Βάλαμε ένα δύσκολο στοίχημα μεταξύ μας: "Αν επέλεγες  μόνο μια παράσταση που θα κρατήσεις στο μυαλό και την καρδιά σου, ποια θα ήταν αυτή;"

 

Και όταν λέμε αγαπημένη παράσταση του 2019, εννοούμε παραστάσεις που είδαμε από τον Ιανουάριο του 2019 μέχρι τον Δεκεμβρίου του 2019, συμπεριλαμβανομένου του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. 

 

 

 

Η παράσταση που έθεσε πολύ ψηλά τον πήχη ανάμεσα στις παραστάσεις μέσα στην χρονιά που αφήνουμε πίσω μας, ήταν το «Άνθρωποι και Ποντίκια», στον τεχνοχώρο Cartel, σε σκηνοθεσία του Βασίλη Μπισμπίκη. Παρακολούθησα ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία να γίνεται παράσταση, παραπάνω αντάξια των προσδοκιών μου και μάλιστα άψογα ταιριασμένη στην ελληνική πραγματικότητα. Μέσα σε μια μάντρα ανακύκλωσης στον Ελαιώνα, οι ήρωες- απόκληροι, δίνουν τη μάχη τους για επιβίωση, χωρίς να σταματήσουν να ονειρεύονται για μια ζωή που δεν έρχεται ποτέ. Μια παράσταση γροθιά στο στομάχι, κι όμως βαθιά ανθρώπινη και ρεαλιστική, ένα έργο που από κάθε άποψη αξίζει να ιδωθεί. Συγκλονιστική!

 

 Μυρτώ Παπαϊώννου

 

 

 

Όταν η ζωτική ανάγκη για θεατρική δημιουργία γίνεται παράσταση προκύπτουν συχνά θεάματα εγκεφαλικά που στην προσπάθεια τους να αναδειχτούν σε ανατόμοι της θεατρικής τέχνης ξεχειλίζουν από ελιτισμό και χάνονται σε λαβυρίνθους ακατανόητης αυτοαναφορικότητας. Ο Μαυρίκιος με συμμάχους τους καθηλωτικούς Ράνια Οικονομίδου, Λυδία Φωτοπούλου, Λευτέρη Βογιατζή, με το «Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε» επιτυγχάνει το απόλυτο αντι-παράδειγμα της ματαιόδοξης ψυχρής αναφοράς σε κάποιο θεατρικό θεό, χαρίζοντας μας μια παράσταση με αγνή θεατρική ψυχή. Και διαθέτοντας το Μήδα για θεατρικό θεό της, μετατρέπει σε χρυσό την ίδια την ουσία του θεάτρου. Ο Πιραντέλλο δεν είναι συγγραφέας, το θέατρο δεν είναι σκηνή, οι ηθοποιοί δεν είναι ερμηνευτές. Ο Μαυρίκιος δημιουργεί, εδώ, ένα κόσμο με τον Πιραντέλλο, το θέατρο και τον εξαίρετο θίασο κομμάτια ενός ισοσκελούς τριγώνου που λέγεται, τελικά, ζωή και ψηφίδες ενός ψηφιδωτού που ,ναι, λέγεται πραγματικότητα. Θέατρο, μέσα στο θέατρο, μέσα στο θέατρο για μια παράσταση που αρπάζει το φευγαλέο του θεάτρου και το μετατρέπει σε μονιμότητα και σε μοναδικό έρωτα.

 

 

 

Kanatà του Robert Lepage με το θέατρο του ηλίου της Arianne Mnouchkin. 

Αυτό που με μαγεύει στο θέατρο του ηλίου εκτός από την κινηματογραφικότητα που διακρίνει τις παραστάσεις τους είναι η μετριοφροσύνη και η ανάγκη να τους να διηγηθούν μια ιστορία... δεν είναι θέατρο ηθοποιών και ερμηνειών ενός ατόμου είναι το είδος θεάτρου που θα σε συγκλονίσει με τις εικόνες και την ιστορία του συνόλου. Ένας ηθοποιός που μπορεί να πρωταγωνιστεί σε μία σκηνή, στην επόμενη μπορεί απλά να σπρώχνει ένα σκηνικό, ή να κάνει την αρκούδα. Δεν υπάρχουν σταρ και πρωταγωνιστές! Πρωταγωνιστής είναι η ιστορία οι εικόνες και η ενέργεια. 

Αυτό λοιπόν βίωσα όταν είδα το Kanatà του Lepage με το Theatre de Soleil στο Μέγαρο Μουσικής φέτος τον Ιούλιο. Η ιστορία του Καναδά και των ιθαγενών του, μέσα από τα μάτια μιας ζωγράφου της σύγχρονης εποχής, που βρίσκει τη μούσα της στο πρόσωπο μιας από τις περιθωριακές ιθαγενείς γυναίκες του Καναδά. Ένα ταξίδι στο παρελθόν στο παρόν αλλά και στο μέλλον... στην ψυχή της τέχνης και στο τί σημαίνει να είσαι καλλιτέχνης.... 

Εν τέλει ο Λεπάζ μας δείχνει με εικόνες του σε συνεργασία με το θέατρο του ηλίου, την τέχνη του να αγαπάς καθετί γύρω σου... την ιστορία σου δηλαδή το παρελθόν, το παρόν σου που έχει διαμορφωθεί από το παρελθόν και το μέλλον που το φτιάχνεις αγαπώντας και ζώντας το παρόν σου. 

Έφυγα συγκλονισμένη.

 

 

Η παράσταση που ξεχώρισε περισσότερο για εμένα το 2019 ήταν ο «Αίας» που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Νανούρης στο ανακαινισμένο Θέατρο Βεάκη. Ο Νανούρης δοκιμάστηκε για πρώτη φορά στο απαιτητικό αλλά πολλά προσφερόμενο είδος της Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας, και μάλιστα πρότεινε την ανάγνωση της σοφόκλειας τραγωδίας από έναν μόνο ηθοποιό. Έχοντας ως εφόδια την μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου (σταθερού συνεργάτη του Λευτέρη Βογιατζή), τον εξαιρετικό Μιχάλη Σαράντη ως ερμηνευτή όλων των δραματικών ρόλων και τον ζωγράφο Απόστολο Χαντζαρά, δημιούργησε μια μοναδικά καλαίσθητη και συγκινητική παράσταση. Ο Μιχάλης Σαράντης, ο «Άγγελος του ελληνικού θεάτρου», σωματικοποίησε με τον δικό του τρόπο το σύνολο των τραγικών προσώπων, με μια αξιοζήλευτη ροή εκφραστικότητας. Ο Αίας του Μιχάλη Σαράντη είναι εύθραυστος, οξύθυμος σαν παιδί ή σαν τρελός, ηρωικός και συνάμα βαθιά ανθρώπινος. Ο ηθοποιός περνάει από τον έναν χαρακτήρα στον άλλο με μια αξιοζήλευτη μαεστρία, που δείχνει τόσο το εύρος του, όσο και την βαθιά συναίσθηση του δράματος που αφηγείται με τη φωνή, την ψυχή και το σώμα του. Αν αντιληφθεί κανείς πως μπορεί να δώσει την συγκινητικότερη ερμηνεία Αίαντα προτού αυτοκτονήσει και λίγα δευτερόλεπτα μετά να έχει βγει από την «κατάσταση» και να είναι ο παρατηρητής Τεύκρος ή η θρηνούσα Τέκμησσα, καταλαβαίνει πως η ερμηνεία του Σαράντη δεν είναι απλός ρεσιτάλ, αλλά υποκριτικός άθλος.» (διαβάστε ολόκληρη την κριτική μας εδώ). Συνοδοιπόρος του επί σκηνής ο ζωγράφος Απόστολος Χαντζαράς που δημιουργεί επί σκηνής πίνακες που θυμίζουν κάτι ανάμεσα σε μεταξοτυπίες και Θέατρο Σκιών, αναπαριστώντας τα δρώντα πρόσωπα του δράματος. Ο Γιώργος Νανούρης φέτος κατέθεσε μια πολύ σημαντική και ενδιαφέρουσα πρόταση στην πρόσληψη της σοφόκλειας τραγωδίας και το θεατρόφιλο κοινό φαίνεται να την αγκάλιασε με αγάπη.

 

 

 

 

Αγαπημένη παράσταση για το 2019 είναι «Οι κάτω απ'τα αστέρια», με πρωταγωνιστές την Λίλα Μπακλέση και τον Κωνσταντίνο Μπιμπή.

 

Πρόκειται για μια συνάντηση με δυνατές δόσεις χιούμορ και συγκίνησης, τρυφερότητας και νοσταλγίας.Μια συνάντηση που χρωστούσαν ο ένας στον άλλον, γεμάτη σύγκρουση και απόρριψη. Μια ιστορία αγάπης και ενηλικίωσης για τις μεγάλες προσδοκίες και τη σκληρή πραγματικότητα, με φόντο τη μικρή κοινωνία της επαρχίας, τις παραλίες του καλοκαιριού και την ξέγνοιαστη εποχή της αθωότητας.Με απόλυτη σκηνική χημεία οι δύο πρωταγωνιστές ταξιδεύουν τον θεατή, του προκαλούν ρίγη συγκίνησης και ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια του την πιο συγκινητική ιστορία, τη δική τους ιστορία αγάπης. 

 

 

 

Η παράσταση όμως, που είχα την τύχη να απολαύσω στις 26 Ιουλίου στην Επίδαυρο, ήταν μια αξέχαστη θεατρική εμπειρία. 

Ο σκηνοθέτης δούλεψε με την Κομεντί Φρανσαίζ πάνω στα δύο αρχαία έργα του Ευριπίδη. τα  οποία αφηγούνται την ιστορία της Ηλέκτρας και του Ορέστη στη συνέχειά της ή το πώς τα δυο αδέρφια ξαναβρέθηκαν και συμμάχησαν για να εκδικηθούν τη μητέρα τους, Κλυταιμνήστρα, και τον εραστή της, Αίγισθο. 

 

Ο πιο παλιός θίασος εν ενεργεία στον κόσμο με τις οδηγίες του Βέλγου σκηνοθέτη κατάφερε να με πείσει για κάτι που δυστυχώς πολύ σπάνια, συναντάμε στο ανέβασμα των έργων αρχαίου δράματος: για την καθολικότητα και την αμεσότητα των θεμάτων που θέτουν. Ο Χόβε τόλμησε με σκληρές εικόνες να μπει στο ζουμί της τραγωδίας. Η Ηλέκτρα ακρωτηριάζει, τρώει και στη συνέχεια πετά το πέος του νεκρού Αίγισθου. Τι πιο τολμηρό κι εμπνευσμένο; Μια σκηνή με τόσο ψυχαναλυτικό βάθος, αλληγορική σημασία, που καταφέρνει να προβληματίσει.

 

Η Ηλέκτρα της Suliane Brahim ήταν η καλύτερη Ηλέκτρα που έχω δει ποτέ στη ζωή μου. Τόσοι μήνες πέρασαν και ακόμη την έχω μπροστά στα μάτια μου.