι, γιατί καλλιτεχνικά όλοι οι ηθοποιοί κάποια στιγμή στην καριέρα μας θα κάνουμε μια επιτυχία. Μακάρι να είναι και πολλές αλλά πάντα θα έρθει. Ειδικά αν κάποιος είναι πολλά χρόνια στη δουλειά. Σαφώς και μου αρέσει να μου λένε, «Μας ταξίδεψες», μετά από μια παράσταση.

Νιώθεις ότι κάνεις επιτυχία τώρα με τη «Σκοτεινή Λίμνη» ;

Νιώθω ότι είμαι σε μια πολύ ωραία δουλειά, που λειτουργεί σαν ένα κονσέρτο. Δεν κάνω εγώ προσωπικά επιτυχία. Αυτό μου αρέσει ότι είναι μια δουλειά που ακούγεται ωραία! Δεν σου κρύβω όμως, ότι με αγχώνει η συνθήκη που ζούμε. Θα ήθελα να μπορούσε να τη δει περισσότερος κόσμος.

Πώς ένιωσες την πρώτη φορά που έπαιξες και δεν έβλεπες τα πρόσωπα των ανθρώπων;

Μετά από δύο χρόνια που ήμασταν εκτός, την πρώτη μέρα που παίξαμε, έπαθα σοκ! Βγήκα στη σκηνή και έβλεπα μόνο μάσκες! Δεν το περίμενα! Με σόκαρε να βλέπω ένα άσπρο πράγμα αντί για εκφράσεις… Από την άλλη είναι τιμητικό που έρχονται και μ’ αυτές τις συνθήκες να μας δουν. Θέλω να ελπίζω ότι θα φτιάξουν τα πράγματα. Ανησυχώ πολύ και για τους γονείς μου, σκέψου ότι ακόμη δεν έχουν έρθει να δουν την παράσταση.

"Βγήκα στη σκηνή και έβλεπα μόνο μάσκες! Δεν το περίμενα! Με σόκαρε να βλέπω ένα άσπρο πράγμα αντί για εκφράσεις…"

Και όταν φτιάξουν τα πράγματα, θα μπορείς να ταξιδεύεις και πιο εύκολα γιατί ξέρω ότι σου αρέσουν πολύ τα ταξίδια. Ποιο είναι το καλύτερο που έχεις κάνει;

Το ωραιότερο ταξίδι είναι αυτό που έρχεται… Αυτό που θα κάνω! Πολύ ωραία ταξίδια έχω κάνει στην Κούβα και στο Λονδίνο πριν τον κορωνοϊό, που πήγα τέσσερις μέρες με τον Γιάννη.

Μου έδωσες λοιπόν την πάσα και δεν μπορώ να μην σε ρωτήσω για τον Γιάννη που κατάφερε να σε κάνει να πεις το «ναι» και να σε δούμε νυφούλα το καλοκαίρι…

Δεσποινίς ετών 39! Τα καταφέραμε! (γελάει)

Και μάλιστα στην Ύδρα, που δεν είχες ξαναπάει.

Ναι, αλλά ήθελα να πάω! Θέλω να πω με την ευκαιρία γιατί με ρωτάνε συχνά για τον γάμο, τις σχέσεις κ.λπ. Θέλω να πω, λοιπόν, σ’ όλες τις γυναίκες ότι υπάρχει εκεί έξω κάποιος, ιδανικός για εκείνες. Αρκεί να το θέλει κανείς, γιατί μπορεί και να μην επιθυμεί τη συντροφικότητα. Αν όμως, το θες, πιστεύω ότι θα έρθει.

"Θέλω να πω, λοιπόν, σ’ όλες τις γυναίκες ότι υπάρχει εκεί έξω κάποιος, ιδανικός για εκείνες."

Είσαι λοιπόν, στην καλύτερη φάση της ζωής σου;

Είναι λίγο περίεργο… Θα σου πω γιατί: η πιο ωραία στιγμή της ζωής μου ήταν η μέρα του γάμου μου αλλά μετά έγιναν διάφορα γεγονότα που δεν μας άφησαν να το χαρούμε. Καταρχάς με τον covid και όλα αυτά που έφερε με τις αναβολές και τον φόβο που ζήσαμε και ζούμε. Από την άλλη τους τελευταίους μήνες ακούω συνέχεια δυσάρεστα πράγματα και αυτό δεν μ’ αφήνει να χαρώ. Είμαι ευγνώμων αλλά ακόμη δεν το έχω απολαύσει μ’ όλα αυτά που συμβαίνουν.

Ήσουν από τις γυναίκες που ονειρευόταν να φορέσει νυφικό;

Δεν με ενδιέφερε καθόλου… Αν δεν ήταν ο Γιάννης, δεν θα παντρευόμουν. Μόλις όμως τον είδα, είπα «αυτόν θα τον παντρευτώ». Είναι φοβερό πως όταν γνωρίζεις τον κατάλληλο, έρχονται όλα φυσικά.

"Αν δεν ήταν ο Γιάννης, δεν θα παντρευόμουν. Μόλις όμως τον είδα, είπα «αυτόν θα τον παντρευτώ»."

Δυσκολεύτηκες μέχρι να έρθει αυτή η ωραία σχέση; Έπαιξε ρόλο ότι ο Γιάννης δεν είναι στον χώρο;

Τα τελευταία χρόνια είχα ταλαιπωρηθεί πολύ… Δεν νομίζω ότι με τον Γιάννη είμαστε καλά επειδή είναι εκτός χώρου.

Είχα ζήσει και μια μακροχρόνια σχέση και μ’ άνθρωπο εκτός χώρου και πέρασα πολύ δύσκολα. Είναι θέμα ανθρώπου . Η δουλειά μας είναι περίεργη και δεν συμβιβάζονται όλοι οι άνδρες μ’ αυτό και υπάρχει ένας ανταγωνισμός είτε είναι στον χώρο είτε δεν είναι.

Πώς ονειρεύεσαι τον εαυτό σου σε δέκα χρόνια;

Φοβάμαι πολύ να το κάνω αυτό. Ειδικά τελευταία γιατί έχασα ανθρώπους. Έχω κλονιστεί πάρα πολύ ως προς αυτό. Παλιά έλεγα «θέλω να είμαι καλά και να έχω κάνει αυτό». Τώρα δεν μπορώ να σου πω παρά για τον επόμενο μήνα. Ίσως με πετυχαίνεις σε μια φάση που μετράω απώλειες. Από τα Χριστούγεννα και μετά όλες οι φίλες μου βιώνουν κάτι τέτοιο. Δεν θέλω να λέω σε δέκα χρόνια…

Πώς διαχειρίζεσαι την απώλεια, έχοντας να παίξεις αυτόν τον ρόλο κάθε βράδυ; Βλέπουμε ότι η ηρωίδα σου επιβιώνει, ζώντας μέσα στην άρνηση και πλάθοντας έναν δικό της κόσμο. ..

Με ζορίζει πολύ αυτός ο ρόλος. Είναι ένα φορτίο. Από τις πρόβες ακόμη ζοριζόμουν. Μου αρέσει πολύ αλλά με δυσκολεύει. Η απώλεια γενικά με ζορίζει και δεν έχω κρύψει ότι κατά καιρούς έχω πάρει βοήθεια και παίρνω βοήθεια. Ειδικά αυτά τα δύσκολα χρόνια, ξεκίνησα πάλι ψυχανάλυση, ενώ είχα κάνει ένα διάλειμμα. Είμαι πολύ υπέρ νομίζω ότι βοηθάει.

"Η απώλεια γενικά με ζορίζει και δεν έχω κρύψει ότι κατά καιρούς έχω πάρει βοήθεια και παίρνω βοήθεια. Ειδικά αυτά τα δύσκολα χρόνια, ξεκίνησα πάλι ψυχανάλυση, ενώ είχα κάνει ένα διάλειμμα"

Πέρα από την ψυχοθεραπευτική διαδικασία, όλα αυτά τα χρόνια έμαθες κάτι για την ανθρώπινη ψυχή που, αν έκανες άλλο επάγγελμα, ενδεχομένως να μην γνώριζες;

Σαφώς, πολύ νωρίς μπήκα στη διαδικασία να αναλύω ρόλους και χαρακτήρες. Πιστεύω ότι κάνουμε μια δουλειά που σε βοηθάει να αφυπνιστείς πολύ γρήγορα και αυτό έχει να κάνει και με τους τόσο διαφορετικούς ανθρώπους που συνεργάζεσαι. Μπορεί να κάνεις και τρεις διαφορετικές παραστάσεις μέσα σ’ ένα χρόνο.

Αν είχες απέναντι σου την Παναγιώτα 18 χρονών, τι συμβουλή θα της έδινες;

Να προσέχει τον εαυτό της περισσότερο….

Νιώθεις ότι αναλώθηκες σε καταστάσεις;

Πολύ… όχι ότι δεν το κάνω τώρα αλλά στα 18 μου το έκανα επί τέσσερις φορές σε σχέση με τώρα. Πολύ άγχος και τώρα έχω αλλά τότε ήταν όλα πολύ μεγάλα.

Αν γυρνούσες τον χρόνο πίσω, θα άλλαζες κάτι;

Πολλά! Ως προς τη δουλειά όχι. Θα άλλαζα πολλά όμως στην προσωπική μου ζωή, δεν θα είχα μείνει τόσο καιρό σε τοξικές σχέσεις.

"Αν γυρνούσα τον χρόνο πίσω θα άλλαζα πολλά στην προσωπική μου ζωή, δεν θα είχα μείνει τόσο καιρό σε τοξικές σχέσεις."

Με την ψυχανάλυση πήρες μια απάντηση γιατί έμεινες τόσο χρόνια σε τέτοιες σχέσεις;

Βέβαια και το δουλεύουμε ακόμη… και θέλω να πω για όλες τις γυναίκες ότι η ψυχανάλυση με βοήθησε να φύγω από αυτή τη σχέση. Πολλές φορές, όταν ζούμε κάτι τέτοιο, μας λένε οι φίλες μας, «Φύγε, δεν το βλέπεις;», και εμείς δεν φεύγουμε. Εγώ ήθελα να φύγω, δεν μπορούσα και ντρεπόμουν για την αδυναμία μου και η ψυχολόγος μου είπε, «Μην ακούς κανέναν, πάρε τον χρόνο σου για να φύγεις». Αυτό με απενεχοποίησε και με βοήθησε τελικά να καταφέρω να τελειώσω αυτή τη σχέση.

Η Παναγιώτα Βλαντή πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Η Σιωπηλή Λίμνη» του Νταβίντ Ντεσόλα από την Ομάδα Νάμα σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη και καλλιτεχνική επιμέλεια Γιώργου Χατζηνικολάου στο Θέατρο Επί Κολωνώ μαζί με τους Θανάση Κουρλαμπά και Χάρη Τσιτσάκη.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Την παρακολουθούμε και στην κωμική σειρά «Άσε μας ρε μαμά» Δευτέρα με Τετάρτη στις 20:00 στον Alpha.

Μια υστερική δασκάλα, με σαφείς επιρροές από το έργο του Ρομπέρτο Ατάιντε «Δεσποινίς Μαργαρίτα», διδάσκει σε μια τάξη θηλέων τη δεκαετία του 1950, προσπαθώντας να προετοιμάσει τις νέες κορασίδες για τον πιο σημαντικό ρόλο της ζωής τους… της συζύγου και μητέρας. Η γυναίκα οφείλει να είναι σεμνή, εργατική, να δείχνει κατανόηση, να μη γελά δυνατά, να θρηνεί διακριτικά και να κάνει πάντα παρέα με τις κατσαρόλες της.

Η ομάδα 4Frontal,έχοντας ανεβάσει πολύ τον πήχη και ειδικά με την τελευταία της παράσταση, τον «Μύρτo» του Παύλου Μάτεσι, επανέρχεται στη σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, αυτή τη φορά στην Κάτω σκηνή.

Στην παράσταση «Η εκπαίδευση εις τα του οίκου δια νεαράς κορασίδας», στο έργο που υπογράφει η Νεφέλη Μαϊστράλη, θίγεται η εξέλιξη της γυναικείας χειραφέτησης στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα επικρίνονται τα κατάλοιπα της πατριαρχίας.

Ωστόσο, αν και το κείμενο παρουσιάζει ενδιαφέρον αναφορικά με τη θεματολογία του, ουσιαστικά αξιολογείται ως ελλιπές όσον αφορά τη δραματουργία του, ενώ εντοπίζονται και σημεία που κουράζουν τον θεατή. Παρ' όλα αυτά, κάποιες σκηνές είναι τόσο δυνατές και τόσο καλά ερμηνευμένες από τις τρεις ηθοποιούς, που το συνολικό πρόσημο της παράστασης δεν μπορεί παρά να είναι θετικό. Σ' αυτό συμβάλλει και το δυνατό της φινάλε.

Η Ελένη Κουτσιούμπα, η Νεφέλη Μαϊστράλη και η Αριστέα Σταφυλαράκη πραγματοποιούν μια μεγάλη αναδρομή και παρουσιάζουν γυναίκες που ξεχώρισαν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ξεκινούν από την Καλλιρόη Παρέν, την Κυβέλη, την Κοτοπούλη, τη Μελίνα Μερκούρη, την Άβρα Θεοδωροπούλου, τη Σωτηρία Βέμπο, τη Σαπφώ και την Ασπασία από τη Μίλητο, για να καταλήξουν σε κάθε γυναίκα, στην κάθε Αργυρούλα, που χωρίς τη θέλησή της παντρεύτηκε, κακοποιήθηκε και κατέληξε στη φυλακή.

«Ο μεγαλύτερος εχθρός της γυναίκας είναι η συνήθεια», θα πουν και, πράγματι, η φράση αυτή μοιάζει να ταιριάζει τόσο πολύ σε κάθε εποχή, ακόμη και σήμερα που, παρά την πρόοδο που έχει γίνει, η γυναίκα έχει περισσότερες υποχρεώσεις και απολαμβάνει λιγότερα προνόμια τόσο στο οικογενειακό όσο και στο επαγγελματικό περιβάλλον.

Ο Χάρης Κρεμμύδας και ο Θανάσης Ζερίτης συνυπογράφουν τη σκηνοθεσία, δουλεύοντας με τον κοινό κώδικα που έχει χτίσει η ομάδα όλα αυτά τα χρόνια και που συνεχώς εξελίσσεται.

Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι αξιοσημείωτες. Η υστερική δασκάλα της Αριστέας Σταφυλαράκη έχει αμεσότητα και μέτρο. Η Νεφέλη Μαϊστράλη είναι δωρική στις λιγότερο αβανταδόρικες σκηνές της παράστασης. Τέλος, η Ελένη Κουτσιούμπα δεν μπορεί παρά να συγκινήσει βαθιά τον θεατή με τον τελευταίο της μονόλογο.

Λιτά αλλά λειτουργικά τα σκηνικά και τα κοστούμια της Γεωργίας Μπούρδα με σαφή αναφορά στα κλασικά σεμεδάκια της γιαγιάς. Οι μουσικές του Σταύρου Γιαννουλάδη είναι μέσα στο πνεύμα της παράστασης, εξυπηρετώντας τη ροή της αφήγησης.

Συνολικά, η παράσταση των 4Frontal,πέρα από την καλλιτεχνική και θεατρική της αξία, είναι σημαντική τόσο κοινωνικά όσο και εκπαιδευτικά. Μας θυμίζει ότι η μάχη των γυναικών για ισότητα, πρέπει να συνεχιστεί.

Τα ακραία περιστατικά βίας που συγκλονίζουν τη χώρα μας τους τελευταίους μήνες, έχουν μετουσιώσει και τον ρόλο μας ως θεατές. Οι αλλεπάλληλες ειδήσεις σχετικά με γυναικοκτονίες και κάθε είδους κακοποίηση, όπως αυτή για τη γυναίκα που ξυλοκοπήθηκε από τον σύντροφό της και χαροπαλεύει στην εντατική με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, δεν μπορούν παρά να ενισχύσουν την ενσυναίσθησή μας. Το αίσθημα της οργής και της θλίψης, μας ακολουθεί ακόμη και κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης μιας παράστασης σαν αυτή της ομάδας 4Frontal, που συνδέεται ως προς τη θεματολογία με τέτοια τραγικά γεγονότα. Εντούτοις, η προκείμενη παράσταση μπορεί να αποτελέσει την αφορμή για να αναλάβουμε την ευθύνη που μας αναλογεί και να εκριζώσουμε το πρόβλημα, αναλογιζόμενοι όλοι, γυναίκες και άνδρες, πώς αντιδρούμε καθημερινά.

Επιστρέφοντας από την παράσταση, η φίλη μου, υπεύθυνη έργου σε σταθμό ηλεκτροδότησης, μού διηγήθηκε μια ιστορία καθημερινής τρέλας που είχε ζήσει το ίδιο πρωί. Μαζί με συνάδελφό της, μετέβησαν για να αγοράσουν ειδικά παπούτσια, τα οποία χρειάζονται για την επιτήρηση του σταθμού. Η υπάλληλος του καταστήματος την ρώτησε με ειρωνεία τι τα χρειάζεται! Εκείνη, μια γυναίκα τι δουλειά έχει στο εργοτάξιο....

Κάπου εκεί, σαν ηχητικό χαλί, ακούγεται το τραγούδι των Χατζιδάκι- Γκάτσου «Καληνύχτα, Κεμάλ. Αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ. Καληνύχτα». Αλήθεια, πόσο θλιβερό που οι στίχοι αυτοί είναι σατανικά διαχρονικοί…

Από τη Γιώτα Δημητριάδη

Αυτό το κείμενο δεν θα μπορούσε να είναι, όπως όλες οι κριτικές θεάτρου. Γιατί τι κριτική να γράψει κάποιος, αν δεν υπάρχει έργο;  

Το θέμα, όμως, δεν είναι ούτε καν αυτό… και αλλού δεν υπήρχε έργο και γράφτηκαν κριτικές ή δεν υπήρχε έργο αλλά υπήρχε παράσταση. Εδώ υπάρχει το όνομα «Κιτσοπούλου».  

Και, ναι, χωρίς καμία ειρωνεία, υποκλίνομαι! Υποκλίνομαι σε μια  δημιουργό που μας λέει από την αρχή της παράστασης «Μια βραδιά είναι θα περάσει…» και, που στο φινάλε μάς βάζει να πούμε όλοι μαζί απ’ έξω μας ή από μέσα μας, ότι «είμαστε μαλάκες».

Γιατί τι άλλο νιώθει κάποιος, έχοντας πληρώσει 18 ευρώ για να δει τέσσερις ηθοποιούς επί σκηνής να κάνουν αυτοσχεδιασμό χαμηλού επιπέδου;  

Η Λένα Κιτσοπούλου είναι τρομερά ευφυής, έχει χτίσει όνομα και υπάρχει κοινό που όχι μόνο την ακολουθεί πιστά –sold-out και οι τρεις παραστάσεις της στη Φρυνίχου σε τόσο δύσκολη περίοδο- αλλά νιώθει και «μαλάκας» αν δεν του αρέσει. Νιώθει τύψεις γιατί δεν είναι «τρέντι». Νιώθει «μαλάκας» αν δεν γελάσει. 

Έχει καταφέρει να την πληρώνει το Θέατρο Saint-Gervais της Γενεύης για να γράψει ένα έργο σε δέκα μέρες και μετά να την ξαναπληρώνει το Θέατρο Τέχνης για να το παρουσιάσει τρία χρόνια μετά. Γιατί ήταν τόσο καλό που κρίμα ήταν να το χάσουμε (!)

Μάλλον το δέκα μέρες, που αναφέρει η ίδια στο σκηνοθετικό της σημείωμα ότι ήταν ο χρόνος συγγραφής, είναι υπερβολή. Αποκλείεται με τη δική της εξυπνάδα να της πήρε πάνω από ένα απόγευμα.  

Στην ίδια σκηνή, που τώρα είδαμε το τίποτα, πριν δέκα χρόνια (2012), είχαμε παρακολουθήσει το«Χαίρε Νύμφη», μια εμπνευσμένη διασκευή από το έργο του Ξενόπουλου, σε δική της σκηνοθεσία με εξαιρετικούς ηθοποιούς. 

Είχε προηγηθεί, με τη σπουδαία Μαρία Πρωτόπαπα μια ακόμη μεγάλη επιτυχία η «Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α.», η οποία γράφτηκε ως μονόλογος για το Εθνικό Θέατρο και μέχρι σήμερα έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει παιχτεί σε πολλά θέατρα ανά τον κόσμο (Αγγλία, Ισπανία, Γαλλία). Βέβαια, φέτος που ξαναπαίχτηκε, δεν μπορούσε να σταθεί με τίποτα ως έργο. 

Και μετά ήρθε η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, όπου όπως διαβάζουμε στο site του Ιδρύματος, «Η Λένα Κιτσοπούλου αυτή την  περίοδο είναι υπότροφος Onassis Dramaturgy Fellowship για τη συγγραφή και την προετοιμασία του νέου έργου της». 

Για να επανέλθουμε στο «CRY», τρεις ηθοποιοί επί μισή ώρα μάς προετοιμάζουν ότι δεν υπάρχει τίποτα να δούμε.

Ο Νίκος Καραθάνος ακόμη και σ’ αυτή την αμηχανία των τριών καλεσμένων σ’ ένα σαλόνι, έχει κάτι να πει. Προσπάθεια έχουν κάνει και οι: Πωλίν Ουγκέ και Μαριλένα Μόσχου. Οι τρεις τους καυτηριάζουν τον καθωσπρεπισμό και την ευγένεια και στη συνέχεια αλληλοσφάζονται.  

Μάλιστα, αυτό γίνεται με πολύ πολύ αίμα, το οποίο υπάρχει άφθονο στη σκηνή μέσα σε πλαστικά μπουκάλια αλλά και με βασανιστικούς τρόπους… τρυπάνια, κρέμασμα, ξεκοίλιασμα με μαχαίρι και στολή χασάπη. 

Μέσα σ’ όλο αυτό το αλαλούμ γίνονται και δύο πολιτικά σχόλια για τους πρόσφυγες και τον φασισμό.  

Στο τέλος, η ίδια η Κιτσοπούλου σκοτώνει τον τρίτο της παρέας και τσιρίζει ακατάπαυστα, χωρίς καν να έχει τη στοιχειώδη τεχνική να μην κλείσει η φωνή της. 

Το νόημα λοιπόν του έργου είναι ότι όλοι θέλουμε να σκοτωθούμε μεταξύ μας αλλά λόγω ευγένειας δεν το κάνουμε και ότι όλοι θα πεθάνουμε και φυσικά ότι είμαστε «μαλάκες» και μάλιστα «χοντρομαλάκες». 

Υποκλίνομαι, λοιπόν, στον ζωγράφο που παίρνει έναν λευκό καμβά, φτύνει την τσίχλα του και πουλάει τον «πίνακα» για ένα υπέρογκο ποσό. Γιατί αυτό μας κάνει η κυρία Κιτσοπούλου… μας φτύνει και εμείς νομίζουμε  ότι βρέχει ΤΕΧΝΗ! 

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Το έργο του Ισπανού συγγραφέα Νταβίντ Ντεσόλα «Η Σιωπηλή Λίμνη» επέλεξε να παρουσιάσει για τη φετινή καλλιτεχνική περίοδο η Ομάδα Νάμα, σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη και καλλιτεχνική επιμέλεια Γιώργου Χατζηνικολάου. Τους τρεις αινιγματικούς ρόλους του έργου ερμηνεύουν οι Παναγιώτα Βλαντή, Θανάσης Κουρλαμπάς και Χάρης Τσιτσάκης. 

Το συγκεκριμένο βραβευμένο έργο (Lope de Vega 2007), είναι το πρώτο θεατρικό έργο του Καταλανού συγγραφέα που μεταφράστηκε σ’ άλλη γλώσσα και είχαμε την τύχη, αυτή να είναι η ελληνική και να την υπογράφει η Μαρία Χατζηεμμανουήλ. Πρόκειται για ένα κείμενο που πάλλεται και ρέει τόσο φυσικά, χωρίς να χάνει την ποιητικότητά του.  

Η υπόθεση θέλει έναν καθηγητή, τον Όσκαρ (Θανάσης Κουρλαμπάς), να έχει σταματήσει τη διδασκαλία εξαιτίας του ξυλοδαρμού του από έναν δεκατριάχρονο έφηβο. Μετά από παρότρυνση ενός αγαπημένου του δασκάλου,  κ. Ιεροφάντη (Χάρης Τσιτσάκης), πηγαίνει στο σπίτι της Ιρένε (Παναγιώτα Βλαντή), για να αναλάβει να κάνει ιδιαίτερα στον γιο της. Τα πράγματα όμως δεν θα εξελιχθούν όπως τα περίμενε, καθώς το παιδί, ο Ντιέγκο, είναι νεκρός εδώ και πέντε χρόνια, θύμα τρομοκρατικής επίθεσης.  

Ο συγγραφέας εμπνεύστηκε από δύο πραγματικά γεγονότα: Την επίθεση που δέχθηκε ένας καθηγητής από τον μαθητή του, υπό τα βλέμματα των συμμαθητών του, γεγονός που βιντεοσκοπήθηκε και πουλήθηκε σ’ όλα τα κανάλια της χώρας, καθώς επίσης και τις τρομοκρατικές επιθέσεις στα τρένα της 11^ης Μαρτίου (2004) από Τζιχαντιστές.  

Ο ίδιος ο Ντεσόλα εξομολογείται: «Στα δύο τελευταία έργα μου προσπάθησα να γράψω κωμωδίες, τελικά όμως μου βγήκαν δράματα. Με τη Σιωπηλή λίμνη προσπάθησα να γράψω ένα δράμα, μήπως τελικά μου έβγαινε κωμωδία. Δεν μου βγήκε όμως, είναι ένα δράμα στο τετράγωνο. Ένα δράμα για την τρέλα, όχι ως παθολογία, αλλά ως οδό διαφυγής, ως καταφύγιο σε μια αφόρητη ύπαρξη».  

Αυτό ακριβώς ήταν και το μεγάλο στοίχημα για την Ελένη Σκότη. Η παράστασή της κατάφερε, όχι απλά να αγγίξει αλλά και να εμβαθύνει ουσιαστικά στα ποικίλα θέματα που συγκεράζονται μέσα στο έργο, αναδεικνύοντας με τον καλύτερο τρόπο τον κεντρικό του προβληματισμό, που δεν είναι άλλος από τη φράση που λέει ο καθηγητής Ιεροφάντης: «Όλοι είμαστε τρελοί και λογικοί μαζί σε μια προσπάθεια επιβίωσης». 

Ακόμη και ο πιο ορθολογιστής θεατής δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητος, αναλογιζόμενος ότι υπάρχουν άνθρωποι που για να επιβιώσουν από ένα τραύμα επιλέγουν τον δρόμο της τρέλας και αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι κάπου μακριά, δεν είναι σπάνιες περιπτώσεις, είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας ή και της ίδιας πολλές φορές. Πόσες σκληρές αλήθειες κάνουμε πως δεν βλέπουμε καθημερινά; Πόσοι πλαστοί κόσμοι δρουν σαν παυσίπονα ή σαν λέμβοι σωτηρίας; 

Στο έργο ο πρωταγωνιστής είναι απών και δεν είναι άλλος από το νεκρό παιδί. Γύρω από αυτό χτίζεται όλη η δράση. Δεν είναι όμως μόνο αυτή η απώλεια που έχουν να διαχειριστούν οι ήρωες, καθώς είναι αναγκασμένοι να επιβιώνουν, όχι να ζουν στην πραγματικότητα, με την απώλεια των ταυτοτήτων τους. Η Ιρένε δεν είναι πια μητέρα,που για εκείνη ήταν ο πιο σημαντικός ρόλος, και ο Όσκαρ δεν μπορεί να είναι πλέον καθηγητής.  

Όλα αυτά σε παραλληλισμό με τη φύση και πιο συγκεκριμένα με μια λίμνη που όπως λένε και οι ήρωες είναι: «νεκρή, βρωμερή, χωρίς πάπιες». Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και εκεί η ζωή επιμένει και νικά, ακόμη και εκεί όταν οι πάπιες θα διωχθούν λόγω της γρίπης των πτηνών, θα έρθουν οι χελώνες. Ακόμη και σε μια παγωμένη λίμνη, μια ερωτευμένη καρδιά θα ζωγραφιστεί στην άμμο. «Εμένα μου δίνει δύναμη να ξέρω ότι υπάρχουν άνθρωποι ερωτευμένοι», θα πει ο Ιεροφάντης.  

Μια λίμνη τεχνητή και αυτή, ψεύτικη, όπως και οι κόσμοι που έφτιαξαν οι ήρωες για να αντέξουν τα τραύματά τους. Όμως ακόμη και εκείνη παγώνει. «Δεν θέλει να αποχωριστεί τον θάνατο που γεννήθηκε», θα πει ο Όσκαρ, «διδάσκοντας» το νεκρό παιδί ορθογραφία. Η ζωή όμως σε πείσμα κάθε πόνου, θα συνεχίσει να υπάρχει σαν τα ψίχουλα που ρίχνονται για να ταΐσουν τις ανύπαρκτες πάπιες.  

Η σκηνοθεσία όχι μόνο αναδεικνύει όλα αυτά τα υπαρξιακά κομμάτια του κειμένου, χωρίς να τα υπογραμμίζει και να υποτιμά τον θεατή, αλλά το εμπλουτίζει με στοιχεία θρίλερ, που ενισχύουν τη ροή του και εφιστούν το ενδιαφέρον. Παράλληλα, το χιούμορ, κυρίως μαύρο, λειτουργεί ανακουφιστικά, όπως ο χορός στις αρχαίες τραγωδίες. 

Είναι από τις ελάχιστες φορές, που βλέπουμε παράσταση της Ελένης Σκότη χωρίς σκηνές βίας. Η Σκοτεινή λίμνη μοιάζει σαν μια συνέχεια όλων αυτών που έχουμε παρακολουθήσει, σαν να ζούμε τις επιπτώσεις της βίας. Όχι μόνο της σωματικής αλλά και της βίας που έχει κατακλύσει τη σύγχρονη κοινωνία, όπου ο άνθρωπος δεν μπορεί ποτέ ξανά να ησυχάσει. Είναι καταδικασμένος να ζει με τη βία που γεννά ο φόβος της τρομοκρατίας, τα αδηφάγα Μ.Μ.Ε, η πλανητική αλλαγή και τόσες άλλες σύγχρονες πληγές του Φαραώ. 

Για μια ακόμη φορά, η σκηνοθέτις και η ομάδα ΝΑΜΑ κερδίζουν το στοίχημα και καταφέρνουν με τα χρόνια να δημιουργούν παραστάσεις που το κοινό θέλει να παρακολουθήσει πρώτα απ’ όλα γιατί φέρουν την υπογραφή τους ανεξαρτήτως έργου και αυτό είναι σπουδαίο.

 Και αυτή τη φορά, οι ερμηνείες είναι αξιοσημείωτες και φαίνεται η δουλειά που έχει γίνει με τους ηθοποιούς, καθώς η Σκότη είναι από τους ελάχιστους σκηνοθέτες- δασκάλους για τους ηθοποιούς. 

Ο Χάρης Τσιτσάκης, σαν βιβλική φιγούρα, μοιάζει με άλλον Σωκράτη και όλες οι συνομιλίες του με τον παλιό μαθητή του, σαν να πηγάζουν από την μαιευτική μέθοδο του φιλοσόφου. Άμεσος, τρυφερός και κυνικός μαζί, ο ηθοποιός χαρίζει στην παράσταση τις πιο ανάλαφρες νότες που έχει ανάγκη.  

Ο Θανάσης Κουρλαμπάς είναι σπουδαίος ηθοποιός, το έχω γράψει πολλές φορές. Μοναδικός και στο δράμα και στην κωμωδία. Στη συγκεκριμένη δουλειά επιτυγχάνει να ξυπνήσει την ενσυναίσθηση του θεατή και μέσα από μια ερμηνεία με μέτρο και συναίσθημα, να τον συγκλονίσει.  

Η Παναγιώτα Βλαντή, στην καλύτερη ερμηνεία της καριέρας της. Είναι μια μάνα και ένα κορίτσι μαζί. Μια πληγή και ένα παιχνίδι στο ίδιο σώμα. Μια γυναίκα που θέλει να ζήσει αλλά δεν μπορεί. Η ηθοποιός καταφέρνει  να αποφύγει τον σκόπελο του μελό και να αναδείξει την πραγματική τραγωδία της ηρωίδας της.  

 Ο Γιώργος Χατζηνικολάου έχει ήδη ανεβάσει πολύ ψηλά τον πήχη με τα σκηνικά του, που και αυτή τη φορά είναι εμπνευσμένα, καλαίσθητα και λειτουργικά. Το εικαστικό τοπίο ολοκληρώνουν τα κοστούμια της Μαρίας Αναματερού και οι φωτισμοί του Αντώνη Παναγιωτόπουλου.  

Στο πνεύμα της παράστασης και η μουσική του Στέλιου Γιαννουλάκη.  

Συνολικά, η «Σιωπηλή λίμνη» είναι μια παράσταση που θα την κουβαλάτε για πολύ καιρό και πραγματικά αξίζει να δείτε. 

Από τη Γιώτα Δημητριάδη και τον Αναστάση Πινακουλάκη

Το 2021 μας αποχαιρετά και, αυτές τις μέρες, συνήθως κάνουμε τον απολογισμό μας. Εμείς μετράμε τη χρονιά που φεύγει με παραστάσεις και επειδή το θέατρο μιλά στη ψυχή και το μυαλό μας, κρατάμε όσα μας έκαναν να αισθανθούμε κάποιες σκηνές ή στιγμές των παραστάσεων που παρακολουθήσαμε....21 στιγμές, λοιπόν, από το 2021, με την ευχή το 2022 να είναι μια καλύτερη χρονιά για όλους μας. 

Από τη Γιώτα Δημητριάδη  

1.Ελένη  

Δεν είχαμε την τύχη να τη δούμε στην Επίδαυρο, γεγονός που ευχόμαστε να συμβεί το καλοκαίρι του ’22. Απόλαυσα την παράσταση στο Θέατρο Βράχων, μια μέρα μετά τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, όταν είχε γίνει πολύς λόγος για το τι θα πει διήμερο πένθος. Μετά την υπόκλιση, οι ηθοποιοί και οι μουσικοί της παράστασης τραγούδησαν μαζί μ’ όλους εμάς το ποίημα του Σεφέρη «Στο περιγιάλι το κρυφό» και ένιωσα ότι έγινα κοινωνός στο καλύτερο μνημόσυνο για τον σπουδαίο Μίκη.  

2.Βάτραχοι 

Μπορεί να περιμέναμε περισσότερα από την πρώτη σκηνοθετική δουλειά της Αργυρώς Χιώτη στην Επίδαυρο. Παρ’ όλα αυτά, η είσοδος των Ακύλλα Καραζήση και Νίκου Χατζόπουλο στους ρόλους του Ευριπίδη και του Αισχύλου αντίστοιχα, μας χάρισαν ένα εξαιρετικό αγώνα λόγων.  

3.Κουκλόσπιτο Μέρος Β 

Μια παράσταση που προλαβαίνετε να δείτε ακόμη στο Θέατρο Άνεσις, μέχρι αρχές Ιανουαρίου. Η σκηνή που ο Τόρβαλντ του Αλέξανδρου Μυλωνά παραδέχεται στη Νόρα της Ναταλίας Τσαλίκη την αποτυχία του γάμου της, είναι τόσο αληθινή που δύσκολα δεν θα σας συγκινήσει.  

4.Γυάλινος Κόσμος 

Μπορεί να τρέξαμε στην παράσταση λόγω του σκηνοθέτη της Ίβο βαν Χόβε και της μεγάλης σταρ Ιζαμπέλ Υπέρ, εγώ όμως θα θυμάμαι για πάντα μια ηθοποιό που δεν ήξερα, την Justine Bachelet, που ήταν η πιο «εύθραυστη» και αληθινή Λώρα που έχω δει ποτέ.  

5.Girls and Boys  

Μπορεί η παράσταση να συνεχίζεται για 3^η χρονιά αλλά αυτή η ερμηνεία της Δώρας Παρδάλη, αξίζει να μνημονευτεί και κατά τη γνώμη μου ένα Βραβείο Μερκούρη θα έπρεπε να ήταν ήδη δικό της.  

Η νεαρή ηθοποιός καταφέρνει με τεχνική που δεν φαίνεται και υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Άννας Μαρίας Στεφαδούρου, να συγκλονίσει το κοινό. Αν πρέπει να κρατήσω μια σκηνή από το έργο του Ντένις Κέλι, αυτή θα ήταν λίγο πριν το φινάλε, οπότε σαν άλλος εσταυρωμένος, δείχνει στο σώμα της τα σημεία που χτυπήθηκαν τα παιδιά… Δεν δίνω άλλο spoiler. Δείτε το, θα παίζεται μέχρι τέλος Ιανουαρίου  

6.Πάρτι Γενεθλίων  

Ο Γιώργος Παλούμπης κατάφερε να ταιριάξει καλούς ηθοποιούς, διαφορετικών όμως σχολών, και να δημιουργήσει μια παράσταση με εντυπωσιακή σκηνική επικοινωνία και ροή. Την παράσταση κλέβει η Αθηνά Τσιλύρα στον ρόλο της Μεγκ. Μια σπουδαία ηθοποιός στην καλύτερή της θεατρική στιγμή.  

7.Προμηθέας 

Ο Νίκος Καραθάνος ζωγράφισε και πάλι, αυτή τη φορά με το κλασικό έργο του Αισχύλου. Στη σκηνή της Στέγης ένιωσα την μεγαλύτερη συγκίνηση της σεζόν. Σαν κάποιος να μιλούσε και για μένα. Κρατάω τη σκηνή με το σπάσιμο των πιάτων. 

8. Τζεμ 

Ένα γλυκό και τρυφερό έργο που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας, μπορείτε να δείτε στο Studio Μαυρομιχάλη. Ο λόγος για το «Τζεμ» της Ελέιν Μέρφυ που ο Φώτης Μακρής σκηνοθέτησε με ευαισθησία, έχοντας μαζί τους τρεις εξαιρετικές ηθοποιούς : Μαρία Κανελλοπούλου, Στέλλα Κρούσκα και Βασιλίνα Κατερίνη. Ξεχωρίζω την κωμική σκηνή με τον δονητή της Μαρίας Κανελλοπούλου, γιατί γέλασα με την ψυχή μου.  

9. Ο Τυχαίος Θάνατος Ενός Αναρχικού 

Ίσως, η καλύτερη παράσταση του Γιάννη Κακλέα την τελευταία δεκαετία. Ένας Ντάριο Φο, σύγχρονος και καυστικός χάρη στη δραματουργική επεξεργασία του ίδιου του σκηνοθέτη. Όλος ο θίασος είναι εξαιρετικός, ξεχωρίζω τη στιγμή που ο Πάνος Βλάχος τραγουδά και το κοινό σαν σε συναυλία τον ακολουθεί… 

10. Προμηθέας Δεσμώτης 

Η παράσταση του Άρη Μπινιάρη ήταν η απόλυτη επιτυχία του καλοκαιριού και δικαίως. Θα ξεχωρίσω την Ηρώ Μπέζου στον ρόλο της Ιούς και τη φράση «Ο Δίας με αποκτήνωσε γιατί με πόθησε». Την ίδια μέρα που παρακολούθησα τη γενική πρόβα της παράστασης, αποκαλύφθηκε ο δολοφόνος της Καρολάιν. Εκεί είναι που σκέφτεσαι πώς αυτά τα κείμενα παραμένουν διαχρονικά και δεν μπορείς παρά να νιώθεις δέος και ανατριχίλα.  

Από τον Αναστάση Πινακουλάκη  

11.Επιθεώρηση 1821

Το καλοκαίρι του ’21 ο Δημήτρης Καραντζάς κι ο Φοίβος Δεληβοριάς παρουσίασαν στο Βεάκειο και παράλληλα περιόδευσαν σε περιορισμένους σταθμούς ανά την Ελλάδα με μια επιθεώρηση για το 1821. Ποιος θα το περίμενε ότι ο Καραντζάς που μας έχει συνηθίσει σ’ εμπνευσμένες παραστάσεις κλασσικού ρεπερτορίου, θα έκανε μια τόσο φρέσκια και ελληνική ιδέα; Ως στιγμή ξεχωρίζω την εντυπωσιακή ερμηνεία του Γιάννη Νιάρρου που θύμιζε one man show/stand up.

12.Ιχνευτές

Στην αμφιλεγόμενη παράσταση του Μαρμαρινού στην Επίδαυρο, το μοναδικό σωζόμενο σατυρικό δράμα του Σοφοκλή που αφορά τη γέννηση της μουσικής, είχαμε έναν από τους καλύτερους Χορούς παραστάσεων αρχαίου δράματος. Ξεχώρισα τη σαγηνευτική και λυρική παρουσία του Steve Catona ως Ερμή, με την ανδρόγυνη εμφάνιση και τη δουλεμένη φωνή.

13.Γάλα Αίμα

Στην αρθρογραφία μου στάθηκα αρκετά στη σειρά «Contemporary Ancients» του Φεστιβάλ Αθηνών σε συνεργασία με τις εκδόσεις Νεφέλη. Το αγαπημένο μου έργο από τη σειρά ήταν το Γάλα, αίμα της Αλεξάνδρας Κ*, ενώ αντίστοιχα με κέρδισε περισσότερο η παράσταση του Γιάννου Περλέγκα. Κρατώ την ερμηνεία της Έλενας Τοπαλίδου, με τη φεμινιστική της δραματουργία και την αερική παρουσία. Για μένα ήταν η (δεύτερη) καλύτερη γυναικεία ερμηνεία για το 2021.

14.Προμηθέας Δεσμώτης

Και μιας και μιλήσαμε για τη δεύτερη καλύτερη ερμηνεία, να πούμε και για την πρώτη. Ανήκει δικαιωματικά νομίζω στην Ηρώ Μπέζου που ερμήνευσε την Ιώ στην παράσταση Προμηθέας Δεσμώτης του Άρη Μπινιάρη. Η παράσταση ήταν το απόλυτο sold-out του θεατρικού καλοκαιριού, τόσο για την ερμηνεία του Γιάννη Στάνκογλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο όσο και για την απίστευτη αισθητική της σκηνοθεσίας του.

15. Ελένη

Μια παράσταση που αδικήθηκε το περασμένο καλοκαίρι ήταν αυτή της Ελένης που σκηνοθέτησε ο Βασίλης Παπαβασιλείου για το ΚΘΒΕ, μιας και ήταν η μοναδική παράσταση του Αρχαίου Θεάτρου της Επιδαύρου που ματαιώθηκε λόγω των καταστροφικών πυρκαγιών. Απολαύσαμε την παράσταση στο Θέατρο Βράχων και ιδιαιτέρως την ερμηνεία της δεινής ηθοποιού Έμιλυς Κολιανδρή αλλά και της Αγορίτσας Οικονόμου ως Θεονόη.

16.Φεστιβάλ Δάσους

Μέσω ίντερνετ παρακολουθήσαμε αρκετές παραστάσεις του 3^ου Διεθνούς Φεστιβάλ Δάσους στη Θεσσαλονίκη. Απήλαυσα ιδίως την παράσταση Δωμάτιο του Μπέκετ, μια παράσταση χωρίς ηθοποιούς!

17. Πουπουλένιος

Για την παράσταση του Πουπουλένιου της Μαίρης Ανδρέου για το Φουαγιέ του ΚΘΒΕ, μιλήσαμε αναλυτικότερα μέσα στο φθινόπωρο, ενώ από 25/12 επανήλθε για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Οι ερμηνείες των Χρίστου Στυλιανού και Γιάννη Τσεμπερλίδη ήταν από τις καλύτερες για το 2021 για τον δυναμισμό, την παιδικότητα και τον ρεαλισμό τους.

18. Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου

Το Θέατρο Πορεία μας έχει συνηθίσει σε υψηλής αισθητικής παραστάσεις, όπως συνέβη και με την πρόσφατη πρεμιέρα της παράστασης «Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου» με πρωταγωνιστή τον Γιώργο Χριστοδούλου. Η παράσταση συμπληρώνει μια σειρά παραστάσεων για το 1821, φέτος που συμπληρώθηκαν 200 χρόνια, ενώ ήταν ανάθεση του Εθνικού Θεάτρου την περασμένη σεζόν. Το φυσικό σκηνικό περιβάλλον, τα εξαιρετικά κοστούμια των Α. Γαρνάβου και Τζ. Ηλιοπούλου και η εμπνευσμένη μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου, συνέβαλαν σε μια must-see παράσταση.

19.Παίκτες

Με αφορμή τον Γκόγκολ, ο Γιώργος Κουτλής σκηνοθέτησε την talk of the town παράσταση της χρονιάς, με έναν αξιοθαύμαστο αντρικό θίασο που ξεχείλιζε από ταλέντο κι ενέργεια. Η παράσταση είναι η ζωντανή απόδειξη πως, μερικές φορές ακόμη κι από ένα «μικρό» κείμενο, μπορείς να κάνεις μια σπουδαία παράσταση.

20. Νόρα

Κλείνω το θεατρικό μου 2021 με την παράσταση Νόρα του Θεόδωρου Τερζόπουλου, με δραματουργική αφετηρία το ομώνυμο έργο του Ίψεν. Η καθαρή αισθητική κι ο τελετουργικός μινιμαλισμός της παράστασης σε συνδυασμό με τις άριστες ερμηνείες των Σοφίας Χιλλ, Αντώνη Μυριαγκού και Τάσου Δήμα, ήταν για εμένα το ιδανικό φινάλε για το πρώτο μισό της σεζόν.

Και 21..

Τελευταία, αλλά όχι λιγότερο σημαντική στιγμή, ήταν η συγκίνηση που μου προκάλεσε μια παιδική παράσταση. Ο λόγος για τον «Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου», το βιβλίο της Άλκης Ζέη που ευτύχισε σε μια μαγική σκηνοθεσία από τον Τάκη Τζαμαριά και έναν εκπληκτικό θίασο.

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Ο Ιταλός Ντάριο Φο ήταν θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης, ευθυμογράφος, ηθοποιός και συνθέτης. Ο ίδιος ερμήνευσε αρκετά από τα έργα του, ενώ έγραψε πολλά για την Ιταλική Ραδιοφωνία και τον κινηματογράφο. Βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1997. Γεννήθηκε στις 24 Μαρτίου 1926, στο Σαντζιάνο. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί και έχουν ανέβει σε θέατρα όλου του κόσμου, ενώ στη χώρα μας  παίζονται πολλά χρόνια και γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία. Ισχύει μάλλον αυτό το «ούνα φάτσα ούνα ράτσα», που λένε οι φίλοι μας οι Ιταλοί, καθώς και το χιούμορ αλλά και η νοοτροπία των δύο χωρών ταιριάζει απόλυτα. 

Ο ίδιος συνήθιζε να λέει: «Σε όλη μου τη ζωή δεν έγραψα τίποτα με μόνο σκοπό τη διασκέδαση, πάντα επιδίωκα να συμπεριλάβω στα κείμενά μου τις ρωγμές εκείνες που θα ήταν σε θέση να ταρακουνήσουν τις βεβαιότητες, να αμφισβητήσουν παγιωμένες απόψεις, να προκαλέσουν θυμό, να ανοίξουν λιγάκι το μυαλό του κόσμου. Όλα τα υπόλοιπα, η ομορφιά για την ομορφιά, η τέχνη για την τέχνη, δεν μ’ ενδιαφέρουν».*

Ο Ντάριο Φο έφυγε από τη ζωή στις 13 Οκτωβρίου 2016, στο Μιλάνο.

«Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού» θέατρο Γκλόρια

Τολμώ να πω ότι είναι το πιο ενδιαφέρον ανέβασμα του Ντάριο Φο, που έχω δει ποτέ. Πρώτα από όλα, γιατί ο Γιάννης Κακλέας τόλμησε με τη δραματουργική του επεξεργασία, να φέρει το έργο στο σήμερα. Τα σχόλιά του για την υπόθεση Λιγνάδη, τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και το Ίδρυμα Νιάρχος αλλά και, η εμπνευσμένη σκηνοθετική του ματιά μαζί με τη ζωντανή μουσική, απογειώνουν το έργο. 

Παράλληλα, η  σκηνή του Γκλόρια έχει πλημμυρίσει ταλέντο! Τι να πω για τον θίασο (Πάνος Βλάχος, Φοίβος Ριμένας, Θοδωρής Σκυφτούλης, Ιφιγένεια Αστεριάδη, Κωνσταντίνος Μαγκλάρας και Στέλιος Πέτσος); Σπουδαίοι όλοι τους!

Το συγκεκριμένο έργο γνώρισε μεγάλη επιτυχία και στο θεατρικό ανέβασμα του Σπύρου Παπαδόπουλου, όπου είχαμε δει και πάλι τον Στέλιο Πέτσο. 

Ο Ντάριο Φο καταφέρνει να ξεσκεπάσει μέσα από το έργο του τη δολοφονία του «αναρχικού σιδηροδρομικού» Τζουζέπε Πινέλι, που διαπράχθηκε από την ιταλική αστυνομία.

Με σατιρικό και ειρωνικό τρόπο καταγγέλλει το τραγικό συμβάν, καυτηριάζει την κατάχρηση της εξουσίας και, αν και γράφτηκε πριν από χρόνια για να ασκήσει κριτική στην ασύδοτη εξουσία του συστήματος δικαιοσύνης της Ιταλίας και της κυβερνητικής διαφθοράς, σήμερα, χρόνια μετά, ο θεατής δεν θα δυσκολευτεί να βρει πολλές –πάρα πολλές- ομοιότητες με την Ελλάδα του 21^ου αιώνα.

«Δεν πληρώνω – Δεν πληρώνω» - Γυάλινο Μουσικό θέατρο

H Μπέσυ Μάλφα, ο Γιώργος Σουξές, ο Βασίλης Ρίσβας, η Κατερίνα Τσάβαλου, ο Τόνυ Δημητρίου και ο Θοδωρής Ρωμανίδης, υπό τη σκηνοθετική υπογραφή του Δημήτρη Μυλωνά, ανεβάζουν στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο το έργο «Δεν πληρώνω – Δεν πληρώνω», το οποίο παίζεται αδιάκοπα και με τεράστια επιτυχία στην Ιταλία και σ’ όλη την Ευρώπη από το 1974 μέχρι και σήμερα.

Η πρώτη γραφή του έργου γίνεται το 1974. Ο αρχικός τίτλος είναι «Non si paga, non si paga» (Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω). Ο Ντάριο Φο, γράφοντας μια ξεκαρδιστική φάρσα, προσπαθεί να μιλήσει για το αυτονόητο: κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στην πραγματική και αξιοπρεπή ζωή. 

Επηρεασμένος από τη νέα παγκόσμια οικονομική πραγματικότητα – τις χαλαρές εργασιακές σχέσεις, την αύξηση της ανεργίας, την κυριαρχία του τραπεζικού συστήματος, τα δάνεια, τις εξώσεις – ξαναγράφει το έργο δίνοντας τον τίτλο «Sotto paga non si paga», που θα το μεταφράζαμε κατά λέξη: «Χαμηλά αμειβόμενος, δεν πληρώνω». 

«Όλα Σπίτι, Κρεβάτι Κι Εκκλησία» στο Θέατρο Δρόμος

Οι γυναίκες εδώ και χιλιάδες χρόνια κλαίνε, γελούν, υποδουλώνονται, αγνοούνται, διαχωρίζονται, δολοφονούνται… Σε ένα μακρινό κόσμο, σε μια άλλη διάσταση, σε μια άλλη εποχή με τις κοινωνίες να έχουν διαμορφωθεί περισσότερο τρομακτικές και ανεπιθύμητες, τρεις γυναίκες βρίσκουν τη δύναμη να αντισταθούν. Ο λόγος τους εκτοξεύει σιδερένια καρφιά στους εγκεφάλους όλου του κόσμου.

Το έργο των Φράνκα Ράμε και Ντάριο Φο πραγματεύεται την κατάσταση της γυναίκας και τη θέση της, όχι μόνο στις «σύγχρονες» αλλά και στις μελλοντικές κοινωνίες, θίγοντας ζητήματα κοινωνικής, πολιτικής και οικογενειακής καταπίεσης και απόγνωσης.

Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά το φθινόπωρο του 1977 από τη Φράνκα Ράμε σε μουσική Di Capri αλλά τότε δεν είχαν παιχτεί όλοι οι μονόλογοι λόγω της μεγάλης τους διάρκειας. 

Τώρα ο  Εμμανουήλ Γ. Μαύρου το σκηνοθετεί και, στη σκηνή θα δούμε τις: Ήρα Δαμίγου, Στυλιανή Κλείδωνα, Ελένη Φαλατάκη.

«Μίστερο Μπούφο», στο Άνεσις

Το «Μίστερο Μπούφο» (Κωμικό Μυστήριο), γράφτηκε το 1969 ως ένας προσωπικός μονόλογος του ίδιου του συγγραφέα (Ντάριο Φο) και στη συνέχεια έγινε παγκόσμια περιοδεία με την σύζυγό του Φράνκα Ράμε. Συγκεκριμένα, παίχτηκε σ’ όλη την Ευρώπη, τον Καναδά και τη Λατινική Αμερική από το 1969 έως το 1999. Παντού σημείωσε τεράστια επιτυχία. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι το συγκεκριμένο έργο έχει μεταφραστεί σε 30 διαφορετικές γλώσσες! Αναγνωρίζεται ως ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα και δημοφιλή θεάματα στο μεταπολεμικό ευρωπαϊκό θέατρο και η παρουσίασή του στην Ιταλία οδήγησε το Βατικανό στο να το καταγγείλει ως «το πιο βλάσφημο έργο στην ιστορία του θεάτρου».

Πρόκειται ουσιαστικά για μια σειρά σύντομων μονολόγων, με θέματα που προέρχονται από τα βιβλικά απόκρυφα, και δημοφιλείς ιστορίες της ζωής του Χριστού. Ο τίτλος του έργου είναι δανεισμένος από το «Mystery-Bouffe» του Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι.

Το έργο είχαμε την τύχη να απολαύσουμε σε ένα υπέροχο ανέβασμα από τον Θωμά Μοσχόπουλο (2012) με τους: Άννα Καλαϊτζίδου, Άννα Μάσχα, Κώστα Μπερικόπουλο, Αργύρη Ξάφη, Θάνο Τοκάκη, Γιώργος Χρυσοστόμου.

Τώρα θα το δούμε, δια χειρός Νικορέστη Χανιωτάκη, με τους:  Jerome Kaluta, Ελίνα Μάλαμα, Δαυίδ Μαλτέζε, Αρετή Πασχάλη, Μαρία Πετεβή και Νίκο Πουρσανίδη.

*Απόσπασμα από το έργο του Ντάριο Φο, «Ο κόσμος μου», Εκδόσεις Κατσάνος.

 Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Τι και αν η χρονιά ήταν λειψή θεατρικά; Πάλι ήρθαν θεατρικές δουλειές που μίλησαν στην καρδιά μας και στριφογύρισαν μέρες στο μυαλό μας. Όλοι οι συντάκτες του texnes-plus προσπάθησαν πολύ να απαντήσουν στο ερώτημα, «Αν κρατούσατε μόνο μια παράσταση από όλη τη χρονιά του 2021, ποια θα ήταν αυτή;», όπως παραδοσιακά κάνουμε τα τελευταία χρόνια. 

Φέτος ζητήσαμε και από άλλους, δημοσιογράφους και κριτικούς θεάτρου που γράφουν σ' άλλα ΜΜΕ αλλά εκτιμάμε την πένα και την άποψή τους να απαντήσουν και εκείνοι σ' αυτό το πραγματικά δύσκολο ερώτημα!

Ευχή όλων μας; Κάθε χρόνο να στίβουμε ακόμη περισσότερο το κεφάλι μας και να είναι τόσες οι καλές παραστάσεις που να είναι αδύνατον να διαλέξουμε.

Εύκολη ερώτηση. Αλλά θα κλέψω απαντώντας με μια ξένη και μια ελληνική. Η πρώτη είναι φυσικά το «Οδύσσεια, μια ιστορία για το Χόλιγουντ» του Κριστόφ Βαρλικόφσκι. Η μαγική αποσπασματικότητα της δραματουργίας του, ο συνδυασμός διαφορετικών ιστοριών που μόνο ο Βαρλικόφσκι μπορεί να επιτύχει, οι αναφορές του που φτάνουν από τον Αγγελόπουλο μέχρι τον Μπολτάνσκι, δημιούργησαν ένα ακόμη αριστούργημα. Από τα εγχώρια θα κρατήσω τη «Γραμμή του Ορίζοντος». Η Ηλέκτρα Ελληνικιώτη πέτυχε όσα υποσχόταν επί χρόνια σε μια θεατρική εμπειρία βασισμένη σε σκληρή δουλειά, αλλά κυρίως στην αγάπη: αγάπη προς το βιβλίο του Βακαλόπουλου, αγάπη ως ιστού που ενώνει μια ιδεώδη ομάδα, αγάπη για το θέατρο. Σκέφτηκα και τον «Προμηθέα», το αριστούργημα του Νίκου Καραθάνου-όμως τα μέσα με τα οποία τα δημιουργήθηκαν οι δυο δουλειές δεν είναι συγκρίσιμα, και τάσσομαι πάντα υπέρ της απέλπιδος, ιδανικής απόπειρας.

Γιώργος Βουδικλάρης , σκηνοθέτης, μεταφραστής και κριτικός θεάτρου στο elculture.gr, την Εφημερίδα των Συντακτών και το artivist.gr 

Αν κρατούσα μια μόνο παράσταση από το 2021 αυτή θα ήταν η εξαιρετική χορογραφία της Πατρίσιας Απέργη «U(r)topias» με την ομάδα σύγχρονου χορού Αερίτες, η οποία παρουσιάστηκε μέχρι τις 21 Νοεμβρίου στο «Ολύμπια – Δημοτικό Μουσικό Θέατρο Μαρία Κάλλας» (στην παλιά Λυρική Σκηνή, δηλαδή). Δουλεύοντας πάνω στις διαφορετικές εννοιοδοτήσεις της «επανάστασης», η κυρία Απέργη έφτιαξε ένα σκηνικό δοκίμιο εξέχουσας αισθητικής, θεσπίζοντας μια εντελώς πρωτόγνωρη σειρά κινήσεων πτώσης, ήττας, παραίτησης, αλλά και ανάτασης, αντίδρασης, διαφοροποίησης. Έτσι, κάτω από μια ποικιλία ζυγών ή συμβιβασμών, είδαμε το σκυφτό, καταπονημένο ανθρώπινο σώμα να μάχεται και να καθιερώνει τις νέες συνθήκες ύπαρξής του. Υπέροχες ερμηνείες από τη Σεβαστή Ζαφείρα, τον Άγγελο Αποστολίδη-Ισαάκ (Fuerza Negra), τον Γιάννη Οικονομίδη, τον Κώστα Phoenix, τη Σοφία Πουχτού, τον Χάρη Χατζηανδρέου και τον Ηλία Χατζηγεωργίου. Είθε να δούμε και στο μέλλον δουλειά σκηνική και ευαισθησία τέτοιου βεληνεκούς. Καλές γιορτές σε όλους!

Νίκος Ξένιος, φιλόλογος, συγγραφέας και κριτικός θεάτρου στο bookpress.gr 

Η πρώτη φορά που μπήκα σε κλειστή αίθουσα το 2021 ήταν στην Στέγη, στον Προμηθέα του Καραθάνου. Ένα εικαστικό ποίημα για τη θλίψη. Και τους ανθρώπους που έφυγαν αλλά η μνήμη τους ζει. Χρειάστηκα αυτή την παράσταση/ μνημόσυνο για να καταφέρω να ξαναμπώ ως θεατής στην λεγόμενη νέα κανονικότητα. Αλλά, Η παράσταση που παρακινώ φίλους και γνωστούς να δουν είναι οι «Οι Παίκτες» του Γκογκόλ που σκηνοθετεί ο 32χρονος Γιώργος Κουτλής. Μιλάμε για μια θεατρική συμμορία που ιδρώνει -κυριολεκτικά- τη φανέλα. Οι Γιάννης Νιάρρος, Βασίλης Μαγουλιώτης, Ηλίας Μουλάς, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος. Γιώργος Τζαβάρας, Γιώργος Μπουκαούρης και Χρήστος Στέργογλου έχουν γίνει το talk of the town, δικαίως. Αν κι εσύ πιστεύεις ότι το νόημα μιας θεατρικής παράστασης είναι -μόλις κλείσουν τα φώτα- να μπεις σε μια ιστορία και να βιώσεις μια εμπειρία, βγάλε εισιτήρια. Γιατί αυτή η κοινωνικοπολιτική σάτιρα μας δείχνει ποιοι είμαστε.

Ζωή Δημητρίου, δημοσιογράφος Provocateur.gr και στο Κ της Καθημερινής 

Νομίζω θα μείνει στη μνήμη μου η ματιά του Ίβο Βαν Χόβε στον «Γυάλινο Κόσμο» του Τένεσσι Ουίλιαμς με την Ιζαμπέρ Υπέρ, που είδαμε στην Στέγη. Ο επαναπροσδιορισμός της ρεαλιστικότητας των χαρακτήρων της Αμάντα, της Λώρα, του Τομ και του Τζιμ ως άνθρωποι εγκωβισμένοι που παλεύουν να ξεφύγουν από την σκληρότητα της πραγματικότητας τους, αποτίναξε από το έργο τον άδικο χαρακτηρισμό του ψυχοδράματος. Και βεβαίως, θα προκαταλάβω ως παράσταση της σεζόν 21-22 τον «Τυχαίο θάνατο ενός αναρχικού» του Ντάριο Φο, μια σύγχρονη ανάγνωση από τον Γιάννη Κακλέα στο θέατρο Γκλόρια, έναν σκηνοθέτη που «και ξέρει και μπορεί», μια ερμηνεία από τον Πάνο Βλάχο και με σύσσωμο τον θίασο που ροκάρει (και όχι μόνο σε μουσικό επίπεδο). Μια παράσταση που σε παρακινεί να σηκωθείς από τη θέση σου και να βγεις στο δρόμο, να αγωνιστείς ενάντια σε ένα σάπιο σύστημα και μια λάθος κοινωνία που διαιωνίζονται.

Κώστας Ζήσης, κριτικός θέατρου στην εφημερίδα Documento και στο fragilemag.gr

 Η «Σιωπηλή λίμνη», του Iσπανού Νταβίντ Ντεσόλα, με την υπογραφή της Ελένης Σκότη, στο θέατρο Επί Κολωνώ, είναι ένα έργο τρυφερό που μιλάει για τη δύναμη της αγάπης και πώς αυτή μπορεί να επουλώσει προσωπικά τραύματα και ανθρώπινες πληγές.Αυτή η εμβληματική παράσταση, ένα δύσκολο δράμα με αρκετές δόσεις χιούμορ, αποζημιώνει το θεατή που αποζητεί την ποιότητα και τη σκηνική αισθητική.

 Και οι συντάκτες του texnes-plus...

Αν κρατούσα μια παράσταση για το 2021 θα ήταν, οπωσδήποτε το Μια Ιστορία Αγάπης του Alexis Michalik σε σκηνοθεσία του Σίμου Κακάλα, μια παράσταση γεμάτη συναίσθημα και ευαισθησία βασισμένη σε ένα εκπληκτικό κείμενο και την Ελένη του Ευριπίδη του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου από το Κ.Θ.Β.Ε., για την τόσο διαφορετική και ενδιαφέρουσα σκηνοθετική του ανάγνωση. Αυτά που μου έμειναν δηλαδή από τη χρονιά που φεύγει είναι καλά και κείμενα ιδωμένα μέσα από ενδιαφέρουσες σκηνοθεσίες. Ας ευχηθώ για το 2022 να πολλαπλασιαστούν αυτές οι περιπτώσεις!

Τόνια Τσαμούρη, κριτικός θεάτρου texnes-plus 

 Αναστάσης Πινακουλάκης, κριτικός θεάτρου texnes-plus

Είναι κάποια έργα που ένας επαγγελματίας δημοσιογράφος και κριτικός θεάτρου έχει δει πολλές φορές στη ζωή του. Ένα από αυτά είναι ο «Γυάλινος Κόσμος» του Τεννεσί Ουίλιαμς. Η παράσταση που έφερε στην Ελλάδα η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών σε σκηνοθεσία του Ίβο βαν Χόβε με την Ιζαμπέλ Ιπέρ, με έκανε να «διαβάσω» αλλιώς το έργο μετά από τόσα χρόνια. Αξέχαστη θεατρική εμπειρία.

Από τις ελληνικές παραγωγές θα ξεχωρίσω και πάλι μια παράσταση που απόλαυσα στη Στέγη και δεν είναι άλλη από τον υψηλής αισθητικής και ευαιασθησίας «Προμηθέα»δια χειρός Νίκου Καραθάνου. Ο ίδιος μαζί με τρεις ακόμη ηθοποιούς  και αγαπημένους του συνεργάτες - Γαλήνη Χατζηπασχάλη, Γιάννη Κότσιφα και Χρήστο Λούλη- κατάφεραν να κάνουν μια ουσιαστική πρόταση για το πώς μπορούν να εμπνεύσουν σήμερα οι Αρχαίοι Τραγικοί. Η παράσταση του Καραθάνου, κατά την προσωπική μου άποψη, άνοιξε έναν ουσιαστικό διάλογο πάνω στην ποίηση του Αισχύλου. Υπέροχο και το σκηνικό της Εύας Μανιδάκη αλλά και οι μελωδίες του Άγγελου Τριανταφύλλου. 

Γιώτα Δημητριάδη, δημοσιογράφος, κριτικός θεάτρου  στο texnes-plus

Μέσα στην γενικευμένη καταστροφή των αυγουστιάτικων πυρκαγιών, μεταξύ των περιβαλλοντικών και αστικών τραγικών συνεπειών, το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου στερήθηκε το ανέβασμα της Ελένης του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου. Επιλέγοντας μία τραγωδία με στοιχεία που αποκλίνουν από τον ρεαλισμό, επενδύει στο χιούμορ που συνοδεύει την απομάκρυνση συνειδήσεων και πράξεων από την απτή πραγματικότητα. Και καταφέρνει, τελικά, μέσα από τους εξαιρετικούς Θέμη Πάνου και Έμιλυ Κολιανδρή, αλλά και μέσα από έναν εξαιρετικό χορό με υπέροχα κοστούμια, να δημιουργήσει μια ξεκαρδιστική κωμωδία. Αν για κάτι θα θυμάμαι την παράσταση, πέρα από τα βροντόφωνα γέλια, είναι για την υπέρβαση των εμποδίων και των σκηνοθετικών αναστολών που οριοθετούν τις σκηνοθετικές προσεγγίσεις των τραγωδιών. Αλλά και για την βαθιά μελέτη και γνώση του κειμένου του Ευρυπίδη που είναι σίγουρα απόλυτη προϋπόθεση για την ανατροπή σκηνοθετικών προτύπων και, ενδεχομένως, κεκτημένων.

Σοφία Γουργουλιάνη, συντάκτρια σινεμά texnes-plus

Διαβάστε επίσης:

Είδα Την «Ελένη», Σε Σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου

Είδα Το «Μια Ιστορία Αγάπης», Σε Σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα 

Είδα Τον «Πουπουλένιο», Σε Σκηνοθεσία Μαίρης Ανδρέου (Αποστολή Θεσσαλονίκη)

«Girls & Boys»: Κορίτσια, Πώς Καταφέρατε Να Κάνετε Την Παράστασή Σας Talk Of The Town;

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Φωτογραφίες Κοσμάς Ινιωτάκης 

Οι δρόμοι της Αθήνας παθαίνουν κυκλοφοριακή συμφόρηση με την πρώτη βροχή, πόσω μάλλον αν αυτή είναι έντονη. Το ραντεβού μας στο Μικρό Θέατρο Κεραμεικού είναι νωρίς το απόγευμα αλλά η κακοκαιρία έχει μετατρέψει το σκηνικό σε μαύρη νύχτα. 

Μαζί με τον Κοσμά Ινιωτάκη, φωτογράφο του texnes-plus,  τρυπώνουμε κυριολεκτικά στο φουαγιέ του θεάτρου, βρεγμένοι από την κορφή ως τα νύχια. 

Η πρόβα έχει ξεκινήσει και προσπαθούμε αθόρυβα να πάρουμε τις θέσεις μας. 

Στο κέντρο τη σκηνής, ηΛίλα Μπακλέση έχει έναν μονόλογο, όπου με επιχειρήματα προσπαθεί να πείσει τις άλλες δύο ηθοποιούς της παράστασης, τη Νατάσα Εξηνταβελώνη και την Αγγελική Πασπαλιάρη. Όλες τους απευθύνονται η μία στην άλλη με το ίδιο όνομα, όλες λέγονται «Αλεχάνδρα». 

Παρακολουθούμε ένα πέρασμα λίγο πριν την πρεμιέρα της Παρασκευής 17 Δεκεμβρίου. Η σκηνοθέτιδα της παράστασης, Λητώ Τριανταφυλλίδου, παρακολουθεί προσεκτικά, σημειώνει συχνά αλλά δεν διακόπτει τις τρεις ηθοποιούς. Εξάλλου, όλα είναι έτοιμα, μικρολεπτομέρειες μένουν.  

Σύμφωνα με την υπόθεση του έργου του Χιλιανού συγγραφέα Γκυγιέρμο Καλντερόν,παρακολουθούμε τρεις γυναίκες, όλες με το ίδιο όνομα «Αλεχάνδρα», που συναντιούνται σ’ ένα δωμάτιο με στόχο να αποφασίσουν τι θα γίνει ένα κτίριο. Μια βίλα, η βίλα Γκριμάλντι, ένας υπαρκτός χώρος βασανιστηρίων και δολοφονιών της Χιλής κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Αουγκούστο Πινοσέτ  (1973-1990). Με χιούμορ και δραματική μαεστρία, ο Χιλιανός συγγραφέας δημιουργεί τρεις σύγχρονους χαρακτήρες που ανυποψίαστοι μπαίνουν σε ένα παιχνίδι ανάκτησης της προσωπικής τους ιστορίας. Θα πρέπει η Βίλα να γίνει ένα μνημείο για τις κτηνωδίες που συνέβησαν εκεί; Να παραμείνει ένα ερείπιο, να ξεχαστεί; Να γίνει χώρος τέχνης; Κάθε μια επιλογή εκφράζει μια διαφορετική σχέση με την Ιστορία, αλλά και μια διαφορετική ανάγκη των θυμάτων της.  

Ρωτώ τη σκηνοθέτιδα πώς ανακάλυψε αυτό το έργο. «Είναι συγγραφέας από τη Χιλή αλλά έχει διεθνή παρουσία. Εγώ ήρθα σ’ επαφή μαζί του, όσο ζούσα στη Νέα Υόρκη και είχα δει το έργο, όταν ανέβηκε το 2017 εκεί. Θεώρησα ότι είναι ένα έργο πολύ κοντά σε συλλογισμούς και προβληματισμούς που είχα σε σχέση με την Ελλάδα. Από τότε είχε μπει στο μυαλό μου ότι ήθελα να το ανεβάσω εδώ», μου εξηγεί η Λητώ. 

Και οι τρεις ηθοποιοί, αν και νέες στον χώρο, έχουν στο βιογραφικό τους αξιόλογες συνεργασίες και σημαντικές ερμηνείες. Τι τις συγκίνησε όμως στο συγκεκριμένο κείμενο και είπαν το «ναι»; 

 Η Λίλα Μπακλέση μου λέει χαρακτηριστικά: «Όταν διάβασα το έργο, το πρώτο που μου ήρθε στο μυαλό είναι μια σύνδεση με τη δική μας ιστορία και την Ελλάδα. Εδώ δεν μιλάμε καθόλου για τα βασανιστήρια που έχουν συμβεί κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας ή του εμφυλίου. Δεν μιλάμε για το τι έγινε για παράδειγμα στο κτίριο της Μπουμπουλίνας. Η πρώτη σύνδεση, λοιπόν, ήταν αυτή και πώς αντιμετωπίζουμε το θέμα της μνήμης και του τραύματος». 

Από την άλλη πλευρά, η Λίλα θα μου μιλήσει και συναισθηματικά γι’ αυτή τη δουλειά: 

«Αυτή η συνεργασία είναι για εμάς πολύτιμη γιατί με τα κορίτσια ήμασταν μαζί από τη σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Δεν ήμασταν μόνο συμφοιτήτριες αλλά και φίλες. Φέτος κλείνουμε δέκα χρόνια και ήταν ευτυχές το γεγονός ότι μας σκηνοθετεί η Λητώ».

 Η Αγγελική Πασπαλιάρη, το «google» της παρέας, όπως λένε και οι υπόλοιπες του θιάσου πειράζοντάς την, εστιάζει σ’ ένα άλλο κομμάτι, εξίσου σημαντικό: 

 «Όταν διαχειριζόμαστε την ιστορία, πολύ δύσκολα αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο της γυναίκας. Είναι σημαντικό να δούμε πώς οι συγκεκριμένες γυναίκες αλλά και κάθε γυναίκα που έχει υποστεί βασανιστήρια, τα υπόκειται κατά βάση λόγω του φύλου της και αφορμόμενη από εκεί. Για μια γυναίκα δεν θα σκεφτούν ποτέ ότι μπορεί να έχει ιδεολογία. Αν για παράδειγμα είναι κουμουνίστρια, θα την ρωτήσουν αν την έμπλεξε ο γκόμενός της, ο αδερφός της, ο πατέρας της ή όποιος άλλος… Λες και δεν έχει υπόσταση μόνη της. Αυτό είναι ένα ζήτημα που πολύ μαλακά και όμορφα αναδεικνύεται μέσα από το κείμενο. Ότι τα συγκεκριμένα βασανιστήρια έχουν ταυτότητα φύλου. Είναι τελείως διαφορετικό το τι υπέστησαν οι άνδρες στη βίλα σε σχέση μ’ αυτά που πέρασαν οι γυναίκες. Δυστυχώς στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή έχει και μια ιδιαίτερη αξία να το τονίσουμε».  

Η Νατάσα Εξηνταβελώνη, ακούγοντάς την προσεκτικά προσθέτει: «Ένα άλλο σοβαρό ζήτημα που θίγει το έργο είναι τι σημαίνει, και ιδιαίτερα στην εποχή μας, το «έχω βιαστεί» ή το «έχω βιαστεί άμεσα» και τι σημαίνει ότι υφίσταμαι κάτι με άμεσο ή έμμεσο τρόπο.  Επίσης, έχει να κάνει με τα βιώματα και την ιστορία του κάθε ανθρώπου και πώς τα αντιμετωπίζει ο καθένας ως ταμπού με άμεσο ή έμμεσο τρόπο. Το πώς για κάποια πράγματα δεν μιλάμε…» 

Η παράσταση είναι μια γυναικεία υπόθεση. Εκτός από τον Γιώργο Λιτζέρη, που υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια, όλοι οι άλλοι συντελεστές είναι γυναίκες. 

Παρούσα στην πρόβα και η μουσικός Αλεξάνδρα Κατερινοπούλου που υπογράφει τη μουσική της παράστασης. Τι ρωτώ τι την συγκίνησε περισσότερο στο έργο του Χιλιανού συγγραφέα. 

«Υπάρχει μια φράση που λέει η Αλεχάνδρα της Νατάσας Εξηνταβελώνη στον τελευταίο μονόλογο: «Είμαι ο δρόμος που δεν πήρα» και γενικότερα αυτός ο μονόλογος έχει μια μεγάλη δυναμική γιατί είναι μια απάντηση σ’ όλο το έργο. Εκεί βγαίνει ο χαρακτήρας όλων των γυναικών και μπαίνει το συναίσθημα της οργής, της αποφασιστικότητας αλλά και μιας ξεχωριστής δύναμης. Σ’ αυτό το σημείο είναι η αλήθεια ότι προβληματίστηκα περισσότερο και όταν έγραφα τη μουσική γιατί ο λόγος έχει τέτοια δύναμη που πρέπει και οι νότες να συμβαδίζουν, χωρίς να υπογραμμίζουν κάτι συγκεκριμένο…» 

Πόσο δύσκολο είναι να γράψεις μουσική, όταν ο λόγος είναι τόσο δυνατός; 

«Πάντα υπάρχει η παγίδα του μελό, αυτό είναι μια ευκολία. Για να το αποφύγω, ήμουν μαζί με την ομάδα από την αρχή και συμμετείχα και στη μεγάλη έρευνα που κάναμε για να καταλάβουμε τους χαρακτήρες και να δούμε γιατί συμπεριφέρονται έτσι. Αυτό βοήθησε και τους ηθοποιούς στις ερμηνείες τους και εμένα στη σύνθεση».

Όλες μαζί σχολιάζουμε πόσο σπάνια ανεβαίνουν στη χώρα μας πολιτικά έργα, ιδιαίτερα όταν αφορούν γυναίκες. Η Αγγελική Πασπαλιάρη παρατηρεί πολύ ορθά ότι ακόμα και στο βιβλίο της Γ΄ Λυκείου, υπάρχει μόνο μιάμιση πρόταση για τον εμφύλιο και το επαναλαμβάνει: «Μιάμιση πρόταση».

«Το παρελθόν και το τραύμα που μας αφήνει, είναι βασικός πυρήνας του έργου. Το κείμενο  έχει έναν έντονο προβληματισμό σε σχέση με τη γυναίκα και τη βία που ξεπερνάει τα σύνορα και αυτό μου κέντρισε από την αρχή το ενδιαφέρον», συμπληρώνει η Λητώ Τριανταφυλλίδου.  

 Συμφωνούμε, όμως, ότι η Τέχνη οφείλει ακόμη και σε μια κοινωνία που δεν μιλάει εύκολα για τις πληγές του παρελθόντος, να ανοίξει δρόμους. Μ’ αυτή την ελπίδα, μέσα στους ζοφερούς καιρούς με τις γυναικοκτονίες να φτάνουν τον θλιβερό αριθμό των 17 θυμάτων, αφήνω το μικρό θέατρο της οδού Ευμολπιδών 13 στο Γκάζι… 

Στο κέντρο της πόλης των Σερρών, στο Δημοτικό Θέατρο «Αστέρια», κόσμος ανοίγει και κλείνει την πόρτα συνεχώς. Οι συντελεστές της παράστασης «ΜΑΥΡΟ ΝΕΡΟ Ή Πόσο Διαρκεί Μια Μνήμη», βρίσκονται σ’ έναν δημιουργικό αναβρασμό πριν την επίσημη πρεμιέρα της παράστασης την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου.

Το έργο που έγραψαν η Ματίνα Μέγκλα και η Εύα Οικονόμου-Βαμβακά, δημιουργήθηκε κατά παραγγελία του Δη.Πε.Θε. Σερρών, στο πλαίσιο του εορτασμού για τα 200 χρόνια της επανάστασης.

Στην κεντρική σκηνή, οι πρόβες έχουν ξεκινήσει από νωρίς. Ο Αλέξανδρος Γκόνης σηκώνει την μπαγκέτα του και η ορχήστρα ερμηνεύει τις μελωδίες και τα τραγούδια που έχει γράψει για την παράσταση.

Η Εύα Οικονόμου-Βαμβακά από τη θέση του σκηνοθέτη, παρακολουθεί προσεκτικά το πέρασμα και παρεμβαίνει διακριτικά όπου χρειάζεται. Το εγχείρημα από μόνο του είναι εξαιρετικά δύσκολο, αν λάβει κάποιος υπόψιν του ότι στη σκηνή υπάρχουν δεκαέξι άτομα, αφού στην παράσταση συμμετέχουν και μαθητές του Μουσικού Σχολείου Σερρών αλλά και μέλη της χορωδίας της Στέλλας Βλαχοπούλου.

Οι τέσσερις επαγγελματίες ηθοποιοί της παράστασης: η Μαριέλα Δουμπού, ο Δημήτρης Κουστολίδης, η Ελένη Μαβίδου και ο Δημήτρης Τσιγκριμάνης, δίνουν τον ρυθμό σ’ όλη την ομάδα.

Η παράσταση εξερευνά το ζήτημα της μνήμης και η Μαριέλα Δουμπού συνδέει το παρόν με το παρελθόν της πόλης. Μια κοπέλα που εργάζεται ως καταγραφέας προφορικών ιστοριών, ένας θεματοφύλακας μνήμης συγκινείται από μια ιστορία που έχει χρεωθεί. Από μια ιστορία που, αν και δεν είναι δική της, μεταμορφώθηκε σε μνήμη της. Από πρόσωπα που ποτέ δε γνώρισε αλλά έγιναν οικείοι της… και ταξιδεύει στις Σέρρες για να περπατήσει στους δρόμους της, να δει τη νέα πόλη που χτίστηκε πάνω στον καμένο τόπο, να γνωρίσει τους ανθρώπους, να μυρίσει, να ακούσει και να αισθανθεί.

Τι έγιναν οι κάτοικοι στις 28 Ιουνίου 1913, λίγο μετά την απελευθέρωση και την ένωση με την Ελλάδα;

Οι Βούλγαροι κατακτητές τρέχουν στα στενά των Σερρών, σκορπίζοντας τον φόβο και τον θάνατο. Μέσα σ’ αυτή την καταστροφή, όμως, ο έρωτας δύο νεόνυμφων αντιστέκεται.

Ο Δημήτρης Τσιγκριμάνης και η Ελένη Μαβίδου ενσαρκώνουν μοναδικά το ζευγάρι των ερωτευμένων, διαθέτοντας αξιοσημείωτη χημεία.

«…Ξέρω ότι εκεί ήσουν όσο έλειπα. Όπου κι αν ήταν το κορμί σου, εσύ ήσουν εκεί. Το ξέρω…», θα πουν ο ένας στον άλλον όταν ξαναβρεθούν μετά τις πληγές του πολέμου.

Ο Δημήτρης Κουστολίδης ως Σερραίος που αντιστέκεται στην καταστροφή, έχει μια υπέροχη στιγμή στο κέντρο της σκηνής, όταν το τραπέζι του γάμου έχει μετατραπεί στο ποτάμι...ένα ποτάμι όπου το νερό έγινε μαύρο από το αίμα των ανθρώπων, ενώ συγκινεί με την ελληνική σημαία.

Από το παρελθόν ερχόμαστε στο σήμερα, στο φινάλε, και η Μαριέλα Δουμπού αναρωτιέται:

«…108 χρόνια πριν. Ποιοι περπάτησαν σε αυτούς τους δρόμους; Πόσοι έτρεξαν για να σωθούν από τη φωτιά; Πόσο μακριά κατάφεραν να φτάσουν; Η φωτιά… Γλίστρησε από το χέρι του κατακτητή στις αρτηρίες της πόλης».

Η παράσταση ευτύχισε με τα υπέροχα σκηνικά και κοστούμια που δημιουργήθηκαν με μεράκι από τη Ματίνα Μέγκλα και τους ατμοσφαιρικούς φωτισμούς από τη Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου.

Η είσοδος είναι δωρεάν. Μην την χάσετε!

Ευχόμαστε αυτή η παραγωγή να βρει τον δρόμο της και σε κάποιο αθηναϊκό θέατρο, ώστε να την απολαύσουν περισσότεροι θεατές.

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Το έργο του Τρέισι Λετς,  «Killer Joe», παρουσιάζεται στο θέατρο Εμπορικόν και ο  Γιάννης Στάνκογλου υπογράφει μ’ αυτό την πρώτη του σκηνοθετική δουλειά.  

Όταν ο 22χρονος έμπορος ναρκωτικών (Κρίς), ανακαλύπτει ότι η μητέρα του έκλεψε το απόθεμα των ναρκωτικών που είχε αναλάβει να πουλήσει για λογαριασμό μιας συμμορίας, πρέπει να σκεφτεί ένα τρόπο να μαζέψει άμεσα 6.000 δολάρια για να σώσει τη ζωή του από τους προμηθευτές που τον κυνηγούν. Μέσα στην απελπισία του, ζητά τη βοήθεια του πληρωμένου δολοφόνου «Κίλερ Τζο», προκειμένου να δολοφονήσει τη μητέρα του και να εισπράξει την ασφάλεια ζωής της, ύψους 50.000 δολαρίων. Ωστόσο, ο Τζο ζητάει προκαταβολή για τη… «δουλειά» και αφού ο Κρις δεν έχει να του δώσει, παίρνει ως εγγύηση την ελκυστική αδερφή του Κρις, την Ντότι. Και μέχρι να πληρωθεί ο Τζο, η Ντότι... δεν επιστρέφεται. 

Ο Τρέισι Λετς, βραβευμένος με Πούλιτζερ και Τόνι, έχει γίνει γνωστός στο ευρύ κοινό και από τη μεγάλη οθόνη. Στο συγκεκριμένο έργο παρακολουθήσαμε, σε σκηνοθεσία  Γουίλιαμ Φρίντκιν το 2011, τον Μάθιου Μακόναχι στον πρωταγωνιστικό ρόλο.  

Ο Γιάννης Στάνκογλου επέλεξε, ορθά κατά τη γνώμη μου, ένα έργο που ερμηνευτικά του ταιριάζει γάντι.  Ο σκληρός, γοητευτικός αλλά κρυφά ευαίσθητος Τζο είναι σαν να γράφτηκε για εκείνον και μπορεί να είναι ένας ρόλος «piece of cake», όπως θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι Άγγλοι, αλλά, προσωπικά  προτιμώ να τον παρακολουθώ να βγαίνει από τα νερά της ευκολίας του, όπως έγινε το καλοκαίρι με την εξαιρετική ερμηνεία του στον «Προμηθέα Δεσμώτη», υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Άρη Μπινιάρη. 

Παρ’ όλα αυτά, είναι μια έξυπνη λύση, αν θέλει κανείς να επιχειρήσει και την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα, στην οποία μάλιστα και θα πρωταγωνιστεί. 

Η μεγάλη αδυναμία όμως, στη συγκεκριμένη δουλειά, είναι ότι ενώ ο ίδιος επιλέγει τον δρόμο του σκληρού ρεαλισμού, σε αρκετές σκηνές δεν καταφέρνει να τον υπηρετήσει απόλυτα, βγάζοντας τον θεατή από την ωραία ατμόσφαιρα αυτού του επώδυνου και σχεδόν κωμικού θρίλερ.  

Τι και αν από την  πρώτη στιγμή το ηχητικό περιβάλλον με τη βροχή που γλείφει κυριολεκτικά τα παράθυρα του σκηνικού (εξαιρετική δουλειά της Αλεξίας Θεοδωράκη), μας προδιαθέτει για τα καλύτερα;  Στη συγκεκριμένη παράσταση οι καλές προθέσεις δεν φτάνουν. 

Ο Γιάννης Στάνκογλου δεν καταφέρνει να πείσει και αυτό γιατί οι πιο ακραίες σκηνές φαίνονται ξεκάθαρα χορογραφημένες και οι ερμηνείες τελείως αμήχανες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρώτη σεξουαλική επαφή του Τζο με την Ντότι. Χίλιες φορές να αφήσεις τον θεατή να φανταστεί κάτι, παρά να του δείξεις ένα τεράστιο ψέμα.  

Οι παύσεις ατελείωτες, η αμηχανία μεγάλη και σε πολλές σκηνές ακούγονται μόνο λόγια.  

Παρ’ όλα αυτά, οι δύο νεότεροι της παρέας :  ο Κώστας Νικούλι και η Ναταλία Σουίφτ καταφέρνουν να ξεχωρίσουν και να δώσουν στην παράσταση τις πιο ενδιαφέρουσες σκηνές τους. Νέοι ηθοποιοί με πολύ ταλέντο.  

Η Ντότι της Σουίφτ, που έχει σαφείς επιρροές από τη Λόρα του Τεννεσί Ουίλιαμς στον  «Γυάλινο Κόσμο», διανθίζει την ερμηνεία της με τέτοια ευαισθησία, που συγκινεί.  

Ο Νικούλι διαθέτει ορμή και σκηνική ένταση. Οι δυο τους χαρίζουν στην παράσταση την πιο δυνατή σκηνή της, πριν την κηδεία της μητέρας.  

Αντίθετα, ο Κωνσταντίνος Σειραδάκης και η  Δήμητρα Λημνιού είναι τελείως επιφανειακοί και φλερτάρουν με την υπερβολή.  

Ξέχωρα από το σκηνικό, η Αλεξία Θεοδωράκη υπογράφει και τα κοστούμια της παράστασης και εκεί με την ίδια λογική. Τα κοστούμια της αποτελούν και σκηνικά αντικείμενα, που πολλές φορές πρωταγωνιστούν στο έργο και ενισχύουν την εξέλιξη της πλοκής – χαρακτηριστικό παράδειγμα το απλό μαύρο φόρεμα.  

Η μουσική του Φώτη Σιώτα χρησιμοποιήθηκε σε τέτοιο σημείο υπερβολής που κούρασε. Ατμοσφαιρικοί και ταιριαστοί οι φωτισμοί του Γιώργου Καρβέλα. 

Συνολικά,  η παράσταση του Γιάννη Στάνκογλου μπορεί να είχε τις καλύτερες προθέσεις αλλά δεν κατάφερε σε καμία περίπτωση να φέρει στη σκηνή του θεάτρου Εμπορικόν την απόγνωση των ηρώων, τη σκληρή φτώχεια του αμερικανικού Νότου και την τραγωδία της καπιταλιστικής ουτοπίας των έργων του Τρέισι Λετς.  Μοιάζει να έλειπε ένα τρίτο μάτι, το μάτι του σκηνοθέτη ή σαν υποκριτική πεντάδα, να ήθελε πολλές ακόμη πρόβες... 

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Τη συναντώ στο θέατρο αρκετές ώρες, πριν ανέβει στη σκηνή για την πετυχημένη «Παγίδα» του Ρομπέρ Τομά, σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια που έχει κάνει μεγάλη επιτυχία, ήδη από την καλοκαιρινή περιοδεία, και συνεχίζει να ενθουσιάζει το κοινό στο Θέατρο Ζίνα.

Καθόμαστε σ’ ένα κοντινό καφέ και το τηλέφωνο ξεκινάει την ηχογράφηση για μια κουβέντα που δεν μπερδεύεται στα όρια της συνέντευξης και δεν έχει off the record. Η Έφη Μουρίκη δικαιώνει τον τίτλο του «καλλιτέχνη», όχι μόνο στη σκηνή αλλά κυρίως στη ζωή.

Κατασταλαγμένη, αποφασισμένη, έχοντας αφήσει πίσω της ανασφάλειες και εγωκεντρισμούς, μοιάζει να απολαμβάνει κάθε συνεργασία της, ακόμα και αυτές που όπως θα μου εξομολογηθεί, μπορεί να μην είχαν επιτυχία και αυτό γιατί, ξέρει πολύ καλά ότι όλα στη ζωή είναι επιλογές και «όλες οι επιλογές έχουν τίμημα»...

Με παρρησία θα μιλήσει για το θέμα των ημερών, την αποχώρηση του Άρη Σερβετάλη, τη δημοσιότητα, το πορτοκαλί νυφικό που φορούσε στο γάμο της και βγήκε στη δημοσιότητα δεκαετίες μετά, ακόμα και τις αδιάκριτες ερωτήσεις για τη μητρότητα.

Από το καλοκαίρι, το κοινό έχει αγκαλιάσει την «Παγίδα» και η επιτυχία συνεχίζεται στο Θέατρο Ζίνα. Πώς ξεκίνησε η ιδέα γι’ αυτή την παράσταση;  

 Το συγκεκριμένο έργο ήρθε από τον Μάρκο Τάγαρη, τον παραγωγό, που μας το πρότεινε πριν την πανδημία. Είπαμε αμέσως «ναι», γιατί το γνωρίζαμε και θέλαμε και εμείς να το ανεβάσουμε από τότε που κάναμε τις παραγωγές στο θέατρο Ριάλτο. Τελικά καλύτερα που δεν ανέβηκε τότε, γιατί τώρα ανεβαίνει με τις καλύτερες συνθήκες και όσον αφορά την παραγωγή και τους συντελεστές.   

 Πραγματικά, ο παραγωγός μας ήταν αυτός που πίστεψε τόσο πολύ αυτή την παράσταση. Ακόμα και αν εμείς είχαμε τα άγχη μας ή ήμασταν διστακτικοί, ο Μάρκος έλεγε από την αρχή ότι θα σκίσει αυτή η παράσταση. Την πίστεψε πάρα πολύ.   

Τώρα που δεν έχετε το άγχος της παραγωγής, νιώθεις ότι απολαμβάνεις περισσότερο όλη τη διαδικασία;   

 Είμαι ένας άνθρωπος που μου αρέσει να απολαμβάνω και να βλέπω την αισιόδοξη πλευρά. Μπορώ να σου πω ότι αν και σαφέστατα σου φεύγει ένα βάρος, και τότε που είχαμε το θέατρο ένιωθα δημιουργική. Για παράδειγμα, όταν είχαμε κάνει τον  «Άμλετ Β'» (σςςς του Σάμιουελ Μπόμπρικ, το 2008), αποφασίσαμε να κάνουμε μόνοι μας την παραγωγή, για να γίνει η παράσταση όπως την είχαμε ονειρευτεί. Γιατί πολλές φορές, ιδιαίτερα όταν είσαι και πιο νέος, μπορεί ο παραγωγός να σου επιβάλλει μια άποψη.   

 Ο ηθοποιός πρέπει να έχει δική του άποψη ή πρέπει να ακολουθεί τη σκηνοθετική γραμμή;  

 Πιστεύω ότι ένας ηθοποιός πρέπει να είναι ένας μικρός σκηνοθέτης. Να γνωρίζει πολύ καλά το έργο, τους άλλους ρόλους αλλά να έχει και συνολικά την έγνοια της παράστασης. Το θέατρο είναι συλλογική δουλειά, δεν είναι του ενός. Όσο καλύτερο αποτέλεσμα βγάλει το σύνολο, τόσο πιο κερδισμένη είναι και η κάθε μονάδα της παράστασης.  Εμείς στην «Παγίδα» είμαστε τυχεροί γιατί έχουμε έναν υπέροχο σκηνοθέτη, τον Πέτρο Ζούλια, που πάντα λατρεύω να δουλεύω μαζί του. Ο Πέτρος μαζί με τον Ντασέν είναι οι σκηνοθέτες με τους οποίους απόλαυσα περισσότερο τις πρόβες.

"Ο φανατισμός δεν συνάδει με την Τέχνη. Πάντα σε τέτοιες στιγμές θυμάμαι την πολύ γνωστή φράση του Νίτσε, «Η αλήθεια δεν κινδυνεύει από το ψέμα αλλά από τις πεποιθήσεις». Πρέπει να σεβόμαστε ότι σήμερα πεθαίνει πολύς κόσμος κάθε μέρα από τον κορονοϊό."

 Τις τελευταίες μέρες, όλα τα ΜΜΕ ασχολούνται με τον Άρη Σερβετάλη και την απόφασή του να αποχωρήσει από την παράσταση. Πώς το είδες όλο αυτό;  

 Εμένα δεν μου άρεσε. Γενικώς δεν μου αρέσει ο φανατισμός. Ο φανατισμός δεν συνάδει με την Τέχνη. Πάντα σε τέτοιες στιγμές θυμάμαι την πολύ γνωστή φράση του Νίτσε, «Η αλήθεια δεν κινδυνεύει από το ψέμα αλλά από τις πεποιθήσεις». Πρέπει να σεβόμαστε ότι σήμερα πεθαίνει πολύς κόσμος κάθε μέρα από τον κορονοϊό. Καταλαβαίνω, ότι μπορεί να είχε προειδοποιήσει αλλά ο κλάδος μας περνάει τεράστια κρίση. Εγώ δεν θα το έκανα με τίποτα.   

 Επίσης, όσον αφορά τους διαχωρισμούς, να πούμε ότι και στο Άγιο Όρος δεν μπαίνουν γυναίκες... Θα σου πω και κάτι άλλο που δεν μου άρεσε, άσχετα με την αποχώρηση. Όταν είχα περάσει από το θέατρο, είχα δει τρεις τεράστιες αφίσες του ιδίου. Κανένας άλλος ηθοποιός δεν φαίνεται πουθενά... Τέλος, υπάρχουν τόσα προβλήματα στον κλάδο μας, που δεν είδα κανέναν από αυτούς να βγαίνει να μιλήσει.  

 Να πούμε, βέβαια, ότι όλοι οι καλλιτέχνες έχετε έρθει σε δύσκολη θέση μ’ αυτή την κατάσταση των πιστοποιητικών. Πάλι το θέατρο την πληρώνει. Για να κάνω τον συνήγορο του διαβόλου, να πούμε ότι υπάρχει και ο αντίλογος που λέει, «Πάω στο κρεοπωλείο, μπαίνω στο λεωφορείο...Γιατί να μην μπαίνω και στο θέατρο;»  

Ναι, υπάρχει όμως μια διαφορετική συνθήκη στο θέατρο. Αν αρρωστήσει ένας, κατεβαίνει η παράσταση για δέκα μέρες. Δεν είναι φεύγω και έρχεται κάποιος άλλος στη θέση μου. Επομένως είμαστε αναγκαστικά πολύ πιο προσεκτικοί.   

 Μην ξεχνάμε ότι το θέατρο ήταν το πρώτο που έκλεισε και το τελευταίο που άνοιξε και γι’ αυτό οφείλουμε να το στηρίξουμε και να το προστατεύσουμε. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι στον χώρο μας, που έχουν τεράστια οικονομική ανάγκη να δουλέψουν.  Νομίζω, λοιπόν, ότι πέρα από οποιαδήποτε πεποίθηση μπορεί να έχουμε, οφείλουμε να μπαίνουμε στη θέση του άλλου και στις δυσκολίες του.   

 Με τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη είστε πολλά χρόνια παντρεμένοι. Πώς αντιμετωπίζεις τη δημοσιότητα; Μπορεί να σ’ εκνευρίσει όταν πηγαίνετε κάπου και μπορεί να περάσει οποιοσδήποτε να σας μιλήσει;  

 Δεν έχουμε πολλά τέτοια... Στον Βλαδίμηρο μιλάνε περισσότερο. Εμένα δεν μ’ ενοχλεί ο κόσμος, εξάλλου δεν είμαι και τόσο γνωστή...  

 Εντάξει, νομίζω σε γνωρίζει το κοινό..  

 Κάποιοι ναι....Όμως τον  Βλαδίμηρο ή κάποιους άλλους που παίζουν στην τηλεόραση, οι θεατές είναι λογικό να τους αγκαλιάζουν περισσότερο. Θα σου έλεγα ότι στη ζωή μου πάντα ήθελα να κάνω επιλογές συνειδητές. Γιατί όσο πιο συνειδητές είναι οι επιλογές σου, τόσο μεγαλύτερη δύναμη έχεις να πληρώσεις το κόστος, γιατί κάθε επιλογή έχει κόστος. Σπάνια έχω έρθει σε δύσκολη θέση από κάποια αντίδραση στον δρόμο.   

"Το πιο σημαντικό για μένα ήταν και είναι πάντα το θέατρο. Αυτό λατρεύω πραγματικά! Το θέατρο και τους μεγάλους συγγραφείς..."

 Έφη, εσύ δεν την συμπαθείς την τηλεόραση; Βλέπουμε ωραίες δουλειές τελευταία. Δεν σ’ έχει συγκινήσει κάποια;  

 Είχα κάνει παλιότερα...Αλλά προτίμησα να διδάσκω σε σχολές και να είμαι στο θέατρο. Το πιο σημαντικό για μένα ήταν και είναι πάντα το θέατρο. Αυτό λατρεύω πραγματικά! Το θέατρο και τους μεγάλους συγγραφείς...  

 Μου δίνεις μια πάσα τώρα να θυμηθώ δύο δουλειές που είχατε κάνει στο Θέατρο του Αρμένη, τις «Δούλες» και το «Κεκλεισμένων των θυρών»...Πιστεύεις ότι το κοινό δύσκολα ακολουθεί τέτοιες επιλογές;  

 Ξέρεις πολύ καλά που απευθύνεσαι, γι’ αυτό είναι και μικρότερο το θέατρο. Είναι αυτό που σου είπα και πριν: συνειδητή επιλογή.  Δεν περίμενα ξαφνικά, οι «Δούλες» για παράδειγμα, να είχαν την ίδια εμπορική επιτυχία με την «Παγίδα» τώρα, είναι τελείως διαφορετικό.   

"Έχω βρεθεί σε παράσταση που δεν με ικανοποιούσε καλλιτεχνικά και δεν είχε και εμπορική επιτυχία, αλλά είχα περάσει πολύ ωραία στα παρασκήνια και  έτσι μου έμεινε σαν μια καλή ανάμνηση"

 Υπάρχει κάτι που δεν έχεις κάνει στο θέατρο και ονειρεύεσαι να το κάνεις;  

 Δεν πηγαίνει το μυαλό μου σε ρόλους, αλήθεια σου λέω, πηγαίνει σε συγγραφείς και σε συνεργάτες. Θέλω να περνάω όμορφα. Έχω βρεθεί σε παράσταση που δεν με ικανοποιούσε καλλιτεχνικά και δεν είχε και εμπορική επιτυχία, αλλά είχα περάσει πολύ ωραία στα παρασκήνια και  έτσι μου έμεινε σαν μια καλή ανάμνηση. Για μένα το πιο σημαντικό είναι να έχω επικοινωνία με τους συναδέλφους μου.   

Επιπλέον, οι μεγάλοι συγγραφείς μ’ ακολουθούν και στη ζωή μου ή μάλλον τους ακολουθώ. Τους διαβάζω και τους ξαναδιαβάζω. Θέλουν τεράστια μελέτη. Αν νομίζεις ότι κάνεις δύο μήνες πρόβες και ανεβάζεις Σαίξπηρ, είσαι γελασμένος.   

 Βλέπουμε όμως πολλές παραστάσεις να ανεβαίνουν με ελάχιστες πρόβες...στο πόδι τολμώ να πω...  

 Ναι, δυστυχώς...Χαζοί είναι οι Άγγλοι που μελετάνε χρόνια πριν ανεβάζουν μια παράσταση; Δεν γίνεται σε μια μέρα να κατανοήσεις τη συμπύκνωση των νοημάτων των Αρχαίων Τραγικών, του Τσέχωφ, του Σαίξπηρ.  

 Θυμάμαι, παλιά είχα δει μια παράσταση από γερμανικό θίασο, ίσως και την καλύτερη της ζωής μου και ήταν σαν να καταλάβαινα γερμανικά. Εκείνο που είχα συνειδητοποιήσει και, εκεί φαίνεται η ευφυΐα του σκηνοθέτη, ήταν ότι διηύθυνε στην παράσταση. Δεν πήγε να καπελώσει τον συγγραφέα ούτε να τραβήξει την προσοχή με ευκολίες.  

 Να πάμε λίγο στον κινηματογράφο.  Θυμάμαι μια ταινία που είχατε κάνει, όπου υπογράφατε το σενάριο και τη σκηνοθεσία, το «Straight Story» (2006). Νομίζω ήταν πολύ μπροστά για την εποχή της..  

 Ναι, ήταν για τη διαφορετικότητα....  

 Νομίζω είχε πάει πολύ καλά και εμπορικά. Δεν σκεφτήκατε να ξανακάνετε σινεμά;  

 Όχι, γιατί θέλει πάρα πολύ χρόνο και πρέπει να ξεχάσεις όλα τα άλλα. Ενώ είχαμε προτάσεις, δεν μπορέσαμε τελικά.   

 Η αλήθεια είναι ότι εκείνη την εποχή δεν μιλούσαμε, όσο σήμερα για την διαφορετικότητα, όσον αφορά το σεξ ή οτιδήποτε άλλο. Σήμερα, από την άλλη, ζούμε σε μια εποχή που έχουμε στραφεί τόσο πολύ προς αυτό, που έχει χαθεί η συλλογικότητα.   

"Γι’ αυτό και είμαι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε σχέση με την εργασία των ανθρώπων. Γιατί θα ζήσουμε άγριες καταστάσεις σε σχέση με τη φτώχεια. "

 Γενικότερα, νομίζω ότι έχει χαθεί το μέτρο σ’ όλα...  

 Είναι και ένα παιχνίδι της καταναλωτικής κοινωνίας. Λένε πολύ σωστά ότι για να κρατήσεις σ’ άγνοια έναν άνθρωπο, δύο τρόποι υπάρχουν: ή καθόλου πληροφόρηση ή υπερπληροφόρηση. Ζούμε το δεύτερο τώρα, γι’ αυτό και ό,τι είναι σημαντικό σήμερα, σε μια μέρα θα έχει ξεχαστεί. Αυτό είναι το παιχνίδι της κατανάλωσης...Και δυστυχώς, μέσα από αυτό εμφανίζεται και ένα άλλο τεράστιο πρόβλημα που είναι το ζήτημα της φτώχειας. Γι’ αυτό και είμαι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε σχέση με την εργασία των ανθρώπων. Γιατί θα ζήσουμε άγριες καταστάσεις σε σχέση με τη φτώχεια.   

 Ναι, και τώρα με τον κορονοϊό θα γίνουν ακόμη πιο δύσκολα τα πράγματα.  

 Σε παγκόσμιο επίπεδο ο κορονοϊός κατάφερε να κάνει αυτό που δεν έκανε η παγκοσμιοποίηση και όλοι ασχολούμαστε μ’ αυτό. Παράλληλα όμως, η φτώχεια αυξάνεται σε τέτοιο βαθμό που καταπατούνται όλα τα εργασιακά δικαιώματα. Λένε ότι σε κάθε πανδημία, δύο συμβαίνουν: ανεβαίνει η θρησκευτικότητα, λογικό είναι, και κατεβαίνουν οι τιμές. Είναι η πρώτη πανδημία που έχουν ανέβει τόσο πολύ οι τιμές.   

 Αυτό δεν έχουμε καταλάβει ακόμη, γι’ αυτό λέω να σκεφτούμε τη συλλογικότητα. Φοβάμαι ότι θα φτάσουμε σ’ ένα σημείο που θα είμαστε ο θάνατός σου, η ζωή μου.  

"Τώρα ξαφνικά, μετά από τόσα χρόνια μου λένε όλοι για το νυφικό! Ήταν μια φωτογραφία που ανέβασε ο Κωστέτσος. "

Να πάμε σε κάτι πιο ανάλαφρο; Είστε ένα πολύ μοντέρνο ζευγάρι. Δεν σου κρύβω ότι εντυπωσιάστηκα όταν σε είδα νύφη με πορτοκαλί νυφικό! 

Αυτό είναι πολύ παράξενο. Γιατί ο γάμος μας τότε ήταν σε πολύ στενό κύκλο, μόνο 30 άτομα. Σκέψου δεν είχαμε φωτογραφίες και είχα βάλει και όρο στον Βλαδίμηρο να γίνει κρυφά, χωρίς κάμερες. Εκείνη την εποχή έτρεχαν στις εκκλησίες σε όποιον παντρευόταν και δεν μου άρεσε...Τώρα ξαφνικά, μετά από τόσα χρόνια μου λένε όλοι για το νυφικό! Ήταν μια φωτογραφία που ανέβασε ο Κωστέτσος.  

Εμείς είχαμε πάει τότε στο ατελιέ, με τον Βλαδίμηρο μαζί, το είδαμε, μας άρεσε και είπαμε «αυτό»! 

Α!Και εκεί δεν ήσαστε παραδοσιακοί...Να μη δει ο γαμπρός τη νύφη με το νυφικό κ.λπ... 

Ναι, μαζί!  

Πόσο αδιάκριτο, άσχημο και αγενές είναι να σας ρωτάνε συνέχεια γιατί δεν κάνατε παιδιά; 

Ναι, ακόμα ρωτάνε.. Γενικά, οι αδιάκριτες ερωτήσεις που δεν είναι μόνο το θέμα του παιδιού, μπορεί να είναι και κάτι άλλο, δεν με πειράζουν. Δεν απαντάω και λέω πάμε παρακάτω. Σαφέστατα και είναι κάτι αδιάκριτο. Θα σου έλεγα όμως ότι, «το πολύ το κύριε λέησον το βαριέται και ο Θεός». Άντε να ρωτήσεις μια φορά, να πω εντάξει. Το βαρετό είναι οι ίδιες και οι ίδιες ερωτήσεις συνεχώς.  

"Και αν με ρωτάς τι ξεχωρίζω σ’ έναν άνθρωπο, δεν είναι ούτε η εξυπνάδα ούτε το ταλέντο, είναι η καλοσύνη και η προσφορά."

  Ποια είναι η χειρότερη ερώτηση που μπορεί να σου κάνουν; 

Είναι και η στιγμή που ρωτάει κανείς κάτι αλλά και ο χώρος και ο χρόνος. Όταν είχαν έρθει δημοσιογράφοι με κάμερες στην «Δεσποινίς Μαργαρίτα», μόλις είχα τελειώσει την παράσταση, μου έκαναν μια, δύο ερωτήσεις προσωπικές, απάντησα μ’ ευγένεια και στην τρίτη που ήταν «Αν σας την έχουν πέσει», εκεί εκνευρίστηκα πολύ. Σκέψου ότι συναντούσα κόσμο στο δρόμο και μου έδινε συγχαρητήρια, λέγοντάς μου ότι δεν μου μίλησαν μετά την παράσταση γιατί σκέφτονταν την κούρασή μου μιάμιση ώρα στη σκηνή. Αν βλέπεις το κοινό να σέβεται και τον δημοσιογράφο να ρωτάει μ’ αυτόν τον τρόπο, είναι σίγουρα ενοχλητικό. Είναι πάντα ο τρόπος, εμένα μου αρέσουν πάρα πολύ οι ευγενικοί άνθρωποι. Και αν με ρωτάς τι ξεχωρίζω σ’ έναν άνθρωπο, δεν είναι ούτε η εξυπνάδα ούτε το ταλέντο, είναι η καλοσύνη και η προσφορά.

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Το θέατρο είναι επικοινωνία, οι καλύτερες παραστάσεις είναι πάντα αυτές που οι ηθοποιοί γίνονται συμπαίκτες και όσα συμβαίνουν στη σκηνή γεννιούνται πραγματικά εκείνη τη στιγμή. Η πιο γοητευτική και θνησιγενής τέχνη δεν υπάρχει χωρίς πραγματική επικοινωνία. Τι γίνεται όμως όταν ο ηθοποιός καλείται να πει ολομόναχος την ιστορία ;  Οι μονόλογοι ξεκίνησαν από ανάγκη, εξυπηρετώντας τα χαμηλά μπάτζετ των παραγωγών, και κατάφεραν να γίνουν το απόλυτο Must-see. Και μπορεί να υπάρχουν και άνδρες ηθοποιοί  που μονολογούν εξαιρετικά αλλά σ’ αυτό τον τομέα οι γυναίκες έχουν την ρεβάνς! 

Δεκατρείς κυρίες μονολογούν και αξίζουν την προσοχή μας. 

Μια Γερμανίδα Γραμματέας 

«Η Ρένη Πιττακή, έχει μελετήσει και εμβαθύνει την γραμματέα της. Και καταθέτει ένα υποκριτικό κρεσέντο σε αυτόν τον δισυπόστατο ρόλο της. Γιατί, θέλει βασάνισμα ψυχής (και όχι μόνο), για να μπορέσεις να ερμηνεύσεις και να αποτυπώσεις σκηνικά από τη μια την φαινομενική ελαφρότητα και αθωότητα και από την άλλη την καλά κρυμμένη διάβρωση και σαπίλα. Να είσαι ένοχη δηλώνοντας αθώα. Και καλοκάγαθη, ούσα πανούργα», έγραφε ο Κώστας Ζήσης τον Οκτώβριο του 2020. Και πράγματι, ο μονόλογος του Christopher Hampton, που σκηνοθέτησε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Γιάννης Μόσχος, έχει κλέψει τις εντυπώσεις και συνεχίζεται στο Ιλίσια Βολανάκης. 

Σέρρα- η Ψυχή του Πόντου 

Ο Γιάννης Καλπούζος διασκεύασε ο ίδιος το μυθιστόρημά του για να ανέβει στη σκηνή και η Χρύσα Παπά εντυπωσιάζει με μια μεστή, δυναμική ερμηνεία με μέτρο και συναίσθημα. Η ίδια ερμηνεύει πολλούς ανδρικούς και γυναικείους ρόλους στη σκηνή του Πόλη και κερδίζει το πιο δυνατό χειροκρότημα.  

Η γυναίκα της Πάτρας 

Στην ίδια σκηνή, η  Ελένη Κοκκίδου δίνει ρέστα ως η «αξιοσέβαστη πόρνη» Πανωραία, στον μονόλογο που προέκυψε από τις συνεντεύξεις που έδωσε η ίδια η Πανωραία στον Γιώργο Χρονά. Τη σκηνοθετική επιμέλεια έχει η Λένα Κιτσοπούλου.  

Girls and Boys 

Με διθυραμβικές κριτικές  και γεμάτο το Black Box του 104, το εξαιρετικό έργο του  Dennis Kelly, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της  Άννας- Μαρίας Στεφαδούρου, άνθισε με μια συγκλονιστική ερμηνεία από τη Δώρα Παρδάλη. Η παράσταση έγινε το απόλυτο talk of the town και συνεχίζεται για 3^η χρονιά, μέχρι τέλος Ιανουαρίου. Πραγματικά, μην το χάσετε! 

Το Καινούργιο Παιδί 

Η Κάτια Δανδουλάκη ζήτησε από το αγαπημένο συγγραφικό δίδυμο των Ρέππα- Παπαθανασίου έναν μονόλογο. Εκείνοι τον έγραψαν και την σκηνοθέτησαν. Η σπουδαία ηθοποιός κλέβει τις εντυπώσεις στο θέατρό της, στην οδό Πατησίων.  

Έξι φορές 

Το μικρό αφιέρωμα στην Έλλη Λαμπέτη με την Όλια Λαζαρίδου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη, μετά την μεγάλη επιτυχία στο Μέγαρο Μουσικής επιστρέφει στο θέατρο Αλκυονίς. Η σπουδαία του θεάτρου μας, ερμηνεύει έξι διαφορετικούς ρόλους σε μια παράσταση - αναφορά στη μαγεία και την τέχνη του θεάτρου. Η σκηνοθεσία και οι φωτισμοί είναι του Γιώργου Νανούρη και η αρχική πηγή έμπνευσης είναι τα θρυλικά «Έξι μονόπρακτα» που είχε ανεβάσει η Έλλη Λαμπέτη το 1978 - στα οποία η πρωτοεμφανιζόμενη τότε Όλια Λαζαρίδου έπαιζε έναν βουβό ρόλο. 

Το υπέροχό μου διαζύγιο 

Η Φαίδρα Δρούκα, φέτος από τη σκηνή του Άνεσις, μας χαρίζει την καλύτερη ερμηνεία της καριέρα της σ’ ένα πολύ τρυφερό και σύγχρονο έργο της Geraldine Aron, σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη.  Η Ιρλανδή συγγραφέας, με χιούμορ, αυτοσαρκασμό και ζωντάνια, μάς παροτρύνει να ζήσουμε μαζί με τη χωρισμένη Άντζελα, όλες τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις αποφάσεις, και τις καινούριες εμπειρίες μιας γυναίκας που βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή της ζωής της,… στο αναπάντεχο διαζύγιο! Μιας γυναίκας έξυπνης μεν αλλά και παιδιάστικα αφελής -λόγω συζυγικών υποχωρήσεων- τρυφερής, δοτικής αλλά και συνάμα φοβισμένης, επίσης λόγω συζυγικών υποχωρήσεων, χαρούμενης και ταυτόχρονα θλιμμένης. Δείτε το, σίγουρα θα βρείτε κομμάτια της ζωής σας. 

Η Πόρνη από Πάνω 

Ούτε ένα ούτε δύο αλλά δέκα ολόκληρα χρόνια συμπλήρωσε η Κατερίνα Διδασκάλου με τον μονόλογο του Αντώνη Τσιπιανίτη σε σκηνοθεσία Σταμάτη Πατρώνη. Η Κατερίνα Διδασκάλου, αναπολώντας τη ζωή της Ερατούς, πλημμυρίζει κυριολεκτικά τη σκηνή, παίζοντας ταυτόχρονα με απίστευτη ευκολία όλους τους χαρακτήρες που έπαιξαν ρόλο στη ζωή της ηρωίδας. ‘Ένα μοναδικό ρεσιτάλ υποκριτικής που μας ταξιδεύει για 90 λεπτά από το γέλιο στη συγκίνηση, παραμένοντας κάθε στιγμή στην πραγματικότητα για να οδηγήσει σε ένα τέλος έκπληξη. 

Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. 

Ο θρυλικός μονόλογος της Λένας Κιτσοπούλου επιστρέφει μετά από έντεκα χρόνια στη σκηνή και δίνει την ευκαιρία σε μια ηθοποιό της νέας γενιάς, στην Κίττυ Παϊταζόγλου, να ξεδιπλώσει όλο το ταλέντο της στην πρώτη σκηνοθεσία της Δήμητρας Δερμιτζάκη. Δείτε την στο θέατρο Ζίνα. 

Λείπεις 

Η Ράνια Παπαδάκου  επιστρέφει δυναμικά μ’ έναν υπέροχο μονόλογο του Βασίλη Ρίσβα, ερμηνεύοντας μια γυναίκα της διπλανής πόρτας, την Ελπίδα. Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Μπέσσυ Μάλφα. Η παράσταση έχει άρωμα από τη μεγάλη τηλεοπτική επιτυχία «Μαύρα Μεσάνυχτα», όπου οι δύο κυρίες συμπρωταγωνιστούσαν και ο Βασίλης Ρίσβας υπέγραφε το σενάριο (μαζί με τη Δήμητρα Σακαλή).

Άκου καθώς περνάει 

Η Μαρία Μαραγκουδάκη έγραψε και αυτοσκηνοθετείται στον κωμικό αυτό μονόλογο, όπου παρακολουθούμε 23 στιγμιότυπα από την πορεία ζωής μιας γυναίκας, κάθε Τετάρτη στο Από Κοινού Θέατρο.  

Τζόρνταν  

Ο σπαρακτικός μονόλογος «Τζόρνταν» των Άννα Ρέυνολντς και Μόιρα Μπουφίνι, που μετέφρασε ο Μάριος Πλωρίτης, παρουσιάζεται στο ALHAMBRA ART THEATRE με την Μαρία Κορινθίου να υποδύεται την τραγική ηρωίδα Σίρλεϋ Τζόουνς, υπό τη σκηνοθετική μπαγκέτα του Γιάννη Αϊβάζη. Μια ιστορία που αποκάλυψε η ίδια η Σίρλεϋ, όσο καιρό ήταν κρατούμενη στη φυλακή, στη συγκρατούμενή της Άννα Ρέυνολντς, τη μία από τις δυο συγγραφείς. Θυμάμαι την παράσταση με την Μελίνα Ασλάνογλου σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη και ας πέρασε σχεδόν δεκαετία από τότε που την πρωτοείδα. Την κ. Κορινθίου δεν την έχω δει ακόμη. Το έργο, όμως, είναι πολύ δυνατό και γι’ αυτό βρίσκεται στις προτάσεις μας.  

Διαβάστε επίσης:

Είδα Την «Γυναίκα Της Πάτρας», Σε Σκηνοθεσία Λένας Κιτσοπούλου

Είδα Το «Μια Γερμανίδα Γραμματέας», Σε Σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου

Ο Νίκος Μαστοράκης Βλέπει Τη Ζωή Σαν Ένα Road Trip Και Δεν Την "Θυσιάζει" Για Καμία Παράσταση

Η Κίττυ Παϊταζόγλου Δεν Ξέρει, Αν Θα Ζήσουμε, Να Δούμε Μια Καθολική Ισότητα Των Φύλων (Συνέντευξη)

«Girls & Boys»: Κορίτσια, Πώς Καταφέρατε Να Κάνετε Την Παράστασή Σας Talk Of The Town;

Από τη Γιώτα Δημητριάδη

Το έργο «Τζεμ»  γράφτηκε το 2008 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς στο Dublin Fringe Festival στο Δουβλίνο και κέρδισε το βραβείο Fishamble New Writing Award. Αμέσως μετά, η παράσταση μεταφέρθηκε στο Civic Theatre στο Δουβλίνο. Την ίδια χρονιά ήταν υποψήφιο για το καλύτερο έργο της χρονιάς στην Ιρλανδία από τα Irish Times Theatre Awards. Το 2009 παρουσιάστηκε στο Edinburgh Fringe Festival στη Σκωτία και  κέρδισε το βραβείο Carol Tambor Best of Edinburgh Award. Το 2008, η Ελέιν Μέρφυ κέρδισε τοβραβείο Stewart Parker BBC Northern Ireland Drama Award. Από το 2008 μέχρι σήμερα, το «Τζεμ» έχει παιχτεί σε δεκάδες χώρες σε όλο τον κόσμο.

Το έργο συστήνει στο ελληνικό κοινό  ο Φώτης Μακρής στο Studio Μαυρομιχάλη, με πρωταγωνίστριες τις: Μαρία Κανελλοπούλου, Στέλλα Κρούσκα και Βασιλίνα Κατερίνη. 

 Η σκηνοθεσία του Φώτη Μακρή δίνει βήμα στις τρεις εξαιρετικές ηθοποιούς του να επικοινωνήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το έργο και να φωτίσουν κάθε κωμική αλλά και τραγική στιγμή του. Τρεις γενιές γυναικών, η Κέι, η κόρη της η Λορέιν και η εγγονή της, η Άμπερ, μέσα από διαδοχικούς  μονολόγους μάς αφηγούνται τα γεγονότα μιας χρονιάς που θα αλλάξει άρδην τις ζωές τους και θα επαναπροσδιορίσει τις προτεραιότητές τους. 

Μπορεί η ιστορία να διαδραματίζεται στο Δουβλίνο αλλά θα μπορούσε εύκολα να γινόταν σε κάθε γωνιά του κόσμου, σε κάθε γειτονιά. 

Η Μαρία Κανελλοπούλου διαθέτει μια αφοπλιστική αμεσότητα και είναι απολαυστική στις κωμικές σκηνές της. Ξεχωρίζω τη σκηνή στο sex shop. Εξίσου δυνατή η ερμηνεία της στις δραματικές σκηνές.  

 Με ζωηράδα και ορμή, η Στέλλα Κρούσκα ερμηνεύει τη Λορέιν, μια ψυχωτική γυναίκα που βίωσε την εγκατάλειψη, έπεσε σε κατάθλιψη αλλά κατάφερε να κερδίσει πίσω τη ζωή της.  

 Ευχάριστη έκπληξη η νεότερη της παρέας, η Βασιλίνα Κατερίνη, που νομίζω ότι θα μας απασχολήσει πολύ στο μέλλον.   

Η μετάφραση της  Χριστίνας Μπάμπου – Παγκουρέλη μέσα στον παλμό της εποχής. Τα σκηνικά και τα κοστούμια της Μαρίας Μπενάκη απλά αλλά λειτουργικά. Απόλυτα ταιριαστές και οι μουσικές επιλογές του σκηνοθέτη και άκρως ατμοσφαιρικοί οι φωτισμοί του.

Δείτε το για να θυμηθείτε τη ραχοκοκαλιά της θεατρικής τέχνης: ένα δυνατό κείμενο με τρεις ηθοποιούς που ξέρουν πολύ καλά ότι είναι συμπαίκτες ακόμη και όταν μονολογούν. 

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Το «Πάρτι Γενεθλίων»(The Birthday Party) ήταν το πρώτο μεγάλου μήκους θεατρικό έργο του Χάρολντ Πίντερ (το τρίτο στη σειρά μετά το  «The Room»  και το «Τhe Dumb Waiter»). Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1958 στο Arts Theatre στο Cambridge. Κοινό και κριτικοί δεν το δέχθηκαν με ενθουσιασμό, αντίθετα  το αποδοκίμασαν.   

Σήμερα, εξήντα τέσσερα χρόνια μετά, θεωρείται ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα της πρωτοπορίας, ένα κλασικό αριστούργημα που δεν έχει σταματήσει να παίζεται σ’ όλα τα θέατρα του κόσμου.   

 Στη χώρα μας, ανέβηκε για πρώτη φορά σε σκηνοθεσία  Κάρολου Κουν τη σεζόν 1969-1970.Από τότε έχει παρουσιαστεί αρκετές φορές. Ενδεικτικά αναφέρω την εξαιρετική παράσταση του Αντώνη Αντύπα στο Απλό Θέατρο (2005), με την ίδια μετάφραση του 1970 που υπέγραψε ο Παύλος Μάτεσις.   

Στην παράσταση του Γιώργου Παλούμπη στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, παρακολουθούμε μια νέα μετάφραση του Αντώνη Γαλέου. Μια αξιόλογη προσπάθεια που κατάφερε να αναδείξει ένα αξιοθαύμαστο στοιχείο του συγγραφέα: το γεγονός ότι οι απλοί έως και  απλοϊκοί  διάλογοι συνθέτουν κλιμακωτά μια ιδιότυπη και πολυεπίπεδη δραματουργική δομή που κατάφερε να γίνει εμφανής και να τραβήξει το ενδιαφέρον του θεατή.   

Το έργο είναι αινιγματικό και ανοιχτό σε πολλές αναγνώσεις, γι’ αυτό και, κατά τη γνώμη μου, τόσο γοητευτικό.   

Σε γράμμα του προς τον σκηνοθέτη του έργου, Πήτερ Γουντ, στις 30 Μαρτίου 1958,ο Πίντερ αρνήθηκε να προσθέσει  έστω και μια γραμμή για να εξηγήσει ή να δικαιολογήσει γιατί ο Στάνλεϊ έχει φτάσει σ’ αυτή την κατάσταση. Ο Πίντερ γράφει: «Ο Στάνλεϊ δεν μπορεί να συλλάβει τη μοναδική του δικαιολογία - πως είναι αυτό που είναι, επομένως ποτέ δεν θα μπορούσε και να την αρθρώσει» *  

Το έργο είναι και έντονα αυτοβιογραφικό, αφού ο Πίντερ ταυτίζεται με τον πρωταγωνιστή του αλλά και με την αντίσταση του Πιτ στις  «θρησκευτικές δυνάμεις» του Ιουδαϊσμού και του Καθολικισμού, που αντιπροσωπεύονται από τον Γκόλντμπεργκ και τον Μακ Καν. Για την ιστορία να πούμε ότι, ο ίδιος ο συγγραφέας, είχε απορρίψει την ιουδαϊκή πίστη στα δεκατρία του χρόνια.  

Το πιο ενδιαφέρον, βέβαια, είναι ότι και οι δύο βασανιστές είναι κατά βάθος θύματα των δύο θρησκειών τους. Γι’ αυτό και το έργο θεωρείται ότι έχει μια πολιτική και φιλοσοφική πολυπλοκότητα.  

Μεγάλη επιτυχία της σκηνοθεσίας  είναι ότι κατάφερε να ταιριάξει καλούς ηθοποιούς, διαφορετικών όμως σχολών, και να δημιουργήσει μια παράσταση με εντυπωσιακή σκηνική επικοινωνία και ροή.  

 Οι έξι ηθοποιοί χαρίζουν στο κοινό μοναδικές στιγμές. Όλοι οι χαρακτήρες που, από γραφής έχουν μία ιδιαίτερη και ιδιόρρυθμη προσωπικότητα, με πολλά ψυχολογικά προβλήματα να κρύβονται κάτω από την επιφάνεια, αναδεικνύονται μοναδικά στην παράσταση του Γιώργου Παλούμπη.   

Ο Πυγμαλίων  Δαδακαρίδης είναι μοναδικός ως φιγούρα, ζωντανή έκφραση του καταθλιπτικού και φοβισμένου κόσμου που αντιπροσωπεύει. Πέτυχε με εντυπωσιακή άνεση να συνθέσει με μια αξιοζήλευτη ενότητα όλα τα χαρακτηριστικά του Στάνλεϊ. Σπαρακτικός στη σκηνή με το ταμπούρλο.   

 Ο Γιάννος Περλέγκας είναι ένας σπουδαίος ηθοποιός, από τους ελάχιστους που μπορεί να μιλάει ακατάπαυστα στη σκηνή και να τον ακούς.  Γεγονός που έχει αποδείξει περίτρανα και στην παράσταση «Αδαή και Παράφρων» του Τόμας Μπέρνχαρντ. Οι φλυαρίες του Μακ Καν, λοιπόν, ακούγονται με ενδιαφέρον και ο ίδιος μοιάζει να πατά με σιγουριά στο πιντερικό σύμπαν.   

 Μοναδική η χημεία του με τον Γιάννη Στεφόπουλο, το σκηνικό του alter ego, που είναι ένας απολαυστικός  Γκόλντμπεργκ, με μια υποβόσκουσα ένταση, που σκάει μοναδικά σε κάποιες σκηνές. Ο παραλογισμός, η σιδερένια λογική, ο σαρκασμός ακόμα και μια μικρή ευαισθησία του χαρακτήρα είναι αυτά που συνθέτουν την εντυπωσιακή παρτιτούρα του ρόλου του.   

 Η μεγαλύτερη έκπληξη της παράστασης είναι η συγκλονιστική Μεγκ της Αθηνάς Τσιλύρα. Ίσως η καλύτερη ερμηνεία της καριέρας της, μ’ ένα πληθωρικό μπρίο, μια υποβόσκουσα συστολή, καταφέρνει να γίνει η προσωποποίηση της τρυφερότητας σε κάτι τόσο βαθύ και αληθινό.   

 Καλοί στους μικρότερους ρόλους, η ανερχόμενη Άλκηστις Ζιρώ και ο έμπειρος Φώτης Θωμαΐδης - εξαιρετικός στο φινάλε.   

 Τα σκηνικά της παράστασης, όπως και η αφίσα της, είναι αντιγραφή εκείνης που σκηνοθέτησε το 2018 στο Λονδίνο ο Ίαν Ρίκσον! Ακόμη και τα χρώματα της ταπετσαρίας και οι λεπτομέρειες από το σκηνικό. Δεν ξέρω αν αυτό βαραίνει μόνο την Νατάσσα Παπαστεργίου, σκηνογράφο και ενδυματολόγο της παράστασης. Είναι πάντως κρίμα να μην υπάρχει έμπνευση και αν δεν υπάρχει, είναι απαράδεκτο να μην αναφέρεται ή ίσως και χαζό εν έτει 2021!  

 Ατμοσφαιρικοί οι φωτισμοί του Βασίλη Κλωτσοτήρα και άκρως ταιριαστοί με την ατμόσφαιρα η μουσική του Παύλου Κατσιβέλη.   

Από τη Γιώτα Δημητριάδη 

Τα τελευταία χρόνια, το Θέατρο Χώρα, έχει γίνει το θεατρικό σπίτι του Πέτρου Ζούλια και της Νένας Μεντή. Εκεί, πριν από μια δεκαετία είδαμε για πρώτη φορά και τη μεγαλύτερη θεατρική τους επιτυχία «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου», που έμελλε να γίνει η αρχή για πολλούς θεατρικούς μονολόγους στη χώρα μας, αποδεικνύοντας ότι ακόμη και ένας ηθοποιός επί σκηνής μπορεί να κάνει ουρές στα ταμεία.  

Το θέμα είναι ποιος ηθοποιός είναι αυτός και αν μπορεί να σηκώσει στους ώμους του τις απαιτήσεις ενός μονολόγου. Η περίπτωση της Νένας Μεντή είναι ένα κεφάλαιο από μόνη της για το ελληνικό θέατρο. Αυτόφωτη, με σπαρακτική ενσυναίσθηση που σε παρασύρει σ’ ό,τι και να παίξει.  

Αυτή τη φορά, ο Πέτρος Ζούλιας επέλεξε να ασχοληθεί με τη ζωή της παλιάς θεατρίνας Μαρίκας Κοτοπούλη, ζωντανεύοντας στη σκηνή του Χώρα τη ζωή της, σ’ ένα κείμενο που έγραψε ο ίδιος. Μαζί με τη Μεντή, στη σκηνή απολαμβάνουμε τους: Τζένη Σκαρλάτου, Νεφέλη Κουρή, Γιώργος Δεπάστας, Μάκης Πατέλης, Μαριάννα Τουντασάκη, Γιώργος Λόξας, Γιάννης Σίντος και Ναταλία Αθανασιάδη.  

Η δουλειά που έχει κάνει ο σκηνοθέτης στο κομμάτι της δραματουργίας είναι αξιοσημείωτη. Στην παράσταση, η μορφή της Κοτοπούλη ζωντανεύει και γίνονται κατανοητά από την πρώτη στιγμή πολλά στοιχεία του χαρακτήρα της, η πανίσχυρη προσωπικότητά της και η έντονη συμμετοχή της στην πολιτική.  

Παράλληλα ο Ζούλιας με έναυσμα την Κοτοπούλη, εμπλουτίζει το κείμενό του με στοιχεία για την εξέλιξη του ελληνικού θεάτρου- την εποχή του σκηνοθέτη, τις κόντρες των μεγάλων θιάσων, την ξενομανία, τη στάση του Εθνικού θεάτρου κ.λπ.  

Στο έργο δίνεται έμφαση και στον ανολοκλήρωτο έρωτα της Κοτοπούλη με τον Ίωνα Δραγούμη, που πολύ σωστά δεν εμφανίζεται επί σκηνής αλλά είναι έντονα παρών, ως μια ανάμνηση που κινητοποιεί.  

Ο μόνος προβληματισμός μου, ως προς το έργο ,είναι κάποιες αναφορές σε πρόσωπα που το ευρύ κοινό δεν γνωρίζει και οι ιστορίες τους δεν ειπώνονται κατανοητά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ελένη Παπαδάκη. Βλέπουμε την Κοτοπούλη να καταρρέει στο άκουσμα της ξαφνικής δολοφονίας της, αλλά αν ο θεατής δεν γνωρίζει την ιστορία της, μάλλον μένει με την απορία.  

Η μεγαλύτερη επιτυχία της σκηνοθεσίας είναι η ροή που έχει η παράσταση. Όλα κυλάνε ομαλά, οι  πολλαπλές αλλαγές των σκηνικών (Άννα Ζούλια), αλλά και της αφήγησης, είναι εξαιρετικά καλοδουλεμένες.  

Αρωγός σ’ αυτό το εγχείρημα η εξαιρετική Τζένη Σκαρλάτου, στον ρόλο της πιστής συνεργάτιδας και φίλης της Κοτοπούλη. Μια ερμηνεία που ισορροπεί με μαεστρία ανάμεσα στην κωμωδία και το δράμα. Μεντή και Σκαρλάτου έχουν μια ενδιαφέρουσα σκηνική χημεία που ανατροφοδοτεί και την καθεμιά τους ξεχωριστά.  

Η Νεφέλη Κουρή, στον ρόλο της Έλλης Λαμπέτη σε νεαρή ηλικία, έχει πετύχει το εύθραυστο της ηθοποιού και σε στιγμές και το πάθος της για το θέατρο. Ωστόσο, δεν καταφέρνει να πείσει απόλυτα.  

Ο Γιώργος Δεπάστας στον ρόλο του Γεώργιου Χέλμη είναι πολύ καλός. Το ίδιο και ο Μάκης Πατέλης ως Βασίλης Λογοθετίδης. 

Η Μαριάννα Τουντασάκη, ο Γιώργος Λόξας, ο Γιάννης Σίντος και η Ναταλία Αθανασιάδη καλούνται να ερμηνεύσουν πολλαπλούς ρόλους και ανταποκρίνονται ικανοποιητικά, φλερτάροντας, βέβαια, σε κάποια σημεία με την υπερβολή.  

Από την τετράδα ξεχωρίζει η Μαριάννα Τουντασάκη, τόσο στο θεατρικό νούμερο όσο και ως μαθήτρια της σχολής της Κοτοπούλη.  

Η Ηλένια Δουλαδίρη έχει δημιουργήσει πρακτικά και καλόγουστα κοστούμια. Τα φώτα υπογράφει η έμπειρη Κατερίνα Μαραγκουδάκη, που καταφέρνει να δημιουργήσει ατμόσφαιρα στις πολλές εναλλαγές των σκηνικών.  

Με διάθεση νοσταλγίας και συγκίνηση η μουσική του Παναγιώτη Αυγερινού.  

Συνολικά, έχουμε να κάνουμε με μια τίμια εμπορική παράσταση που συστήνει στο ευρύ κοινό την Μαρίκα Κοτοπούλη μέσω μια άλλης σπουδαίας ηθοποιού, της Νένας Μεντή, η οποία έχει την σκηνική ευφυΐα και εμπειρία να μην την μιμηθεί αλλά να την ενσαρκώσει μέσα από τα δικά της θεατρικά εργαλεία.  

Από τη Γιώτα Δημητριάδη

Φωτογράφιση για το texnes-plus Χρήστος Χήρμπος

Το ταλέντο της είναι τόσο αφοπλιστικό και εκπέμπει φυσικά, όπως το γάργαρο γέλιο της. Η Κίττυ Παϊταζόγλου ήρθε για να μείνει. Αυτό σκέφτηκα από την πρώτη στιγμή που την είδα στο θέατρο πριν δέκα χρόνια. Το καλοκαίρι έκλεψε τις εντυπώσεις στην Επίδαυρο, ως κορυφαία του χορού στην «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Ευριπίδη. 

Σήμερα, έρχεται αντιμέτωπη μ’ ένα ακόμη μεγάλο υποκριτικό στοίχημα: τον μονόλογο. Τι και αν, όπως μου είπε: «Όταν μου το πρότεινε μέσα στην πρώτη καραντίνα η Δήμητρα, μετά το πρώτο σοκ και την άρνηση, σκέφτηκα: Μήπως υπάρχει κάτι που φοβάμαι εκεί;».

Ευτυχώς, ο φόβος δεν νίκησε και  έτσι θα την απολαύσουμε σ’ έναν εξαιρετικό μονόλογο της Λένας Κιτσοπούλου Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α., σε σκηνοθεσία Δήμητρας Δεμιρτζάκη, στη σκηνή του Θεάτρου Ζήνα. 

Και αφού η ηρωίδα αυτή είναι παλαβιάρα, αποφασίσαμε το ραντεβού μας για τη συνέντευξη και τη φωτογράφιση να γίνει σ' ένα nail salon! 

Η «Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α.» γράφτηκε πριν 12 χρόνια, κατά παραγγελία για το Εθνικό Θέατρο από την Λένα Κιτσοπούλου. Πόσο επίκαιρη είναι σήμερα;

Για μένα αυτό το κείμενο είναι ακόμα πιο τρομακτικό και αστείο και σπαραχτικό σήμερα απ’ό,τι 12 χρόνια πριν. Γιατί από τότε περάσαμε μια οικονομική κρίση, που τη δική μου τη γενιά την παρέλυσε, κι εκεί που πήγαμε να ορθοποδήσουμε λίγο, ήρθε και μια πανδημία, ή μάλλον απανωτά κύματα πανδημίας, και μας παρέλυσαν ξανά. Μας εγκλώβισαν σπίτι. Κι άρχισαν τα ατελείωτα πρέπει, οι απαγορεύσεις, οι ψυχαναγκασμοί, και το μόνο που θέλαμε ήταν να τελειώνει αυτό, να πετάξουμε πάνω απ’όλα αυτά. Ε, γι’αυτή την επιθυμία μιλά κι η Μαιρούλα. Θέλει να πετάξει πάνω απ’όλη αυτή τη μάπα κατάσταση που βλέπει γύρω της, πετάει λοιπόν, και γκρεμοτσακίζεται. Και προσπαθεί ξανά και ξανά και πάλι γκρεμοτσακίζεται. Και γελάει με αυτό,γιατί δεν έχει άλλο πια να κλάψει.

Πώς έχει προσεγγίσει το έργο η σκηνοθεσία της Δήμητρας Δερμιτζάκη;

Αλμοδοβαρικά θα έλεγα, κι ας γελάσει με αυτό η Δήμητρα. Γιατί πέρα από τον κλαυσίγελο, αυτή την περιοχή που δεν ξέρεις αν πρέπει να κλάψεις ή να γελάσεις ή να παγώσει το αίμα σου, η Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. μας ξεκινά φαινομενικά ρεαλιστικά, αλλά χτίζεται ύπουλα σαν ένα περίεργο όνειρο που δεν είσαι απόλυτα βέβαιος τι έζησες όντως και τι ονειρεύτηκες. Πέρα από την πλάκα όμως, η Δήμητρα έδωσε μεγάλη έμφαση στη γλώσσα , στο λόγο της Κιτσοπούλου, που χτίζει τη ΜΑ.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. σαν ένα ποίημα, ένα μεγάλο επείγον ποίημα, πιο επείγον από ποτέ, γι αυτό και τόσο απερίγραπτα ελληνικό.

Είναι μεγάλο στοίχημα για ένα νέο ηθοποιό ο μονόλογος;

Δεν τον επεδίωξα, θα έλεγα σχεδόν τον απέφευγα σαν το διάολο το μονόλογο, μου φαινόταν πολύ μοναχική διαδικασία, και μη σου πω και λίγο σόου οφ για τον ηθοποιό, λίγο επίδειξη δυνάμεων… Αλλά όταν μου το πρότεινε μέσα στην πρώτη καραντίνα η Δήμητρα, μετά το πρώτο σοκ και την άρνηση, σκέφτηκα: Mήπως υπάρχει κάτι που φοβάμαι εκεί; Μήπως κάτι τρέμω και πρέπει να αναμετρηθώ μαζί του; Γιατί με αυτό αναμετριέται κι η ηρωίδα, με αυτή την απέραντη μοναξιά και το φόβο, που οι περισσότεροι βιώσαμε μέσα στην πανδημία. Κι εκεί βρήκα ένα νόημα να ειπωθεί αυτό σήμερα. Μήπως και κάπως ξορκιστεί.

Το κείμενο εστιάζει στην ωριμότητα που έρχεται μεταξύ 35 και 40 ετών. Μπορεί να είμαστε ακόμη νέοι αλλά έχουμε χάσει και την πίστη που είχαμε νεότεροι. Είναι πράγματι δύσκολη αυτή η πενταετία; Εσύ πώς τη βιώνεις;

Δεν την έχω βιώσει ακόμα αυτήν την πενταετία, αλλά μπορώ να μιλήσω για την αμέσως προηγούμενη. Έχει σημασία όμως που ρωτάς, γιατί ενώ στο κείμενο της Κιτσοπούλου είναι 37 χρονών η Μαιρούλα, στην παράστασή μας κατεβάσαμε την ηλικία της στα 30. Και το λέω με πολλή αγωνία και λύπη αυτό, γιατί στην εποχή μας, αυτό το μπούχτισμα κι η έλλειψη πίστης σε κάτι απόλυτο, σε επισκέφτεται πολύ νωρίτερα πια.

Το έργο μιλάει και για τη «νέα θρησκεία», την ψυχανάλυση. Πιστεύεις στη διαδικασία της ψυχοθεραπείας;

Πιστεύω σε οποιαδήποτε προσπάθεια του ανθρώπου να βρει έναν πιο υγιή, πιο ανοιχτό και πιο απολαυστικό εαυτό του. Αν αυτό λέγεται ψυχοθεραπεία, καλώς. Με τις ταμπέλες έχω λίγο το πρόβλημα, με τα πρέπει, γιατί έχω δει και ανθρώπους που κάνουν 15 χρόνια ψυχανάλυση και δεν έχει αλλάξει τίποτα, δεν έχουν μετακινηθεί ούτε τόσο δα στον εαυτό τους και στις σχέσεις τους με τους άλλους. Κι αντίθετα, άλλους, που δεν έχουν κάνει ποτέ, και παλεύουν συνειδητά και πρακτικά, μέρα τη μέρα να αλλάξουν ό,τι δεν τους ικανοποιεί πια.

«Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α.»:μια ανικανοποίητη, «ψαγμένη» ηθοποιός, 35, το πολύ 40 ετών, πραγματικά μπουχτισμένη απ’ όλους και όλα. Υπάρχουν στιγμές που νιώθεις έτσι και αν ναι, τι σε μπουχτίζει;

Με μπουχτίζει η αγένεια και οι τζάμπα μάγκες. Οι ψευδοφιλοσοφίες και το μίσος στα σόσιαλ. Οι κωλοτούμπες των πολιτικών. Η παντελής αδιαφορία για το περιβάλλον, και η κάθε μορφής αυθεντία που προσπαθεί να σου πλασάρει ότι στη ζυγαριά βαραίνει περισσότερο από σένα. Παλιότερα με μπούχτιζε και το ghosting που κάνουν συχνά οι άνθρωποι, πια έμαθα να το διαχειρίζομαι. Και να διαλέγω άλλους ανθρώπους.

Η Λένα Κιτσοπούλου είχε δηλώσει ότι το έργο αυτό «είναι μια αρκετά αυτοβιογραφική ιστορία». Βρίσκεις και εσύ αυτοβιογραφικά στοιχεία και αν ναι με τι από όλα όσα λέει η ηρωίδα σου ταυτίζεσαι περισσότερο;

Τη Λένα δεν τη ξέρω καλά προσωπικά, τη διαισθάνομαι μόνο μέσα από το έργο της, αναγνωρίσω τι ταρακουνάει εμένα όταν τη διαβάζω, άρα και τι, ίσως, να έχει ταρακουνήσει και την ίδια για να το γράψει. Δεν έχει καμία αυτολύπηση η ηρωίδα, ακόμα και στον πάτο της, δε ζητά τα ρέστα. Μ’ αυτό ταυτίζομαι πολύ αυτή την περίοδο. Το να μην απολογείσαι, να παίρνεις την ευθύνη της ζωής σου, την ευθύνη της ύπαρξής σου σε αυτό τον κόσμο.

Βλέπουμε μια άνθηση της ελληνικών σειρών. Θα σ’ ενδιέφερε να παίξεις στη τηλεόραση ή είναι κάτι που δεν υπάρχει στα σχέδιά σου;

Φυσικά θα μ’ενδιέφερε να παίξω σε μια ελληνική σειρά, με καλό σενάριο, ωραίους δημιουργούς και σεβασμό στους ηθοποιούς και κυρίως στο κοινό.

Η χρονιά της πανδημίας ήταν καθοριστική για το ελληνικό θέατρο. Πίστευες ποτέ ότι θα βλέπαμε αυτούς τους ανθρώπους στη φυλακή;

Αυτοί που εγκλημάτισαν καλά βρέθηκαν στη φυλακή. Κι αυτοί που «φλέρταραν» ή «φλερτάρουν» με κάθε είδους κακοποιητικές, ρατσιστικές, σεξιστικές συμπεριφορές, ας καταλάβουν ακόμα και κατασταλτικά πως κάποιες συμπεριφορές είναι ανεπίτρεπτες και καταδικαστέες σε μια κοινωνία δημοκρατική. Επίσης το θέατρο είναι ομαδικό παιχνίδι, έτσι; Όσοι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να συνυπάρξουν με άλλους ανθρώπους, ας κάτσουν σπίτι τους να εξουσιάζουν ντουβάρια.

Κρίμα πάντως που πέρα από το θέατρο και τον αθλητισμό δεν άνοιξε αυτός ο διάλογος και σε άλλους κλάδους.

Είσαι αισιόδοξη για την επόμενη μέρα του Metoo;

Ναι, δεν θα μπορούσα να μην είμαι. Δεν ξέρω αν θα ζήσουμε εμείς να προλάβουμε να δούμε μια καθολική ισότητα των φύλων. Αλλά αισθάνομαι πως κάτι αλλάζει, έχει δρόμο πολύ μπροστά, αλλά κάτι αλλάζει. Αρθρώνεται ένα μαζικό αίτημα ότι κάπου «μπάστα» στην ανεξέλεγκτη πατριαρχία.

Τι σε χαλάει και τι σε κάνει να χαμογελάς στην καθημερινότητά σου;

Με χαλάει η αγένεια και η ανευθυνότητα.

Χαμογελάω με μια γλυκιά κουβέντα που θα έρθει ξαφνικά από κάποιον άγνωστο. Ή από κάποιον πολύ γνωστό.

Επόμενα επαγγελματικά σχέδια;

Aπό το Φεβρουάριο θα είμαι στην «Αντιγόνη» του Ανούιγ, που θα σκηνοθετήσει η Μαρία Πρωτόπαππα, στο Θέατρο Τέχνης.

Ευχαριστούμε θερμά το Iliana Nails Salon για τη φιλοξενία της φωτογράφισης. 

Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. της Λένας Κιτσοπούλου

Σκηνοθεσία: Δήμητρα Δερμιτζάκη

Πρεμιέρα Δευτέρα 8 Νοεμβρίου στο θέατρο Ζίνα

Πού: Θέατρο Ζίνα,, Λεωφ. Αλεξάνδρας 74, Αθήνα, τηλ.: 210 6424424

Πότε: Από Δευτέρα 8 Νοεμβρίου και κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

Διάρκεια: 75 λεπτά

Εισιτήρια: 15 € γενική είσοδος Προπώληση: viva.gr και στο ταμείο του θεάτρου

Το Θέατρο θα λειτουργήσει ως Αμιγής Χώρος. Οι θεατές εισέρχονται κατόπιν υποχρεωτικής επίδειξης κατά την είσοδο Πιστοποιητικού εμβολιασμού ή Πιστοποιητικού νόσησης (30) ημέρες μετά από τον πρώτο θετικό έλεγχο και η ισχύς του διαρκεί έως εκατόν ογδόντα (180) ημέρες μετά από αυτόν.