Από τη Γιώτα Δημητριάδη

«Ο έρωτας ... κανείς δεν ξέφυγε απ’ αυτόν και ούτε θα ξεφύγει, όσο υπάρχει ομορφιά και μάτια που τη βλέπουνε».

Ένα από τα πέντε ακέραια σωζόμενα αρχαία ελληνικά μυθιστορήματα, του οποίου η συγγραφή τοποθετείται χρονικά στο τέλος του 2^ου μ.Χ. αι και στις αρχές του 3^ου  αποτελώντας το μόνο γνωστό έργο του Λόγγου, η ταυτότητα του οποίου παραμένει εν πολλοίς άγνωστη, το «Δάφνις και Χλόη» ήταν το έργο που επέλεξε ο Δημήτρης Μπογδάνος για την πρώτη του σκηνοθεσία στη Μικρή Επίδαυρο.

Η υπόθεση απλή: Δύο μωρά εγκαταλείπονται δίπλα σε στάβλους και δύο βοσκοί αντίστοιχα τα βρίσκουν, τα μεταφέρουν στο σπίτι τους και τα υιοθετούν. Το αγόρι το ονομάζουν Δάφνι και το κορίτσι Χλόη. Τα χρόνια περνούν και τα δύο παιδιά μεγαλώνουν μαζί, εκτρέφοντας τα κοπάδια τους. Ο έρωτας δεν αργεί να έρθει την πρώτη εποχή του μυθιστορήματος, το καλοκαίρι, ακολουθούν περιπέτειες στην αναζήτηση της σεξουαλικότητας και της ολοκλήρωσης της σχέσης, αλλά με τη βοήθεια του Πάνα, του Έρωτα και των Νυμφών όλες λύνονται με αίσιο τέλος. Μέχρι που οι δύο νέοι βρίσκουν τους πραγματικούς τους γονείς κι οδηγούνται σε happy end με τον γάμο τους.

Ο σκηνοθέτης έχει ταυτοποιηθεί, ως ο ρομαντικός του ελληνικού θεάτρου, επιλέγοντας ερωτικές ιστορίες, με πρόσφατο παράδειγμα τον «Ορφέα και την Ευρυδίκη» ή παραμύθια, όπως ο «Μικρός Πρίγκιπας» καταφέρνοντας, πράγματι, παρά τις όποιες αντιρρήσεις να δίνει μια μαγική αίσθηση και να ακροβατεί ανάμεσα στο ρεαλιστικό θέατρο, αλλά και στην ουτοπία και τον συμβολισμό μ’ όλους εκείνους τους οικείους, άγνωστους ή απωθημένους κόσμους να ζωντανεύουν επί σκηνής.

Επομένως και μόνο η ορχήστρα της Μικρής Επιδαύρου με φόντο το υπέροχο λιμανάκι και σκεπή τον ξάστερο ουρανό με τη μερίδα του φεγγαριού, που απέμεινε από την πανσέληνο σε συνδυασμό με τον εφηβικό έρωτα της ιστορίας, είχαν ανεβάσει πολύ υψηλά τον πήχη των προσδοκιών μας.

Και μπορεί η παράσταση του Δημήτρη Μπογδάνου, να είχε αρκετές σκηνοθετικές αρετές και μια ομάδα ταλαντούχων ηθοποιών επί σκηνής, όμως κατά τη γνώμη μου, αναλώθηκε σε ατελείωτα χιλιοειπωμένα ευρήματα οδηγώντας τον θίασο σ’ ένα ατελείωτο ποδοβολητό, μάλλον ασυντόνιστο χωρίς να αξιοποιήσει ολόκληρο το φυσικό τοπίο του σκηνικού. Έτσι, το λυρικό - ποιητικό κομμάτι του κειμένου χάθηκε. Ίσως και λόγω του αποπροσανατολισμού του θεατή από τις εναλλαγές των αφηγητών.

Ο υπέροχος Γιάννης Φέρτης στη συγκεκριμένη παράσταση, έμοιαζε όχι μόνο ακαθοδήγητος αλλά κι εκτός συνόλου. Η παρουσία ενός αφηγητή, που στην ουσία έχει επωμιστεί και τον ρόλο του μεγάλου σε ηλικία Δάφνι, έμοιαζε μάλλον περιττή, καθώς όλα τα αφηγηματικά μέρη είχαν, ήδη, καλυφθεί από την εφταμελή ομάδα των ηθοποιών.

Η Έλλη Πασπαλά, με την υπέροχη φωνή της και την εξαιρετική της άρθρωση, κατάφερε να συγκινήσει ως Νύμφη, αλλά και πάλι η παρουσία της έμοιαζε αμήχανη.

Μεγάλο ατού της παράστασης η παρουσία του καταξιωμένου μουσικού και συνθέτη David Lynch, ο οποίος έχοντας συνεργαστεί και στο παρελθόν με την Έλλη Πασπαλά, δημιούργησε μια σύνθεση, απαλλαγμένη από την ευκολία του αναμενόμενου βουκολικού στοιχείου χωρίς, όμως, σε καμία περίπτωση να το αγνοεί, αντίθετα εμπλουτίζοντάς το με μοντέρνα στοιχεία, ανέδειξε την καθολικότητά του. Ενδιαφέρουσα κι η σκηνική του παρουσία.

Ουσιαστικά όλη τη δράση και τα αφηγηματικά μέρη της παράστασης τα επωμίστηκαν οι νεότεροι του θιάσου: Δημήτρης Μάριζας, Μάρκος Παπαδοκωνσταντάκης, Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, Δημήτρης Πασσάς, Λυδία Τζανουδάκη, Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη και Σωσώ Χατζημανώλη.

Ηθοποιοί με ταλέντο και νεανική ορμή, κατάφεραν να μεταφέρουν στη σκηνή τη δροσιά και την αθωότητα της εφηβείας ερμηνεύοντας πολλαπλούς ρόλους: από το βασικό ζευγάρι μέχρι τις Νύμφες, τον Πάνα, τον Έρωτα ακόμα και τα ζωντανά, που έβοσκαν οι δύο νέοι.

Υπήρξαν σκηνές, στις οποίες το σύνολο λειτούργησε άψογα (κινησιολογία: Μαριάννα Καβαλλιεράτου) και το αποτέλεσμα κέντρισε την προσοχή και το ενδιαφέρον του θεατή, χαρακτηριστικό παράδειγμα η σκηνή με τον τραγοπόδαρο θεό των ποιμένων και των ποιμνίων Πάνα, όπου με έμπνευση αποδόθηκε τόσο η αποκρουστική του όψη, όσο κι η επιρροή του στη δράση, δικαιολογώντας και την ονοματοδοσία από τον θεό Διόνυσο (Παν: επειδή όλοι οι θεοί ένιωσαν χαρά όταν τον είδαν).

Αντίθετα, τα λεγόμενα inside jocks, φαίνεται μάλλον να περιττεύουν και να διαστρεβλώνουν την ατμόσφαιρα του έργου. Το χιούμορ, στη συγκεκριμένη παράσταση, όχι μόνο δεν λειτούργησε, αλλά γύρισε και μπούμερανγκ κάνοντάς την φλύαρη και συμβάλλοντας κι αυτό στη μεγάλη διάρκειά της. 

Το σκηνικό, που υπογράφει ο ίδιος ο Δημήτρης Μπογδάνος με τα λευκά, πλαστικά λουλούδια, τους καθρέπτες και τις σκάφες, ήταν πολύ όμορφο εικαστικά, αλλά τελείως αταίριαστο με το φυσικό τοπίο της Επιδαύρου.

Καλαίσθητα και λειτουργικά τα λευκά κουστούμια της Βασιλικής Σύρμα. Προσεγμένοι οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη.

Συνολικά, η ιστορία του Δάφνι και της Χλόης, αντί να αναπνεύσει καλύτερα στο βουκολικό και ρομαντικό τοπίο της Επιδαύρου ρουφήχτηκε από το αργολικό κοίλον. Ίσως, τελικά η συγκεκριμένη δουλειά να λειτουργούσε καλύτερα σε κλειστό χώρο.